i o6 Liber V nicus. Cap. LIX. G a p v t LIX. T>e Lucris dr damnis. ET in mercatura accidunt differentix fe-cundum additioiiem ex vna parte , Sc diminucionem ex alia , Sc hoc vt plurimum quinqué modis primus eft cum emirur res a l pondus menfuram aut numerum, deinde decrahitur aliquid ex dono , vel confuetudi-ne > vel varietace ponderum , aut additur, 8c quxrimus in hoc lucrum, aut damnum, aut modum emptionis , &c reliqua. Secundus eft cum pofita tali, variations volumus fcire modum emendi autvendcn-di ad terminatum lucrum. Tertius eft cum fit traduftio mercatura: d: loco ad locum cum veótigalibus, 8c ex-p:nfis xquorum , 8c máxime etiam cum p.-rmutatione monetarum. Quartus eft cum fiunt additiones aut de-tra&iones , vt pote per inuentionem burile pet additionem diminutionemve inter lo-quentes per itinera. Quintus eft cum emimus res ad tempus vendendas , in quo tempore fiunt minores in quantitate Sc pondere 3 8c fimilibus : vt vinum , frumentum 3 8c volumus fcire lucrum ad tempus computato mérito ca-pitalis. Circa qua: notanda funt duo , primum quod ea qua: emuntur funt in triplici differentia aut enim emuntur numero 3 vt co-ria, pelles , aut pondere vt aromata 8c me-talla , aut menfura vt frumenta Sc grana reliqua , poteft addi quartum genus xftima-tione j vt gemmae, verum quiade hoc non poteft certa ratio reddi arithmeticaideó tres primi modi tantum 3 cadunt in confide-rationem. Secundum eft quod res qua: venduntur 5. modis deteriore condicione fiunt 5 aut enim decrefcunt ob rem inutilem additam veluti propter cortices lapillos puluerem 8c hxc dicitur tara , aut ob rem non arqué vtilem Sc minoris pretij, vt cum res vetufta admifcetur noux , Sc cum gariofili groili admifcentur fubtilibus, aut tertio propter-donum veluti cum venditur pannus pro quibuilibet 7. brachiis > dant -j- > & cum venduntur aromata Sc alia dant aliquid do-ni > vt ex confuetudine alliciant mercatores appellant 8c tale quid confuetum > Sc eft idem , quarto cum in venditione Sc emptio-ne foluitur veciigal. quinto cum accedunt expenfx alise condu&ionis Sc talium Sc nota duas diuerfitates circa hoc. Primam quantum vel res accipitur eft meliore conditione veluti cum donum acce-dit emptorijVt pote emo lanam Sc ipfi dant pro quibuilibet 100. libris doni 3. libras vnde donum quandoque bonum, tara fem-per mala eft quia nulli conducit.-Secunda diuerfitas eft quod vel agrauationes funt fu-per remiam detraíla tara aut dono , autfu-per rem a qua nondum detra&a funt talia. 1 His vifis cum tara computamda eft ad 100. vel ad 1060. due earn in fummam Sc à produtto aufer duas litteras à dex-tra , ii eft tara pro 100. aut tres fi fit pro 1000.8c refiduum eft tara quam auferesà capitali, ita tarnen quod fi litteræ duæ ablata: excellerint jo. aut tres exceiférint 5°o, ponendx funt pro libra vna > fi autem minores fiierint pro nihilo ponuntur. Exemplum 100. lana: valet feutos 7. Sc habet tarae libras j.pro 100. qnaeritur quan- Exemplum primum tara:. ' 3897 5 *941 85 195 3702 1 7 259 turn valebunt librx 3897. fac vtin figura due primo 3897. in taram fiunt 19485. 8c quia tara eft pro 1 oo- abfeinde duas litteras a dextra remanent 194. Sc quia 85. eft plus 50. ponam libram 1. fiet igitur tara librae 195. quam aufero ex 3897- fiunt 37oi-quas duco in pretium quod eft aureorum 7. fiunt 15914 & q^a pretium eft pro 100. aufero duas litteras remanent ij 9-— fcuti, quare See. quod fi adeifent in pretio librx 3 Sc folidi , fac eodem modo deinde reduces folidos ad libras 3 Sc libras ad au-reos. Si vero non fit tara fed donum tunc ad- * de donum ad 100,8c due fummam totius in pretium Sc diuide per 100. addito dono, exemplumxs j. valet aureos 52. pro 1000. Sc adduntur doni lib. 25. pro milliari, qux-ritur pretium librarum 26800. fac vt in figura due aureos J2. in fummam xris fiunt Exemplum fecundum doni. 26800 _______________5^ 1393600 r 39 3600.Sc quia pretium eft pro milliari adde ad 1000. donum quod eft 2$. diuide r 393600. per 1025. exit pretium aurei x 3 59. Sc ~ j quod fi velles reducere £ .aurei in libras Sc folidos due 25. numeratorem in valorem aurei qui fit folidorum gratia exempli 11 2. fient 2800. diuide per 4r. exeunt 68. Sc funt librx 3. folidi 8. Sc quia fuperfunt folidi vnius due eodem modo 12. in nummos folidi , qui funt 12. fient 144. diuide per 41. exeunt nummi 3 -f fere > ex hoc patet quod donum Sc tara non eodem modo penfantur, nam prima ratio de lana fi fadta fuiftet per viam doni perue-niflet aureorum fumma 259 \, caufa differentiae eft quod donum eft vltra 100 , 8C tara intra 100 5 exemplum fi quis debeat dare loo.l'bras zinziberis,Sc cum j.lib.doni, tunc datlibras 105. fedfi det cum taradac tantum ioo.Scin illis 100.includuntur librx 5.inutiles , quod igitur dat donum dat 105. pro