Ï.COLI$.
c
LÍBER
A .memorami ea qua? ad bonos mores pertinent,fi ctíá hisnonferuatisadvitamveniri poteft per folâm fisi dem,que fine openbus mortua efi.Ultid deinde quo modo veruni erit,quodeisquos ad finiftram pofitu Math.2J. rus eft,dicet,Ite in ignem æternum,qui paratus eft (diabolo & angelis eiustnec increpat quia in cum non crediderunt,fed quia bona opera non fecerunt. Nam profeâo ne Cibi quifquam de fide,quç fine ope nbus mortua eft, promittat aeternam vitamtpro* pterea omncs gentes fegregaturum fe dixit,quæ permixte eifdem pafcuis vtebantur,vt apparent eos lili diéturos. Domine,quando te vidimus illa 8¿ illa patientem, & non miniftrauímus tibiïqui in cum crcdiderant,fed bona operari non curauerant,tan* quam de ípfa fide mortua ad vitam perueníretur æternam. An forte íbunt írr ignem æternum,qu! opera mifericordiæ non fecerunt:8¿ non íbunt qui aliena rapuerunt,vel corrumpendo in fe templum dei,in feípfos immifencordes fuerunt: quali opera mifencordiae profint aliquid fine di leed ione, dicen te Apoftolo, Si diftríbuam omnia mea paupenbus, i cbaritatemautcmnon habeam,iuhilmíhíprodeft? Autdilígatquifquam proximum ficut feípfum,quí
Piallo, nonddígitfeipfum ? Quienim diligit imquítatem, B odítanimamfuam.Nequeillud dicihic poterit,in quo nonnulli feípfos feducunt,ignem æternum diéhi nó ípfam combuftíonem eternam.Per ignem quip* ¡pe qui çternus erit,tranfituros arbitran tur eos, qui« buspropterfidemmortuamper ignem promíttunt falutemivt videlicet ipfe ignis çternus fit/. combu ilio vero eorum,hoc eft operatio ignisnon fit in eos eter na:cum & hoc prçuidens dominus,fententiamfuam condufit ita dicens. Sic íbunt illi in combuftionem æternam,!uft! autem m vitam æternam. Erit ergo aeterna combuftio ficut ignis, & eos in illam ituros veritas dicit,quorum non fide,fed bona opera definì fe declarauit.Si ergo hæc omnia, & cætera quæ ins numerabilia per omnes fcripturas fine ambiguità» te dieta reperiti poffunt,faifa erupt: poterit verus ef* fe file intellectus de lignis Si foeno & ftipula, quòd hi faluierunt per ignem, qui folam in Chnftum fiderò tenentes bona opera neglexerunt. S i autem ifta Si vera& clara funt,proculdubio in illa Apoftolifenten tia alius requirendus eft intellectus : atque m his de* putâda eft,quæ Petrus dicitefleinfcriptis eius que dam diffidila intellectu : quæ non debent homines peruertere ad proprium fuum intentò, vt contra eui dentiffima teftimonia fcripturarum fecuros faciant de percipienda falute nequiffimos, nequitiæ fuç per tinaciflimêcohere’tes,nec emendado aut poenitédo mutatos. Hicàme fortaffequeraf de ipfa Pau» li Apoftolifententia quídegofentiam,8¿ quo nàmo* do intelligendam putem. Fateor hic me malie audi* re intelligentiores atque doctiores, quific eamexpo l. nani,vt illa omnia vera & meoncufia permaneant, que fupra cómemoraui, & quecùip alia nó cómemo rauùqb? aptiffime fcriptura teftaf, nihil pdeffe fide, nifi eà qua definiuit Apls.id eft quç p dilezione opa* tunfine openbus autem faluare non poffe, ñeque pre terigiicm,nequeperignem:quiafiper ignem faluat ipfa vtiquefaluat.Abfolute autem didumeft Si aper Iacobi.2. te,Quid prodeft fi dicatquisfidemfc habere,opera autem non babeat,niìquid poterit fides faluare eiì ? Dicamtamenquàm breuiflìme poterò etiam ìpfe ¡quid fentiam de illa Apoftoli fententia ad intelligen I dum difficili,dummodo illud,quod ad meam promif fionem attinet, pr æcipue teneatur, quod de hac me malie dixi audiremeliores. Fundamentum Chnft9 eft in ftructura architect! fapientis, hoc expofitione non indigct. Aperte enim dictum eft, Fundamétum enim aliud nemo poteft ponere praeter id quod poli* turn eft,quod eft Ghnftug J,e[us.Siautem Chriftus,
Interpta tío loci Paulíni i.Cor.i^. Ca.XVI.
l.cor.5.
