451
LIUTPRANDI
L E
TICINENSIS ECCLESIÆ
V I T Æ
HIST
O R.
I A R. U M
L I B E %
fTU AI(TUS
CAPUT PRIMUM.
Pro Prooemio quarti libri dicit fe deinceps quae vidit fcnpturum, quomodo videlicet Hugo Dot barium filium fuum Regem conftituit, dr Romam cum exercitu perrexit, ubi Aldam filiam fuam Alberico per dolum defpondet, voto tamen non potitur.
HAttenus quæ ditta funt , Sacerdos Santtiffirne , ficut à gravif-fimis , qui ea creaverant , viris audivi, expofui : Cæterùm quæ narranda funt , ut qui interfuerim, explicabo. Ea fiquidem tempeftate tantus eram , qui Regis Hugonis gratiam vocis mihi dulcedine acquirebam. In his euphoniam magnopere diligebat, in qua me coæqualium puerorum nemo vincere poterat. Igitur Hugo Rex dum profperè fibi cuntta profpiceret , filium-fuum Lotharium, quem ex Aida uxore fua genuerat, cunttis conniventibus , poft fe Regem pofuit. Quo conftituto , qualiter Romam , ex qua ejettus turpiter fuerat, poffet acquirere-, cogitabat. Colletta itaque multitudine , profi-cifcitur Romam : cujus quamquam loca , & provincias circumcirca miferè devaftaret, eam-que ipfam quotidiano impetu impugnaret , ingrediendi eam tamen effettuiti obtinere non-potuit. Sperans denique calliditate fua Alberi-cum pofle decipere , ei denunciat , ut filiam— fuam Aldam , Lotharii Regis nati fui germanam , fibi conjugio tollat ; ficque pace habita, ut fuus ipfius films fecurus permaneat . Albe-ricus igitur , ut vir haud fatuus , filiam ipfius fibi conjugio junxit ; Romam autem, quam nimis ardebat,non tradidit, feque eiminimè credidit . Vere tamen Albericum Rex Hugo ine-fcaffèt, & cepiffet, nifi illius hoc caviffet aftu-tia militum , qui eum aliquando pacem cum-ipfo habere non cupiebant Si quem enim Rex fuorum vellet corripere , ad Albericum mox ftuduit fugere : à quo ob Regis metum gratanter fufeeptus Romas vixerat honoratus.
CAPUT II.
De Saracenis , qui , Fraxineto relitto , Aquas venerunt , ubi commifsa pugna , omnes perierunt . Et de prodigiofo fanguinis fluxu apud Genuam , qua eodem anno ab Aphris capta efl.
A
C
D
DUm hæc aguntur , Fraxinetum Saraceni , inhabitantes, colletta multitudine, Aqua's ( <ÿii eft locus quinquaginta militariis à Papia
B
© diftans ) ufque pervenerant . Horum rpdfleKis ideft prçdux ,Sagitus, Saracenus pedimus, im-piufque extiterat . Deo tamen propitio pugnâ commifsâ tuxATopif , ideft mifer , cum omnibus fuis interiit . Per idem tempus in fanuenfi urbe , quæ eft in alpibus Cocciis ottingentis ftadiis à Papia diftans, fupra Aphricanum Mare conftituta,fons fanguinis largiffimè fluxit,fub-lècuturam cunttis paterent ruinam infinuans. Eo quippe anno Poeni cum multitudine claf-fium ilio perveniunt , civibufque ignorantibus, civitatem ingrediuntur, cunttos, pueris exceptis , & mulieribus , trucidantes : cunttofque— civitatis, Ecclefiarum Dei thefauros navibus imponentes , in Aphricam funt reverfi.
CAPUT III.
I
De ManaJJis Arelatenfis Epifcopi favillo , di' frivola ratione , qua fe ad exemplum Divi Petri Epifcopatus Sedem mutajfe di~ ttitabat. Et de arguta Liuth-prandi in eum refponfione.
HOc in tempore Manaffes Arelatenfis civitatis Epifcopus , agnita Regis Hugonis potentiâ , à cujus ipfe fanguine affinitatis lineam traxerat , deferta comilsâ fibi Ecclefiâ, i ambitionis fpiritu, multas violaturus, immo laceraturus Ecclefias , Italiam petiit . Hugo autem Rex fe regnum fecuriùs obtinere fperans , fi affinitate fibi conjunttis regni officia largiretur, contra jus, fafque Veronenfem, Tridenti-nam , Mantuanam comendavit illi , feu, quod verius eft, in efcam dedit Ecclefias. Ac ne his quidem contentus Tridentinam adeptus eft Marchiana ; quo honore impellente , quum miles elle inciperet , Epifcopus elfe definit . Libet autem pater iyn , ideft fantte , aliquantulum immorarier , fuâque ipfius iplum fen-tentiâ, cur hoc ageret, Deo largiente, proprii jugulare . Beatus, inquit, Petrus, Antiochœnâ dimifsâ Ecclefiâ , ad Romanam urbem , quæ potentiæ magnitudine cunttis tunc nationibus imperabat, poftmodum tranfvolavit : ubi quum, difponente Deo , fanttam toto Orbe venerandam fundaret Ecclefiam, difcipulo fuo beato Evan-geliitæ Marco priftinam Antiochœnam fimul comendavit ; ita tamen ut Aquilejenfem ôc ipfe primo inftitueret , atque Alexandrinam-, concitò peteret . Quod ita fatturo eft , neminem eorum, qui attus Apoftolicos legerit, ne-fcire cognovimus . Sed ut nobis refpondenti-bus, ò Manaffes, vera te luper his non fentire cognofcas , ex nominis tui etymologia parentes quos videntes fuiffe intelligis . Manaffes quippe obliviofus , leu oblivio domini inter-
pre-