B
C
ii	SCIPIONIS
prohibentibus fagittariis, qui turrim fervabant, * A etfi perpauci eftënt ; fed maximam Scipionis ) celeritatem inertia , & negligenza fagittario-rum fuorum interturbavit . Attamen , dimiflo aditu , it obviam illis , & equorum clunibus fagittarios jubet infidere; atque iterum ad turrim revertitur , quam cuftodibus omnino cri-puiffet , nifi quamplurimæ Annibalis acies ad ventaffent . Quod cùm prudentiflimus Imperator accepiffet , tres cohortes , quæ præceffe-r«nt, refleóli mandavit. At iple colleélis equitibus, ac peditibus , quos habebar, Porcianum versus tetendit , quod Oppidum diftat à turri tribus millibus paffuum , arque inter redeundum armatas Ducum omnium acies , & peditum copias offendebamus. Ad quos Scipio enarrans ordine quicquid eo die aÂum fuerat , ad caftra pervenit , tametfi eadem die acri pugna inter milites certatum eft , in qua equi duo & decem evifcerati funt , vulnerati quamplurimi, non equi modo, fed omnis ordinis milites. Johannes Marengus Gallupporum Scipionis Præ-feóìus in ea pugna virtutem luam oflendit . Is unum ex Sfortianis captum ad Scipionem traxit Scaramuciam llrenuum quidem militem-,, etfi ejus equus effet acri vulnere affeélus , & ipfe in naribus gladio fauciatus. MatthæusCa-puanus levi armatura indutus, mirificè dimicavit , cujus equus occifus eft , & nifi Corneus Juccurriffet, fortaffis ab hofte captus remanfif-fet. Scipionis equus fagittâ fauciatur. Tandem ex hoftibus milites quinque capti lunt, ex Ve netis duo , qui fub Urfo Duce militabant .
Interea transfugæ officium fuum faciunt ; inulti enim à Venetis ad hoftem tranfeunt , at plltres ab hofte ad Venetos pecuniarum aviditate . Gaidenfes, dum hæc fiunt, fuburbiorum fuorum domos, quas Sfortiani oblidentes incolebant , & loca fœno, equorumque pabulis repleta , ignem è moenibus jacientes exurunt .
Sexto Nonas Julias tentoria quædam cum oélo & decem Tiberti Ducis equis jatftu ignis Gaidenfes confumpferunt . Sed jam quicquid è muris Oppidi dejici poterat, Annibai crebris tormentis dejecerat , ratus jam vi Oppidum-, 'expugnare, ac diripere . Illi contra ut torm.en-torum iftibus poffent obfiftere , quicquid in-terdiu dejetffum erat , noétu trabibus reparabant . Parte alia ftru&is Exercitus copiis Sci pio diligentiffimè paratus era1 Gaidenfibus lub fidium ferre , fi fori è pugna contra mœnia_, confereretur ; idque Gaidenfibus non erat incognitum , crebro nuncio magnanimi Imperatoris , qui omni ex parte Annibali infeftus eft .
Karolus Gonzaga juflu Scipionis Verona difcedens in Montem-clarum tandem applicuit. Is Cafira Annibalis nodle intempella aggreffus, tentoria nonnullorum militum exuffit , ac raptis , ut fama fuit , centum equis , in iderm^ Oppidum revertitur .
Pollonus , & alii Præfeôli militares, quos pro fubfidio Veronenfium Scipio miferat , fa-éìis induciis , ignorante Imperatore , ad Scipionem in caftra regrediuntur . Erant enim-cum Pollono Antonius Benzonus, Perutius,Jo hannes Perufinus Sc pionis patruus , & Antonius Bononienfis , Præfeéli quidem perftrenui, qui ftipendio Scipionis militabant , cumque his Ludovicus Malvenus , & Guido Benzonus liberi Venetorum Præfetfti , quorum omnium-, adventu feptem cohortibus caftra Scipionis ad auóìa funt,præfidia ad conducendos comeatus, & res pro Exercitus confervatione neceflarias, majora præmittuntur ; propterea quòd excur-Tom. XXK.
