1
EXAMEN LI
A
pote cum is eam non eompo/uerit. Utinam autem etiam nunc fupereffet, vel fi alicubi adhuc latitat, Teperiri poffet genuinum, & incorruptum aliquod exemplar iftius Hiftoriæ, quale à S. Damafo ad S. Hieronymum miffum efì\ cum enim hoc opus jam memorato modo evulgatum, promifue coepiffet de/cribi, & ver/ari in manibus omnium, variis modis illud partim neg ligent id	infitta Librario-
rum , partim autem imperita, ac temeraria addendi , & detrahendi licentia, depravatum, & interpolatum eft , ut etiam nunc fatis manifeftè cernitur . Cæterùm quod ad ejufdem hiftoriæ continuationem poft tempora S. Damafi attinet, ea quid paulatim à diverfis S. R. E. Bibliothecariis, tan-quam Tabularii /eu Archivi Vaticani Præfecftis, prout qui/que fub uno vel pluribus Summis Pontificibus vixit, compofita eft, obfervata tamen quantum fieri potuitfimihtudine ordinis, & ftyli, quibus antiquiores ejufdem Scriptores ante Santfti Damali ætatem ufi fuerant. Celeberrimus autem omnium jam memoratorum continuatorum eft Ana-flafius S. R. E. Bibliothecarius, qui fæculo poft Chriftum nono floruit fub Papa Nicolao I. Hadriano II. & Joanne VIH. Et fecundum Card. Baronii Chronologiam, vitam produxit ufque ad annum ferè 886. Quòd enim folus Anaftafius non fit Audior totius iftius continuationis, fatis patet ex antiquis illis Codicibus , qui fine ulla contro-verfia ante ipfius ætatem feripti/unt. Cuju/modi fuit ille Codex , quem R. P. Philippus Labbeus in Differtatione de Scriptoribus Ecclefiafticis tefla-ur /e vidtffe , tempore Imp. Caroli Magni exa-l ratum, in quoflïtæ illæ Romanorum Pontificum S. Damafo Papæ jam tum tribuebantur , antequam aut natus effet Anaftafius , aut /altem ex primæ infantiæ crepundiis emerfiffet . Eju/dem_> generis eft etiam præftantiffimus tile , & collatu dignifftmus Codex manu/criptus Ambrafianus, de quo mpræfens agitur; utpote cum tam ex Scriptura, quàm aliis circum ft antiis certo conflet, eum ad Imp. Ludovici Pii tempora pertinere. Pertingit autem ibi Hiftoria Pontificum Romanorum 'tantum u/que ad Papam Stephanum Secundum, vel ut ahi /upputant, Tertium , qui A. C.752. elelhts eft, A. 757. obiit; ultima vitæ ipfius verba/unt ibi hæc : Et annuente Deo Rempu-blicam'dilatans , & univerfam Dominicam plebem, videlicet rationabiles fibi commiffas oves, ut bonus Paftor, animam fuam ponens, omnes infidias eruit inimicorum , curiumque confum-mans ( interea renovavit in atrium ante fores B. Petri Apoftoli, qui Quadriporticus dcitur; columnas marmoreas odio miræ pulchritudinis iculptafque defuper quadris compofuit , & æreum defuper conlocavit tegumen : fecit autem & juxta Bafilicam B. Petri Apoftoli , & ab alia parte B. Andreæ Apoftoli, in loco qui Mufileus appellabatur , Bafilicam in honorem-S. Petronillæ , 'quæ prædiéto benignilfimo Pipino Regi in Francia fpoponderat , ut B. Pe-tronillæ corpus ibidem conlocaret , ubi pofuit camftra argentea multa, & ornamenta aliaplu-raque dedicavit:) & omnia utiliter perficiens , i vocatione vitam finiens , ad æternam migravit requiem . Qui fecit ordinationem per tuenfern Martium, Presbyteros II. Diaconos II. ^pifeopos per diverfa loca numero XV. ( & dum in Francia effet politus ; Rodigango San-dfifiimo Epifcopo Pallium tribuit , & Archie-pilcopum ordinavit ) . Qui etiam fepultus eft
Bafilica Beati Petri Apoftolorum Principis »• Kal. Maji Indizione X. & cellavit Epilco-patlis menfem unum diesV. Hucufque hiftoria illa de vitis Pontificum Romanorum, quæ in—|
D
E
B
C
B. PONTI F.	37
fupra memorato Codice MS. Ambrafiano primum locum obtinet.
