T A
302
A
lances in libra non aque pendeant . Dicebat omnem fplendorem vina habere igneam . Non idcirco mirandum , fi nimium fplendidi cives de fe in animis hominum invidiam fuccende-rent . Tuta ab hoftium injuriis civitate cùnm facinoroforum concivium haberi cæpta enet ratio : non ne , inquit , ifluc fit percommode , ut imbre fidato tedia refiarciantur . Rogatus quinam effent hominum peffimi , refpondit , qui fe optimos videri velint , cùm mali finf. Iterum rogatus , quis nam effet civium opti mus , refpondit , qui nulla in re mentiri in-flituerit . Aj.bat nihil effe tam proprium, in fitumve , atque innatum mulieribus , quàm ut eas rerum omnium , quæ egerint . dixerintve, illico pœniteat. Latum anulum affluenti fortu oæ fimillimum fibi videri prædicabat , qui quidem ni alligata ftuppa arélior reddatur , perfacile e digito decidat . Rogatus quid effet maximum rerum omnium apud mortales , refpondit , Spes . Quid minimum , inquit quod inter hominem e it , atque cadas ad re rum omnium fuaviflimum amari, liberale,tem pus . Paupertatem in vita hominum ajebat ejufmodi effe , ac fi viâ falcbrosâ nudis tibi fit pedibus eundum . Nam ufu callus fuperindu citur , eoque fit , ut minus in dies tibi reddatur afpera . De cive infolentiflimo , & omnium importuno cum audiffet miffum in exi lium , numquid non pradixeram , inquit , ho-mini huic qui quidem fublato merito affiduo nebularum olfatu deleffabatur , cavendum^ , ne quid offenderet , quo fibi illico pede effiet ruendum ? Fortunatos aflimilabat his , qui finenti in flumine navigarent . Namque ni levigato navigio contibus laborent , hæreant . In concivem quendam mal -ficium , ehm ad Magiftratum fe vocatum congratularetur, memento , inquit , ohm te iterum futurum privatum , aut in Mafiiflr itu emoriturum. Petierat a quodam , qui fefe in republica admini ftranda principem gloriaretur , plures ne ef-fent ii qui (calas ædium publicarum confcen-derent , quàm qui delcenderent ; ciimque ide_ I refpondiff t: parem ferme utrinque fibi videri numerum , iterato quæfivit , plurefne effent , qui per feneftras ingrederentur, quàm qui egrederentur . Rebus puerilibus, & leviflimis plurimam operam perdentem dixit hunc annos Neftoris multo fuperaturum . Rogatus quid ita : quoniam , inquit , quadragenariam puerum intueor . Præfentibus utendum , ut præ-fentibus , doéìas amicorum aures, Scriptorum limam dióìitabat : obtreiffatores fallaces , ambiguos , & omnes denique m-ndaces , ut fa crilegos, & capitales fures ajebat effe plecffen-dos , qui veritatem , judiciumque religiofiffi mas , ac multo rariffimas res e medio invo lent ■ Cùm iniquos affines multis beneficiis , & omni officio fæpius fibi reconciliaffet , foli-tus erat dicere: meminiffe quidem fe, forurru, putridum nodo non teneri . Ditiffimi , & for tunatiffimi cujufdam ædes procul fugiendas admonebat ; nam folere quidem ajebat , ubi ni miùm _ oppleta fint vafa , omnia effundere— . Cum intueretur leviffimos & ambitiofos aliquos , qui fe philofophari profiterentur , per urbem vagari , & (e oculis multitudinis often-tare , eccum noftros caprificos ajebat , oui quidem infruEiuoftffimam , dr fiuperbam iflhanc folitudinem adamarint , qua publica fit . Petitus arbiter ad dirimendam litem nonnullos inter pervicaces , & importunos., munus id luicipere recufavit , atque amicis rogantibus ,
C
D
quid ita præter officium , & priftinim fuam_. facilitatem ageret : lyram , inquit , fradbam-,, & penitus difeordem ad pueros fore , atque— ad flultos rejiciendam. De cive rurfus: Facile mortales reddi locupletes ajebat , fi ea , quæ paupertas cogat , fponte exequantur , atque— profligari quidem paupertatem cedendo . Aid-bitiofi domum fpedtans , turgida, inquit , domus hac fiuum propedietn efflabit herum , ut evenit quidem . Nam ob alienum æs ipfarum ædtum fortunatiffimus dominus in exilium fe-ceffit . Cuidam prodigo , & infoienti , qui fe didtis morderet , cùm fatis obticuiffet: non tecum inquit , 0 beate , contendam , quem ref-publica fuo fit hofpitio acceptura . Horum-verborum mordax ille, cùm carceribus detentus diem obiret , meminit - Ferrar.ienfibus ante eam , qua per Nicolai Oftenfis tiranni tempora maxima juventutis pars ejus urbis deleta eft , 0 amici , inquit, quàm lubrica erunt proximam per atatem pavimenta hac , quando fiub his tedlis multa impluent gutta . Etenina prædicendis rebus futuris prudentiam dotffri-næ, & ingenium artibus divinationum conjungebat . Extant ejus epiftolæ ad Paulum phyfi-cum, in quibus futuros cafus patriæ annos integros ante præfcripferat , tum & Pontificum fortunas , quæ ad annum ufque duodecimum effent affuturæ prædixerat , multarumque reliquarum urbium , & Principum motus ab illo fuiffe enunciatos amici , & familiares fui memoris prodiderunt . Habebat pedtore grajum— quo benevolentias & odia hominum ergt fe— præfentiret , Ex folo intuitu plurima cujuf-que præfentis vitia edifeebat . Omnibus argumentis , maximoque opere , fed fr ultra elaboravit aliquos erga fe manfuetiores reddere— , quos futuros infenfos ex ipfo afpedtu fenfiffet. Eorum tamen inimicitias quafi fatalem quan-dam neceffitatem mediocriter ferebat , in om-nique contentione moderatius fibi fore contendendum indicebat , quàm fortaffts licuiffet , praeterquam in reddenda mutui beneficii gratia . Vix poterat perpeti præ fe quemquam_ fuperiorem videri benevolentia, feclufa ambitione , a qua tam longe abfuit , ut etiam , quas ipfe geflerit , res dignas memoratu fuis eas majoribus in libris de Familia adfcripferit . Tum & fuis in opufculis aliorum titulos ap-pofuit &. integra opera amicorum famæ elargitus extitit . Doloris etiam , & frigoris , & æflus fuit patiens . Cùm accepiffer grave in— pedem vulnus annos natus non integros quindecim, & a medico difdudtæ pedis partes pro more & arte confuerentur , & dudla per cutem acu adnodarentur , emifit gemitum pceni-tus nullum . Propriis etiam in tanto dolore— manibus curanti medico fubminiflravit , vul-nufque ipfum tratffavit febribus flagrans , &c ob laterum dolores frigidas totis temporibus undas defudans accitis muficis horas ferme— duas vim mali , & doloris moleftiam canendo fuperare innitebatur . Caput habebat a natura frigoris , auræque penitus impatientiflimum . Id effecit ferendo , & fenfim per æftatem perdura confuetudine , ut bruma , & quovis perflante vento nullis capite veftibus operto obequitaret . Allea , atque imprimis mei natura quodam vitio faftidibat , adeo ut fola intuitu , fi quando cafu ea fibi fuiffent oblata, bilis a ftomaco fibi excitaretur , Vicit fefe ipfum ufu fpedtandi , tradhandique ingrata, qu® adeo pervenit , ut minus offenderent , 8c exemplum præbuit, palle homines de fe omnia.