191 Lib. 111. De Sanitate tuenda f nee ab infima plebe) admitti fole:: mali emmeft fued , difficillimc concoqukur» ob id à cibo abdicandus. c A P V T XLII. De ScorpìofTr achuro^ Orpho. Scorpio. A/f Arinus fcol'pio ’ <lui Roma: vulga-i-VJ riterfcorfa.no dicitur,pelagius, & làxa tilisjà multis cenfetur, ab aliis etiam & lit-toralis infimul : nam Ariftotelisteftimonio, inter pifeesqui indifferenter in vtrifque loéis degere confueuerunt, cortnumeratur, nec ob feorpionis terteftris funilitudincm, fcorpio dicitur, ièd quia dum manu rollinir3 fedir. Corpore eft rotundo craflìore parte an-teriorerpofteriori vero multo tenuiori Fado, caput grande adrnodum habet, acutis aculéis pramunitunij os magnum exiguis dentibu s 'munitimi,oculos in capite exertos, vt bufo, & branchias fupetiores plurimum fpinofas. Venter fubalbidus eft,corpus vero reliquum rubet, fquamifque adeò tenuibus tegitur, vt scorptM,. iis carere videatur,in ca pite lapide gcVit. /, d-eft &c feorpena folo colore, ac magnitudine a feorpione differens, qua cum in marinis paludibus : aut in ccenofis maris littoribus vidlitet colore nigricans eft , longéque palagio^ fapore,& nutrimento inferior. Soli-tarius autem feorpio eft pifeis, qui carne, & alga vefcitur.nec fapore eft ingratus, fi liye-r 1110 faxofo littore, aut puro mari capiatur, carne multa, atque folida conftat, qua; plurimum nutrir,elixatur,atquè alfaturffed affa-ta;durior,& ob idconcodu difficilior,quàm elixa qua: ex aceto mandi folet : propterea fi in aqua,& oleo bene olentibus herbis , & aromatibus iniedis elixetur non folùm falu-brior fed palato edam iucundior fietfferùnt-que mullum piffera diffedum, atque impo-litum, feorpij marini idum fanare, velut & Auxihum. fulphut viuum cum aceto infricatum. Tra- c lui re s autem quem Romani ftcarrurn vo-Trachurus. cant,pife« eft marinus : atque circa littora degens, cuius forma nifi paulo longior diet, ouata dici poftet, dorfiim fiib caruleum eft, reliquum corpus fquamis carens, lami ac tenui corio tegitur, & ventre, aclateribus argentáis eft, eiufque color purpuram edam aliquando ementitur, oculos habet magnos, & branchias vtrinquequaternas, os in'obli-quum feifum eft .dentibus paucis , ac valdè mifiutis rounitum vt edentulus videatur,cau-dam bifurcatam, & oblóngam gerir,lineam-que obliquam habet à capite ad caudam vtrinque extenfam , oiliculisadeò horridam vt ferra videatur. Durant habet carnem,ob id concordi difficilem , crailumque iuccum gignentem , cui nifi aliquo condimento af-focietur, eft infuauis, Ideò affata ac frixa in acerrimum acetum aromatibus conditura inijci folet,& fic palato gratiofa redditur, & Orphw. aliquot diebus incorrupta fehiatur. Or-phus autem pifeis eft compeffus , qui circa doriùm liuet , ac nigricat, fub ventre al-bicat, & caput penò rubcum habet, os par-uum denteique fcaro perfimiles, licet mi- nores; afperis tegitur fquamis, adcoque ad-ha:rentibus, vt vix defquamari poffit, caudam minime bifurcam, eftquc perca quail fimilis , fed pulchrior aureo colore in caru-leum vergente , ac fplendido infignis vnica tantum pinna , etiam differt a perca in ter-gore.cum eaduas habeat, & dum natat vpt-lut Gobius,& Bota pinnas mouet vniuerias, & quod iuxta brachias aculeum habet vt draco pifeis , fpineumque branchiarum in-tegumentum fifinis crenatum vt in lupo. Marinus eft pifeis, fed potiuS litoralis:locis enim terra vicinis deledatur,atque carniuo-rus eft. Galenas ergo cum Philotimo du-ram camera merito ei tribuit , qUX con-codu difficilis eft , & craffum fuccum , pi-tuitofiim , ac glutinofum gignit, agreque corruptibilem, fed non vitiofiim: plurimum hutrit, atque vrinam promouet. Partes tarnen circa caput & caudam concodu iunt faciliores •: reliqua: Verb carpofie difficulter conficiuntur , & fi apud Grecos fiue frixus y;rei orphus: fiue elixus , aut aftatus maximo iemper fuerir in pretio, hoeque proprium habet vt refert Athenxus , quod genitales meatus ei non inueniuntnr : ob id poft ie-dionem per rnultmn temporis fpatium vi-uere poteft. c AP V T XL III. De Congro , anguilla , glauco. COngrus quem Romani Brongurn ap~ pellant, longus ac lubricus eft pifeis» ConSrftt-non fquamis , fed lamiilîma quidemeute ob dudus,quique turn corporis forma, turn colore anguillæ adeò eft perfimilis, vt à ple-rifque eadem cenfeatur : diftinguitur tarnen, quia oculos ea longé maiores habet , qui etfi cineracei fit coloris , in lateribus tarnen fk dorfo in ampias & magnas degene-rat maculas, nigráque per dorfum confpi-citur linea , atque duobus breuibus cu-taceifque corniculis in extremo roftro exi-ftentibus conftat , quibus anguilla caret, eamque etiam magnitudine fuperat , vt ad quinos nonnunquam cubitos accedat, dentes habet , & vt anguilla mouetur, cuius duplex eft genus , vt teftatur Ariftoteles, Buflex eon~ alterimi quod nigricat , alterum quod al- gn £enu*’ bicat, & quod albicat, pelagium eft, quod vero nigricat partim pelagium , partimque littorale : fola cane vefeitur, & inter piices dura carne ptæditos Galenus congrum connumerar , fuccofque crallos , atque falfos incorpore generarejaffeuerat : obid Albertus magnus credidit , ipfum lepram mor-bum parere. Improbi enim eft fucci, atque faporis infuauis , mediocriter nutrir , nec admodum difficile concoquitur, fi purgatus , in fruftique difeerptus , vino^ oleo , fiale , anetho , porro, ac aromatibus excoquatur. In farragine etiäm fri-dus pipete , ac arancipmali fucco condi-tur. Anguillce flint non folùm ex dulcibus, atque quail ftagnantibus aquis fed etiam lalfis,