!L
I
i
I


IO ’	C. CORNELII TACITI
rius eunda per confulcs incipiebat , a tanquam vetere Repub .* & ambiguus imperandi.ne edidum quidem,quo patres in curiam vocabat, nifi tribuniti^poteftatis prasfcriptione pofuit,fub Augufto acceptas? Verba edidi fuere pauca, & cfenfu permodefto:de honoribus parentis con-fulturum. d neque abfcederea corpore, idquevnum ex publicis muneribus vfurpare. fcd defundo Auguftoe lignum pr^toriis cohortibus, vc imperator dederat, excubi^, arma,caetera aul^ : f miles in forum, miles incuriam comitabatur.5 literas ad exercitus, tanquam adepto principatu , mifitjhufquam cundabundus, nili cum in fenatu loqueretur. Cauli precipua ex formidine, ne Germanicus, in cuius manu tot legiones, immenfa fociorum auxilia, mirus apud populumfauorhhabere imperi-OBSERVJTIO NES.
a Qui mutato reip. flatu,ipfle imperium adeptus efl, is illud ita confirmare debet, yt nulla inpofte-rum ratione labefattari pofit. quibus artibus eo peruenitur, earum hxcyidetur effle potifima ; nempe, yt, tanquamfli flua etiamnum maneat libertas reip. nec ipfleflatutum habeat,fufcipiat imperium , necne,ipfos yéteris reip. magiflratius retineat ; eorum opera, & minifler io,omnibus in rebus, ytatur,acfi non ipfle remp.pro arbitratu, regat ; fed nihil non ab illis, quorum ius,& pote-flas efl, adminiflretur. Sed antequamhoc agat, debet maiores magiflratus, atque adeo primores omnes/ibi, omni quacunque rationepotefl, deuincire, & proflare,yt in Jua yerba iurent. quippe flatis conflat, fore, yt, cum hos/aeramento adegerit, rerumplane omnium, nullo aduerflante,potiatur-.cumfluum imperium y et eris reip. forma & imagine prxtexet.
b Editta illius , qui principatum apud liberos quondam bomines adeptus eflflflenflu permo deflo fcribi,& in paucay erba coartari debent. Siquidem multorum yerborum interpretatio huc illuc, pro flngulorum ingenio,trahipotefl. certe nihil neque frigidius,neque ineptius effle,quam legem cum prologo, docet Seneca epifl. lib. 24. epifl. 9 y.
c Vulgus hominum yerba, foli prudentesfenflum yerborum attendunt.
d* Non abflcedere a corpore mortiti principis, & illius cuflodix adpofitum effe,connumeratur inter publica munera.'
e Supra annotaui, & infra dicendum flepius erit illud ipfum , quod hic repetere cogor; principem nouum non tam id agere debere,yt inanibus infigniisprincipatus continuo honefletur, quam eaflettavi, qux ady eram potentiam maxime pertinent, idque d fleat de Tiberio, qui primo fluo editto non principem fle, dittatorem, aut regem pop. Romani prafer ipfit, fed tantum tribunum plebi?,qua appellatione non alia populo Rom.acceptior ynquamfuit, cuius editti prxfcriptio-nem&yerba,&flen/us,ipflufquefattum imitata funt.nam cum pojfet is ex publicis muneribus maxima, & flplendidifima quoque yfurpare, eo contentus fuit, ex quo modeflix, & pietatis laudem haud dubie conflequebatur. Qui tamen idem Tiberius non eflpaffus, quenquam mortalium prxtoriis cohortibus fignu dare (quodfactum ynius eftprincipis^prxterfeynum.ftatimque y oluit legiones,quarum in manu refp.eratfnteWigere fle principem effle ; ac denique nihil eoru prxtermifit, y t infra fluis locis yidebimus, quibus y erus principatus ,fummumque imperium continebatur. f Tum ad maiettatem, tum adflecuritatem noui principis potifimum pertinet,dare operam, yt, quocunque it,fit ttipatus milite,qui in pace decus; in bello prxfidiumett.
g Princeps is,qui aut ipfle remp. opprefit, aut ab alio opprefam accepit,protinus iis f principem e fle aperte declaret,quorum fauore, & ope adeptum principatum retinerepotett. fle lib. 4, hittor.de Veflpaftano loquens ; exterum yt princeps loquebatur.
h Cuius in manu efl validus exercitus,atque, adeo is,qui fua yi omniafecum traherepotefl,idetftl que genaris nobilitate pollet,cuique magnus efl apud populumfauor,hic caufl	q^amobrem ye-
reaturprinceps nehabere imperium,quam expettare malit', adeo dffl^ Jea hominibus ytcunque conceptaftei mora, proinde nunquam prudens princeps tantp^ copi^ffapiet,committet. rium