& inaudita, fed vt vetera recognofces. Adde qùod Auguftini tuumq fcribédi inftitutum èódem propémodii videntur pertinuine. Na Vt tu contra Babyloniam pro meliore illa feri pfifti Roma,ita & Auguftinus contra Baby, foniam illam veterem Romana Chriftianam &fan¿iiorédefendit. Congruit & magniti!, dinf tu? nò opus meù,fed Auguftini,fub quo ipfe deliteico,fiueauthor fpeftetur, fiue mate ria operis. Author eft Auguñinus vir deum immortale q fan<ftüs,q doftùs,quale fpecimé columenq;reipu.Chriftian^:quo vno multis fìtib?,multiS ftatutis,morib9,ceremonijs pi js ac venerandis eft illainnixa, neciniuria. Fuit eni in viro ilio fìudiii vberrimii, cognitio fa. crani feripturarú exaétiiTima, iudicni acre & exterfum, ingeniti ad miraculii acutum.Fuit ipfe fyncerioris pietatis diligétiflìmus propu. gnator, morib9 màfuetiffimis & ad charitaté Euangelicà effióhs atq? expreflis, vitaeq; inte, grifate fàditateqi infignis Se adorandus: qu$ omnia perfequi ne volumine quidé iufto poi fis,nedii epifìola.Benequod deferiptoreagi. mus omnib9 noto tibi etià familiari. la opus nó eft de filijs Niobe,quod aiunt, aut de por. tis Thebarii monde farciédis veftibus, autpa raridis voluptatibus,nó de agro colendo: qu§ alioquiarguméta magnisfunt quoq; regibus dedicata, fed de vtvaq? ciuitate mundi & dei, quibus angeli daemones,homines'^ vniuerfi continemur: Vt natas,vt educatae finti vt ado. leuérint,quò tendant, & quid vbi ad metani percurrerit;fa<fturae. quae vi explicet,nihil ñeque prophanae praetermifit eruditionis, neqs facrae,quod non attingati exponat. Roma, noni res geftas,déos,[aera,8c ceremonias,phi loibpborumplacita, ccelorum terraeíj,tú an. gelorum,dsemonum,homínií origine. Hine quibus initijs populus dei cr euerit,8c quomo do vfqs ad Chriftum dominum deduétus eft: tum duae ciuitates cóparantur,dei & mudi,re gnaq adducuntur Aflyriii, Sicyonium, Ar. giuü,Atticü,Latinii,Perficii.Poft hace quid de Chrifto vates & ethnici & ludaei prasdixe. tint. Iam dióturus de vera felicitate, opinio, nes veterum philofophoni de illa confutai & refellit.Deincepsvtventurus fitChriftus de bonis malis'qj proniiciaturus iudex viuorum & mormoni. Ad haecde fceleratorii fuppli. cijs.Poftremo de gaudi js pioni & sterna fee licitate. Atq; fee omnia miro ingenio, ma--ximo acumine,eruditione excultiiTima,ftilo mundo Sc exterfo,qualis authorem per omne difciplinarum fcriptoniqj gen9 verfatum ex. ercitumcp,& res illas magnas Sc prxftátiíT. Sc eosquibufcum difputabatur,decebat: Leges itaq? clariffime Sc optime rex ijs horis,quas tu immenfis regni negotijs at<g occupatiombus
il
IOANNIS LODOVICI VIVIS fuffuraris,vt literis Se ingeni j cultui impedas, fimul ndftros cómétarios deguftabis: de qui. bus licet mihi dicere, qd Ouidi9 de fuis fafto. rii libris dixit,quii eos Germanico Chiari mit teret: Pagina iudiciii dodi fubitura mouef « Principisi Clario miffa legenda deo. Quos ” - fi tibi nó difplicuiffe fenfero, nihil verebor,ne pani alijs probètur. Quis eni adeo impudés fitjVtàtà exacto iudiciodiffentire nóerube. fcat^Quod fi qs audeat,tua tanaé vel tacita mi hi patrocinabif authoritas.Vale optime rex, Se Viué tibi addiftifs. quouis loco numera, mod o in ter tuos. Louani) ,Nonis Iuli) s. 15 2 2 .
IOANNIS LODOVICI VL uis Valentini in fuos cómentarios ad libros de ciuitate dei D. Au. relij Auguftini Pr sfatto.
V A N D O de Augufti. no dei^eius opere quanti! quidé videbatur/umus Io. cuti,nunc cum leétore ipfo mwwi aliquàto familiarius de hi.
fee meis cómentarijs libet paulifper commètari. Era. fmusRoterodam9viradeò laudatus à pluri. mis,vt ad eum glorile cumulum nihil fit mea de ilio praedicatio aut perparii additura, quii poft Hieronymum 8c Cyprianii recognitos Auguftinum quocp eundem in modum per. purgare decreuiiTet,Necvni ipfi vacarcitan. tum operum librorumq; obire,ali js quoqs ma gnis Se pr^ftantibus rebus occupato,alios fibi adiùxit fiue operis focios,fiue miniftros inter quos me etià afciuitiquumq; alijs quòd eorii eifet Se amplior erudì tio, Se ingeniti fceli ci us, Se diligétia dexterior, grauiora màdafTet,atqj malora,mihilibros attribuii decimiate dei duos Se viginti : quod opus bona ex parte tu rerum geftarum fabularumq; narrationibus, tum difputationibus philofophicis confume. retur: quibus rebus bonam aetatis parte vide, bamurimpèdilfe,magno quidéconatuac vo= to,vtinàpari fucceiTu.TheoIogica tàetfi mul. ta inerant,tamè nó ita forfan,vt ali js libris ere. bra, quanq ab hac etiam facrofà&a difciplina nunq alieni fuimus,quantum per patera no. ftram,& aliarum artium,qu§ nos minfice ce. perunt ftudia,licuit.Neq? vero fiefum ad hoc ipfe munus eleftus,tanq optime rem executu rus,fed ne prorfus nullus eflet,qui hoc ageret, reliquis Erafmi amicis alijs i alias res intétis. Ac,vt veni fatear,arripui opus ab Erafmo ob. latii auidiflìme,pollicitus me poltrona cóme tarijs impofiturii manti ante fecundii mèfem aut tertiù.Nàmeminerà me olim aliquot ci9 operis volumina legiffe,quae mihi nec admo. dum crai vifa médofa,& fatis facilia: ac eiuf.
modi,