45*
Pfal. 9.
Job 37.
Rom. 8.
CAP.XVUI.	IH DIONYSII CARTHVSIANI
eft Eft her ij.Dnerexomipotens.in ditione tua cunfla funt pofita, & noh eft qui poffittö® refiftere voluntati. QuiIcre.49.tcftat:Quisfimilismei,Sc quisfuftinebitme? Etquiseft iflc paftor.qrefiftat vultui meo?[Quis fufficiet enarrare opera illius?] Nullus vtiq; viatorii,qui» nec perfede cognofcimusea,ncc omia fcimus.Porro opera nei,funt opera creationis,rede-ptionis,gubernationis,cöferuationis,iuftificationis,&glorificatiöis.Necobftat illud Pfal-miftae, Narrabo omia mirabilia tua:qa intelligendü eft de enarratione incöpleta, & in quo-da comunijlicBt & aliqua poflint in fpeciali narrari. [Quis em inueftigabit magnaliaDei?] i.opera eius magnifica,feu¿rprietates & attributa ipfius,a quorum perfeda repfentati 'ne 8c copraehenfione deficit ornis creatura penitus infinite?[Virtute aüt magnitudinis] ¡.excelletis & perfedionis [eius quis enunciabit?] perfed£, & nifi inquantum i p fe donauerit, iuxta illud:Digne eu inuenire np poffum us,magnus fortitudine, & iudicio,& iuftitia, & enarrari no potelhideo timebunt eti viri,& no audebunt cotemplari oes qui fibi vident eile fapien-tes. [AutquisadijcietenarraremifericordiS eius,] qin fe&in fuiscffedibus ineffabiliter, immo & incoprsehefibiliter magna eft,pfertim fupergenus humanti, pro cuius falute ipfe-met dignatus eft fieri homo,cöuerfari in mundo,mori in ligno,q faspe in his facit gratiarum fuarü abundare charifmata,in qbus abundauit malitia, qomni momento paratus eft indui» gere omi peccatori,quantumcunqjenormi.Immo & iniquiffimos multoties puenit gratio-fe, & facit fibi chariffimos, q de fcruis diaboli & peccati fubitö efficit amicos & filios Dei, membra ac militesChrifti,& haeredes regni cxleftis,q in tot & tantis fceleribus fuftinet impios, St eorum pcenitentiä pftolatur.immo ad poenitendu hortat,nec aufert eis beneficia fu» autangelorü pfidia.nec permittit eos ä diabolo fubitö fuffocari.[Nö eft minuere neq; adi j-cere,] i.ipfe tam inuariabilis eft & perfedus,q» eiusmaieftati nec auferri qd poteft, nec ad-di.Vnde & in libro dcCaufis probat,q>caufa primaeft fuperior omni narratione, &q, non eft ei diminutio.nec coplementum.ln eius quoq;operibus no eft diminutuneq;fuperfluii, cum & philofophus dicat,natura non deficit in neceffarijs,nec abundat fuperfluis.Porrii pufillanimeS & defperantcs, vident quafi minuercmifericordiaDei.nec refpirado.nec con fidendo in ea.Vani aut.intimorati & pfumptuofi, videtur aliqd ei velle adijeere, quafi eua-furi fint rigore diuiniiudicij.[nec eft inuenire magnalia Dei:] i. per inuetione&ftudiü per-Matth H feftccognoicere, fecundumrnoduquoChriftus loqtur:Nemonouit filium nifi pate[,nec patrem quis nouit nifi filius,& cui voluerit filius reuelare. [Cum cöfummauerit homo, tue incipiet:] i.intantum deficit omnis homo a tuse maieftatis plena cognitione, condigna laudatione & perfcrutatione,q>cum fecerit in his oem fuam diligentiam & conatu, & perfedi iftaperegerit,quantum ab homine fieri poteft, adhuc tantum diftat ä plena tui cognitione perfedaq; laude & inquifitione,acfi nihil egi flet in his, & quafi fibi recenter fit inchoandu in iftis.Immd & rurfus incipiet,vt magis proficiat, 8c nüquäm in hac vitafe apphendifle arbitretur,fed fequatur,vt in patria te agnofeat, & quantum fieri pualet, copraehendat,iuxta /Philin 2 <luod ait Apoftolus: Quas priora funt, obliuifcens, in anteriorameipfum extendo. InfupBr °' ’* cum cöfummauerit homo.i.perfedeadimpleuerit Dei pcepta,tue incipiet,i.tä humilis erit, atq; tam modicum reputabit, quicqd boni efficit, q» cum recenti feruore incipiet Deo fer* Lucsei-7 u*re’ac^ baäenus nil boni egiflet. Hoc eft quod monet SaluatonCum feceritis, inquiens, ' * omnia quas pcepta funt vobis,dicite:Serui inutiles fumus.Hinc fertur in Vitifpatrum,quod cum vir valde heroicus fandus abbas Sifois ageret in extremis, & Deum filenter oraret, dixerunt ei fandi patres, qui aderant: Quid agis, & cum quo loqueris pater? Refpondit: Oro Deum.vc permittat me modicum poenitere. At ilIi:No indiges, inquiunt, poenitentia abba« Ait:Verenefeio me principium poenitentiae fecifle.&cognouerunt omnes quiaperfedus eft.Vnde & mox vultus eius refplenduit vt fo), viditq; Chriftum veniente ad fe?Sic & Sera-phicusillefublimisFrancifcus dicere cofueuit:Fratres,incipiamus Deoferuire.Iterum,cum cöfummauerit homopceptaimplendo, tunc incipiet fuper feferri, diuinamyfteriaconte-plando.[& cum quieuerit.tunc operabitur:] i. poft contemplationis quiete feruentiorerit ad bene agendum, & bona propofita inflandus profequef, quia in cotem piatione fynceri-ter intuetur,quam infinita reuerentia dignus fit Deus, & quam iuilu &fruduofum fit iugi-ter boni aliqd operari, & quam imperfeda fuerint opera fua hucufq^ irnmo quim nulliw momenti refpedu honorabilitatis diuinae.Ex cötemplatione quoq;accenditur charitas,q ociofanon elhfed quoferuentior fuerit, eo validius ad bona agenda impellit. [Quid eft ho mo?] Quafi dicat: Fragilis & defeduofaeft creatura. [& quae gratia illius?] i. gratiofitasfeU acceptabilitas eius. Vel,quregratia,i.virtus & perfedio eius?quafi dicat, comparatione Dei permodica eft,nec hanc ipfam habet ä fe.C& quid eft bonu,aut qd nequa illius?Ji.bona eius —per»