D
E
PICININI.	22
fiones , & equitatus quamplurimorum militum utrinque fiunt , adeò ut , ne ipfi quidem milites per agrum Brixienfem tuti effe poffinr .
Gaidenfes datis obfidibus III. Nonas Julias cum Annibale conditionem accepere; hac lege, nifi Gaidenfibus poftero die à Scipione fubve-niatur , ipfos ab imperio Venetorum defeéìu-ros . Erant enim moenia eorum disjedta , ma-chinæ in muros venturæ defuper ereétæ , aquâ foffarum amotâ , & jam ad expugnationem.. Sfortiani parabantur . At illi cùm hofti refilie-re non confiderent , nam multi ante decubuerant , quamplurimi vulneribus erant affetfti , cùmque Scipionem ad Oppidi fubfidia venturum non fperarent, fe fe Annibali, Oppidanis, militibus , & re falva Lradiderunt . Quòd autem Gaidenfibus Scipio ita , ut (latuerat , non fuccurriffet , imbres , ac pluvias caufam fuiffe concedimus . Quibus omnis femita, viæ , fcra-bes , ac regionis paludes ita erant oppletæ , ut ubique (lagna, lamæ, ac torrentes viderentur; quibus rebus non modo Gaidenfibus non (uc-currere , fed ne prope Gaidum quidem ad duo millia paffuum , fine maxisno Exercitus periculo adventare poteramus . Ecque maximè quòd loca inexpugnabilia rebus hic-dantibus ab hofte potentiffimo tenebantur . Annibai, ut vulgo ferebatur, id Oppidum Tiberto Duci di-ligentiffimo dono dedit .
Arbitror , Sereniffime Princeps , Jovem-cum Annibaie divifurum orbis imperium,quandoquidem ceffantibus in Gaidenfes mille bombis tormentorum crebro tonitu intonuerit , è nubibus ignes , & fulmina haud quaquam cef-fantia jecerit, adeò ut una fagitta cum duobus liberis patrem extinxerit, & imbres inauditos, dies , ac no&es demiferit. Apparuit quinetiam fuper agro Brixienfi illis diebus intortus anguis in coelo , quem hifce oculis admirans vidi . Quo prodigio omnes in poteftatem Tyranni Gaidum venturum prædicebant .
lifdem ferè diebus demiffæ (unt Literæ ad Legatos , quibus fignificabatur calamitas Con-ftantinopolitana , quam attulit magnus Barbarus Teucrorum Rex poli longam obfidionem_ fadlis induciis cum Januenfibus . Sed rupta_. fide : primum Urbem dolo captam Teucris in prædam dedit , & quinque millia Januenfium-. trucidavit , deinde Conftantinopolim invafit , vique expugnavit , ac diripuit , cæfis Chriliia-norum odio & quadraginta millibus ; quæ res vulnus non mediocre Religioni noftræ attulit , & jatfturam quidem ingentiffimam , nifi rerum fator Deus noder mifericordiâ fuâ provideat , allatura eft. Ego tibi, clementiffime Princeps, Chriftianum populum unicè commendo ; is enim maximè in te uno fperare poteft , qui Barbarorum furorem comprimere ftepenumero po-tuiili, nec quicquam imperio tuo defieri poteft, ad Religionem Chriftianam tutandam , ad Fidei noftræ decus , ad Italiæ ornamentum , & ad Patriæ gloriam fempiternam . Principio regna lunt tibi quammaxima, parata claffis. portus tutiffimi , milites omnis ordinis fortiffitni , & armis Romano more accinóti,& quibus omnia in ferrum ruunt, aurum, & pecuniæ. Sed (pero, Serenitatem tuam ad id daturam operam, tum pro Jefu Chrifti Dei noftri augenda Religione, tum etiam pro fugienda fervitute. Nam quid aliud fperare poflumus, nifi Barbaros jam jam in Albanenfes , inde in Illyriam , moxque in Italiam facillimè venturos ? nifi illis quam-celerrime obviaverimus , & eorum impetus , & furorem perftrinxerimus . Ad quod non du-
C 2	bito