SERENISSIMO CAROLO EMANVELI DEI GRATIA DVCI ALLOBROGVM, ITALIA SVBALPINAE
PRINCIPI, &c.
CAROLVS PASCHALIVS CVNEAS S. P. D.
VT multa experientia, magnifq; laboribus exercitus cft,CAROLE Serenissime P rinc e ps, exteris mortalibus loco pr^fcij,& precipui numinis eft. nem-I pe,optimireip.ftatus autor,legu fandior, folid^ quietis firmator,deniq; generis humani redlorhadtenus eft,vt p ad eum vnum omnia deferri,quibus publica falus continetur, & poffint, & debeant. Cxterùm qui ad hunc fapientix gradu nititur per cópendia prxeeptorum perfiepe affequitur eum,qui longum ex-perimentoruiterpergit.His vnisferèprxceptis quia diuinaCornelij Taciti feripta contexta funt,exteros hiftorix feriptores Grxcos pariter, ac Romanos infra huius magnitudine iacere exiftimo. Quippe, vnus omniu veterum in rerum obfcurilTimarumveritatem penetrauirfin intimum cal-lidiffimorum hominym pedtus inlpexit ; vera xftfmatione quanti quidque fitjperpediqmixta cum principatu morientis veftigia libertatis,cum falfis vera,cum ludibriis feria,cum adumbratis folida; confociatum cum fide obfequium feruile,cum virtutibus fallaces Ipecies virtutibus fimiles; denique cum rebus rerum imitamenta introfpexit, difereuit,&figna, quibus lìngula dignofcantur,impreffit.Cxterùm, nullam hic prodigam verborum copiam,nullas pufillas,fufpitiofas,fuperuacuas fententias -, nihil falfum, otiofum, compofitum in oftentationem in fe habet concinnitas hxc valida fenfibus,in qua nec verba,nec periodos numeres,fed lingula xftimes,& expendasjnec fonitum inanis, fradtx, & eneruatx orationis exaudias,fed roburadftridtx, & colledtx fentias, ac maieftatem va-lidiffimx,ac fapientiffimx eloquentix, qux tota ex grauifsimis, verifsi-mifque fenfibus exundat,admirere.Iam vero nec vir tutes, nec vitia filentur jneutrum in maius effertur; fed ea moderatione merito laus tribuitur, qua peccatum non afperatur.Nec eft quod vereare, quicquam hic fupra imitationem effe pofitum, aut in miracula corruptu, omnia funt obuia, ante pedes,in communi vfu pofitamimirum,prifcis verbis hodierna fadta oftenduntur.Denique is Tacitus eft, qui nonnifi ei placere potis eft,que erudiqnec quenquam erudit, nifi qui ex propriis, non alienis experimé-tis tantum prudentix collegit, vt, hoc duce,honefta ab deterioribus, vtiliaab noxiis difeernere pofiit. vfque eo omnia inftrumenta, quibus ad omnes vit^ ftatus fiibfidia parantur , ex h oc iacrario promi poffunt; a ii
«