V N V S.	t<f
proculdubiO fides ChriftuPerfiderti rjiiìppe hábitat D Chnftusin cordi'bus noftris,ficiit idem Apoftolua dicit.Porro fideS Chrifti ilia vtique, quam definiuit Âpoftolu8,quæper dileéliottem operatur. N ö« e* Ephef^ mm fidcs ilia dæmoHum,cum & ipfi Credant & con* tremifcant,8¿ filium deiconfiteatitur leium,poteft accipi infundattiehtum. Quartini!! quia non eft fides quæ operatur per dilectiônem,fed quæ exprimí« tur per timo rem .Fidés itaque Chrifti, fides gratia? Chriftianæîid eft ea fides quæ per dileâïcftem ope ratur,polita in fundamento,neminem perire per* mittit. Sed quid fit æd¡ficare fuper hoc fundamen* turn,aurum,argentum, lapides precíofoS, & ligna, fœnum, ftipulamififubtilius differere coner,vereor neadintelligendumdifficiliorfit ipfa expofitio. EnitartamenquantumdomuiuS ädiuUat,& breui« ter & quantum poterò dilucide expedite quod fen* tio.Ecce ille qui quæfiuit a magiftro bono quid boni faceret,vthaberet vitam æternam, audíuít,fiad Math.ïji, vitamvenirevelletjferuandafibieiTe mandata.Et Mar.io. cumquæreretjQ-Uæmandataidiétumeft ei,Non Luc.18, occideSjNon mœchaberis,Non furtum facies, N ó falfum teftimonium dices,Honora patron tuumSC matrem tuam, &, Diliges proximum tuum tanquä teipfum,vt hæc faciens,fidem Chrifti teneret: & pro E culdubio fidem,quæ per diledionem operatur. N e* que enim diligerei proximum tanquam feipfum, ni* fi recepta dilezione delfine qua non diligerei feip* fum.Porrò fifaceretetiam quod dominus addidit, dicens. Sivis perfedus elle,vade Si vende omnia quæ habes,8¿ da paupenbus, dchabebisthefaurum in coelo,8¿veni fequere meiædificaret fuper illud firn damentum, aurum, argentum,lapides preciofos: non enim cogitaret nifi quæ funi dei, quomodo pia» ceretdeoi&hæcogitationes funt,quantum exifti* me, aurum, argentum, lapides preciofi .Porrò fi cir* ca diuitiasfuas,quodam carnali teneretur affedu, quanuisexeis multaseleemofynas faceret,necad cas augendas fraudis aliquid rapinæqj moliretur aut earum minuendarum vel amittendarum metti in aliquod facinus flagitiiimve laberetur,alioquin iam fe ifto modo ab illius fundament! ftabflitate	;
fubtraheretded propter carnalem, vt dixi, quem in cishabebataffedum,talibusbonisfine dolore care rcnonpoifetjædificaret fuperfundamentum illud feenum,ligna,ft!pulam:maxfmefi& vxorem fic ha* beret,vt etiampropteripfamcogitaret ea quæ funi mundi,quomodo placeretvxori. Hæc ígíturquoniá F affedu díleda carnali, non fine dolore amittuntur, propterea qui ficea habent,cumhabeant in funda* mentofidemquæper diledionem operatur,ñeque huíciftavllaratíone vel cupiditate præponant,in eorum amiffione pafTi detrimentum , per ignem quendam doloris perueniunt ad fâlutem. A quo do» lore atque detrimento tanto eft quifque fecuríor, quanto ea vel minus amauerit, vel tanquam non ha bens habuent.Qu! vero propter fila vel tenenda vel adipifeenda homícídíum, adulterium, fornicado* item, idolola triam, & fimilia quæque commiferit, non propter fundamentum per ignem faluabitur, fed amiffo fundamento æterno igne torquebitur. Qiiamobremæ illud quod dicuntvelutí probare cu* pientes,quantum valeatfola fides,vbí Apoñolusdí cit.Q_uodfiinfidelísdífcedit,difccdat:noneft enim i,Cor.Jv fcruituti fubíecH frater vel foror ín huiufmodi: id eft, vtppter fide Chrifti etiá ípíavxor legitima focietate có nieta,finevlla culpa relinquaf,fi cúvíroChríftiano jipter hoc quòd Chriñian9 eft,pmanere noluerítmo attédüt eomodo illa rediffíme dímitti,fi virofuo di» cat,Nó ero vxor tua,nifi mihi de latrocinio diuitias cogerás,aut nifi lolita latrocinia,qb9noftrà domum tràfigebas,etiamGhnftianu5cxerceas:aut fi quid aliud