h Lib.I. De Rerum Varietate.
            Capax enim codi materia eft lucis , lux qualifcunque fatta ob diftantiam rotunda vi-detur. Augetm autem celerrime , velut Se jgnis Se reliqua omnia qua; illuftrantur. Sic iridies Se virgaeffed quia ha; in fragili nubiutn materia confiftunt , celerius deiìnunt effe quàm fiant. Iam ergo lux cogitur in codi parte, atque augetur, & rotunda videtur. Sed Se caudam producit, lurnine Solis eam penetrante,quoniam id fieri fenfu percipitur, vt cùni lux magna minus claram permeat. Ñeque enim cometes tam claram habetlu-dem, vt permeare lux Solis abfque impedimento poflit, nec materiam habetdenfam, qua lumen refledat. Hoc enim lunas, illud ftellis conuenit: oemetes media natura eft, cùm fit congregano luninis in coeli parte. Iam igitur habes caufam luminis, Se aug-menti, a,tque rotunditatis cometes : necnon Se caudas,qux etiam crinium dici potei!;. Re-liquum eft,vt motus rationem reddam. Quod enimferatur, dum in coelo eft, ab oriente in occidentem , & rurfus ab occidente in orien-tem , Se fecundum latitudinem, nihil abfur-dum,coelo,in quo eft cometes moto.Sed quòd celerrimè, Se longè plus ab occidente ili orientem, quàm quifque planetarum,& contra ordinem fignorum, Se à polo adasquino-dij circulum, Se tran fuer fa, mirum videtur, nec rationi confentaneum. Sed iam caufam ipfam accipe; mouetur quidem cometes velut Se fplendor quii'piam in rota, rotte motil : quo fit, vt ièmper ab oriente in occidentem feratur , quòd omne ccelum taliter fer-tur.non tamen femper ab occidente in orientem,quoniam cùm fuerit incedo, cuius pianeta retrocedat, fueritque in ea orbis parte, qua; contra ordinem fignorum fertur , cometes contra fignorum ordinem tandiu mouebi-tur, quandiu Se pianeta. Ex quo pateterráticas non ferri in epicyclis, fed integris circu-lisialitèr cometes non poífet contra fignorum ordinem ferri, nifi propinquus effet valde pianeta retrogradienti : motum vero velo-ciorem quàm fit planetarum fecundum ordinem fignorum habet, Se in latitudine, quoniam reflexio &concurfus radiorum & planetarum Se fixarum ftellarum, variatur multimi ob luminumobliquitatem,ficut videmus exprefsè in radio Solis in aqua: vrceum incidente, atque reflexo. Nani reflexio multum variatur à loco fuo,ex minima varietate aqua: vrcei.Accedit quòd cometes erit in loco polo propinquo,vbi paruo fpatio magna fit vaderas in longitudine.Contingunt autem facilius Se frequentius iuxta polos, quoniam lux Solis cùm fit remota , parum impedit cometa-rum genevationem qsae ab exigua ftellarum luce fit : ficut Se aftra melius node quàm die videntunSc iuxta polos, quàm iuxta asquino-dialem. Quinimò atteftatur huic rationi quod Ariftoteles dixit,vifum cometem adhae-rentem vni ex inerrantibus odaui orbis.Non igitur dilli pari poteft, cùm fola luce fyderum conftet. Qpòd vero cauda fieri poflit à radiis Solis, experimentum docet candela accenfa Soli expofita, fic vt radi) per ilfius ignem tranfeant. Quòd vero ex luminum concurfu Se reflexione in cedo , forma fyderis fieri queat,ladea via qua; ab initio mundi immu-
tabilis manet fidem facete poteft. Stiperei?: igitur vtdoceamus cur cam diu perfeueret,&: non antefeptimum diem finiatur ; Caufa eft, quoniam quatà paruo lumine fiunt,non ani-maduertuntur : qua; magnum habent incre-mentum, non poifunt celeriter finiri. Filine enim àluce,& caufam habent,fitum,motum,
Se lucis magnitudinem in aftris : qua; omnia vbi cccperint,abfolui necelfeeft.Fiunt autem multò frequentius quàm videantur ; Se circa crefpufcula,quia tunc homines harum obfer-uationum cupidi vigilant, node dormiunt, die videri rarò poteft. Sed illuftres, iuxta medium nodis fiunt. Cùmqueres fit exilis , vt vifum eft,multis nebula videtur : quidam pe-nitus non vident.Necfi fiat,femper videtur, fed tantùm cùm acr tenuiflimus eli : ob id etiam frequentius a;ftate,quàm hyeme. Cùm Cometes ergo videtur tenuem aerem effe immodicc <ìUlil necefle eft:quapropter Se omnia confequi ne- ‘ ceffarium qua; tenuitati aeris iunda funt.
Primùm igitur funt venti, nani aqua mone-tur , quia tenuior terra eft : & terra quiefeit, quia craflìor. Et magis aqua mouetur aer, quia aqua tenuior eft,& inter aeris partes te-nuiflìma, Se in conftitutionibuscùm tenuior eft. Inde mors imbecillium qui non exercen-tur,qui curis multisdiftraliuntur,qui cibis de-licatioribus vtuntur , qui veneri indulgenr, quique facile xgrotant, Se ad fenium inclinane , & parum dormiunt. Tales igitur cùm Cur trmc'* multi fint principes, mori aliquem eorum, in ^ mor,an~ quem omnia hsec magis conuenerint, ple-runque contingit.Succedit ficcitas plerunque etiam , quod nimis tenuis acr non re ti nent vapores, exquibus fit pluuia : venti quoque ficcant multum. Ob id etiam & fterilitas ali-quando fuccedit fubtradis pluuiis.Inde lues, vel ob hoc,vel fi in regionem iam viribus ex-hauftam inciderit. Cùm enim vel principes, vel multi moriuntur animaduertunt in illis propter nobilitatem, in his propter multitu-dinem : Se peftem appellant:in paucis autem conniuent, cùm tamen necefle fit, ob rationem didam, in quacunque cometa; genera-tione multos tales, quales diximus, interire.
Fit etiaitì inde , vt feditiones emergant, Se bella, mutatis humoribus in bilem , ob aeris tenuitatem; omne enim valde tenue, ficcum eft. Fiunt Se pluuia; quandoque inunodiae, quoniam aeris tenuitatem multos vapores gi-gnit, in terra; fuperficie : inde craflefcente aere rapiuntur congregata per multos dies, fiùntque nimbi : tùncqueceflantpericula cornette, quoniam iam aerem ad naturarci re-uerfum fuilfe indicai.Fiunt etiam imbres,vbi à veneris radiis fiat cometes. Cieterum quif-piam quaeret, vnde varius ille motus ? Sed is fit ex mixtione illorum trium naturaliura motuum, qui cùm celefes fuerint, imaginem inordinati vnius motus prabent. Sunt vero Se alia fignificata cometes vnicuique propria , qua; ex ipfius caufis pendent. Atque de his, dodrina à fignis fumpta, fufficienterin Commétaris fuper Ptolemaei quatuor libros iudiciorum,didum eft.Nunc vero ipfius fym- Sympath!t> pathite atque antipathia: caufas atque modos facies pri-perquiramus. Conftat enim inter caufam at- mt" que effedum , femper effe aliquid fimilitudi-nis atque affinitatis:ob id igitur,intercedimi
                                    atque