Conjetfturam præallegatam Petri Lambecü , nempè quòd Vi tæ Pontificum, quamvis diverfis temporibus defcriptæ , fimilem tamen ftylùm_. præfeferre pofïïnt , optimè adftruit Clarifiimus Vir Raphaël Fabrettus in explicatione Fragmenti fuæ infcriptionis ad Fratrum Arualiumu, Collegium pertinentis ; ubi nedum formarum., fcribendi, fed ipfius charaéleris identitatem per longum tempus retentam oftendit in fuis In-fcriptionibus dum hæc fcribimus quantocitiùs in publicam lucem è domeftico Urbini Mufeo prodeuntibus.
Septimam opinionem patrocinatur Clariffi-mus Vir Emmanuel à Scheleftrate, qui in libro Antiquitatis Illuftratæ Antuerpiæ edito Anno 1678. Cap. II. Differtationis præviæ , pluribus Succefforum Petri ufque ad Nicænum Concilium Chronotaxim expungit, qua occafionefu-pradicftum primum Catalogum allegat, & præ-memoratas Damali , & Hieronymi Epiftolas exhibet una cum notis Henfchenii & Papebro-chii , ac deinde omnia ad trutinam revocat , libratque. Negat primo præditftum Catalogum ab Anthero confetftum, & à Damafo approbatum, licèt omnium antiquiffimum credat, quòd ex eo , veluti fonte , omnes alii corriventur . Secundo contendit Epiftolas Damali, & Hieronymi, aliafque de Plàlmodia à M. Milefio Sa-razanio publici Juris faébas, & ab Henfchenio ad probandam aliarum de geftis Pontificum ingenuitatem adduéias , fubjacere cenfuræ Eraf-mi, qui Anno 1516. Bafileæ prædiétas Epiftolas de Plalmis publicaverat , cenfuræque tenorem fupra Epiftolam Damali ad Hieronymum re-fert,& is eft: Clarius eft, quàm ut admoneri debeat , hanc Epiftolam eju/dem effe, cujus eft ea, queiproximè /equitur, & eadem febri laborantis, Deum Immortalem ! quæ fuit imprudentia hoc tri. buere Dama/ol Item fuper Epiftolam Hieronymi ad Damafum , quæ fic habet : Qui /peravit futurum , ut hæc Epiftola , qua nihil potuit fingi infuljius, nec indoffius, necinfantius, à quoquam pro Hieronymiana legeretur l HasErafmi cenfu-ras prælaudatus D. Scheleftratus feribit confir-malle Labbeum Tom. II. Collect. maximæ in-notis marginalibus ad duas Epiftolas editas à Sarazanio, ubi lie: Suppofititiæ, apocryphæ, & ineptiffïmæ Vtris dottis habentur, tantumque àfty. lo Damafi & Hieronymi dtftant, quantum Coelum à terra, ty polus AntarElicus ab Arttico . Infere ex his Scheleftratus contra Henfchenium, Epiftolas Damafi, & Hieronymi,duòlo exfimilitu-dine argumento, eadem labe fordere , & apocryphas prorsùs elfe, ac afferit præfatum Henfchenium ambas Epiftolas iis affimilare , quas de Pfalterio edidit Sarazanius , propterea iple Scheleftratus ealdem improbat ex inculta ftyli ratione , utpote quæ à Damafiana fcribendi methodo longé differat; ponderatque fragmentum Epiftolæ Damafi , illud fcilicet : Gaudet Ecclefia tuo fonte jam /atiata , & amplias fitit curiofitas temporum Sacerdotalium : deinde fic : .V/ dixiffet : fitit curiofitas Sacerdotum ffen/usfuif-fet optimus, fed fitit curiofitas temporum Sacerdotalium nec fin/um reddunt , nec Dama/o Papæ ad/cribi poffunt, cujus elegantijfima fcribendi methodus àfimiltbus impofturis eft longe aliena, ut colligi poteft ex ejusEpiftolis per Lucam Hol-ftenium publicatis in Romana hiftoria bipartita parte I. Urget præterea atque alferit, quòd adhuc data , & admiffa Epiftolarutn veritate , nequaquam ex eo convincatur , Gefta Pontificum