4o	C. CORNELII TACITI
fi legio » induftriam,innocentiamque adprobauerant,retinebat ordines* vbiauaritiam,aut crudelitatem0 confenfu obieCtauiflent,foluebaturmi-litia.Sic compofitis praefentibus, haud minor moles fupererat? ob ferociam quintae, & vndeuicefimae legionum, fexagefimumapudlapidem {loco Vetera nomen eft) hybernantium. nam primi feditionetn coepta-uerant, [atrocifsimum quodque facinus horum manibus patratum] nec poena commilitonum exterriti, nec poenitentia conuerfi, iras retinebant. Igitur C^far arma,clafTem,focios demittere Rheno parat,fi imperia detreCtetur/ bello certaturus. At Romae nodum cognito,qui fuiffet exitus in Illyrico,& legionum Germanicarum motu audito, trepida ciuitas incufare Tyberium,quod dum patres,& plebem,d inualida & inermia, cunCtatione fiCtaludificetur,diflideat interim miles,‘neque duojum ado lefcentium nondum adulta autoritate comprimi queat: f-ire ipfum& opponere maieftaté imperatoriam debuilfe celfuris vbi principem5 longa experiétia,eundemqf feueritatis, & munificenti^ fummum vidilfent. an Auguftum fella aetate toties in Germanias commeare potuilfe. Ty-berium vigentem annis federe in fenatu verba patrum cauillantem?fatis
a Hafunt yirtutes illorum propria, quibus mandantur munia exercitus, induflria, & innocentia: praecipua yitia 5 audritia,^t* crudelitas,
b Cauendum ejlprincipi in rep.& imperatori in exercitu, ne quicquam committat, quo di Sio,aut facio rideatur Jf emere confienfium multitudinis ; cuius aucloritatem magnum apud fe pondus habere nunqudm non palam facere debet. Quod fi d yulgi opinione ipfe diffentit, aliudque molitur,id, quicquid ejl,dij?imulet : donec prudentia ad eam rationem perducatur,qua yulgifludtis fatisfia-ciat j ac nihilominus ipfe eadem opera, id quod yult, conficiat. Caterwm multa perfape eueniunt, qua cuiufrnodi fint, nec certius, nec planius, quam d confenfu yulgi difci poteft.
c Similes adeo eflfeditiofus,yt, neque poena commilitonum exterritus ,nec poenitentia conuerfis furorem, irafque retineat, cum hocyelutt cum hofle,ferro cernenda res efl,
d Princeps yalidos exercitus,eofque quorum yi nititur imperium fuum, qudmlongifimepotejl ab ea prouinciaf^yrbe,ybieficaput reru,amouere duabus decaufis debet :nam eorum opera fines imperi} aut profert,aut certe hojlibus & exteris gentibus,quibus imminet,terrori efl.deinde ea,qua domifiunt ,hoc efl, eas reip. partes, d quibus forte nefe commoueant,periculum ejl, inualida, & inermia relinquit, ne quas turbas, corrumpendis militum animis darc,etfi yelint,pofiint. hac ratione, non modo omnesparerefed & feruire cogentur ei, cuius in manu yident effe arma, legiones, ea-que omnia qua non modo ad tutandum, & proferendum imperium ,fed&ad contundendos rebelles maxime pertinent.
e Vix fieri potefl, vt adolefcentis nondum adulta autoritas militemfeditiofum pofiit Comprimere, & ad fanitatem revocare.
f Rebus feditione,nouoque dc magno motu perturbatis,ire eo ipfe princeps, acmaieflate imperato-riamfurentibus opponere,nifigrauiori aliqua caufa detineatur,debet.
g Cum prudentia fit oculus principis,atquehacnonifi ab experientia proficifcatur,inter eas laudes, qua principi maxima tribui poffunt, hac connumeratur, rvt longa rerum experientia fit do cius.
Ii Princepseflfummasfeueritatis & munificentia$hocejl,principisejl,noncuiufquam hortatu, fedfuo iudicioftatuereinquemfeuer'eanimaduertioporteat5 itemquequifua liberalitate, & mu-fi c entia dignus fit.
prolpe-