N
A
O M M E
exercitu in fuam_,
8| c
Ôopida ne pwm quidem -----------
ditionem deduxerat; odio enim millibus militum ex utroque ordine folutus imperabat, fed ad extremum parum feliciter . Rurius in agrum Parmenfem quinque acies demiflæ funt; ducibus enim Corrigli Dominis vexabatur. Eaudum vero, quod ad quintum lapidem ab hofte diftabat , utroque milite diligenter munit, quod tamen poterat ab horte facile circumveniri , & Urbs ipfa facile inquietari. Hic data opera eft , milites no-ftros arte magis & ingenio , quam vi & armis vincere . Conftruéiis enim navibus fu-per Abduam flumen , & machinis ac molis ingentibus ad rem conficiendam paratis, effringere Pontem ftatuunt ; fed arte & armis vièti funt ; fublatis enim clam cymbis ac •phafelis , quibus Pons ipfe fuftentabatur , gramine ac foeno tecftus, tamquam umbra & Pontis fimulachrum fuper funibus ftetit. Cùm vero Laudenfes , & qui eorum fubfidio milites aderant, dalle, & machinarum mole—» Pontem expugnaturi acceflilTent , exultantes Pontem prteteriere . Hic noftri fortem , & cymbarum compagine inftru&um Pontenu injecere , catenam jampridem lentam attraxere, qua Braccianorum aftutia captæ naves, I quarum Præfe&us fcoppeterii manu occidit, ut fama erat , nonnulli vero milites capti,! qui ad navium fubfidia venerant. Hi ftatim militari confuetudine fide liberati; Laudenfes verò, & Oppidani detenti funt, non fide, fed auro, & pretio redimendi. Legati, viri quidem fapientiflimi, & ex Senatorio Ordine Patricii, Jacobus Antonius Marcellus, & Thomas Duodo, clara voce à Patribus con-fcriptis revocati funt ; erat enim falla quæ-dam Martelli fufpicio , quòd Annibali non_ contra Patriam, fed contra exercitus Duces favorem pro veteri eorum familiaritate præ-ftaret. Novorum autem , qui adhuc Brixiæ fuerant commorati , XIV. Calendas Sextiles alter Jacobus Lauredanus caftra petiit ; alter Antdnius Duodo ad ea conficienda reftitit, quæ caftris fuppeditabant. Apud Caftagne-turn Villam Brixienfem inter hæc caftrorum otia centum ex utroque Ordine milites, vel ut fama erat , multo etiam plures uno in_ curfu ab Oppidanis & Villicis interfe&i funt. Hos ideo furor armavit , ac fævire coegit, quòd eorum annonam perfæpe fecuiflent, & aiportaflent ; moniti ab eorum Ducibus, moniti à Legatis, & Magiftratibus Venetis ab-fiinere noluerant . 'In ditione Venetorum-confpirationis fufpicio quædam exorta eft, qua detefta ne unus quidem laqueo extin-âus eft, Brixiæ verò unus fecuri percuffus, & Arcis Reftor commutatus. Præterea Laudi quamplurimi profcripti funt, occili etiam plures , quòd contra Annibalis Imperium-conjuraverant . Et quoniam nihil dignum-memoria occurrit , nam prædæ tantum , & equorum raptui opera datur , minuta quædam interferam , ut nihil prætermiflum videatur . In caftris utriufque exercitus tanta omnis generis mufcarum copia de repente-» mgruit, ut ne ipfi quidem Imperatores finè illarum forde potum , aut cibum capere, aut fomnum queant , flabellis nihil obftantibus. Equi per terram confternuntur , & fordida-Tum avium morfus pati non poliunt. Vidi egomet, inclyte Rex, quamplurimos flumina curfim petentes , qui œftro tantopere ;n-
B
C
E
D
T A R I A	84
ftigabantur, ut in aquis emori potius, quam infeftiflimos mufcarum morfus paterentur . Hominibus autem , ut brevi omnia concludam , nullus eft quietus locus. Sed ad arma revertamur.
Gentilis Militi® Venetorum Gubernator, cùm provocandi hoftis tempus decerneretur, fuas acies inftruit, quibus jure belli hic imperare poterat; nam Scipioni alteri Imperatori milites utriufque Ordinis fibi deputatos inftruere finè Imperatoris imperio conceflum eft; fed pro fingulari ejus modeftia, proque modo & Ordine Legatorum confervando, communis Confilii inftitutionibus aflentie-batur , nulla Lege aftriólus , nulla paglione firmatus . Ergo in hoftem à Gentile provocatum inermis fe contulit , cujus praefentiâ erant milites ad arma ardentiores. O ingentem militum obfervantiam , o fummi Imperatoris autftoritatem ! Annibai, audito exercitus apparatu, cùm ab Gentile Imperatore, &quidem magnanimo, & non ignavo, prope ejus caftra ad quingentos panus provocari fe intellexit , defertis curis , quas habebat de rebus agendis quàm maximas : Arma, inquit, 0 Jbwï, parate arma ; en nos hoftis ad pugnam vocat , hic fortuna duce, cum hofte cer-tamen eft. Continuò haud fecus ac jufli funfj milites arma expediunt. Ardeb’at eo die Annibai manum cum hofte conferere , opinatus, quemadmodum ab exploratoribus acce-’ perat , abefle Scipionem ; fed pofteaquanu pugnam futuram Scipione præfente cognovit, mutata omnino fententiâ non defcendit in proelium , nec acies extra caftra provehi paflus eft. Quotidie ab Annibaie ad caftra-» Venetorum transfugiunt; idque vel auri cupiditate inflammati, vel ut fub imperio Scipionis militare poffint. Marianus Aretinus, Sui uni ex aciebus Gentilis præerat, ad ho-
em transfugit; captaque eft, quam ad f*_-> clam duci jufierat , filia ejus parva St virgo fatis honefta forma. Hunc alii nimis convi-tiosè damnabant, quòd eo vitio, in quo frequens fuerat , carere non poflet. Alii ejus fugam ad Patriæ fubfidium referebant , quæ à potentiflimo Majeftatis tuæ exercitu vexari putabatur . Vivebat enim Aretium fub maxima Florentinorum ditione & fide. Filitu, autem, Scipionis confilio , in Urceos Veteres deducfta, ac modeftiflimc, ut Patri quamquam transfugæ redderetur, fervata eft. Eadem in caufa eft Mafius Fexulanus, qui cum tota acie, cujus Præfeétus erat, duce Carolo Comite ad Annibalem priùs , mox ad Florentinos transfugit.
Interea vifum eft Annibali caftrorum loca commutare; & exuftis caftrorum magalibus, copias fuas VII. Calendas inter Gabianum, & Villam Claram trajecit ; poftero die Villam Claram oppugnavit , cui domeftici Scipionis pedites perquam fortiter reftiterunt , adeò ut non abfque ignominia eo die utriufque Ordinis Annibalis milites inde difcede-rent . In crepufculo autem Villæ , Arces , Oppida, & Urbes fimul cum caftris ejus ardere videbantur. Omnia permixta erant flammis, & lætitia, quòd Guilielmus Duxviiftus à Sforcianis, perdito exercitu, amilfis etiam impedimentis, vix ut fama erat, folus ev.a-ferat. Poftridie Venetorum, ne longo quidem intervallo mota funt caftra ; etenim— quicquid inter Suncinum, & Urceos Novos pofi-