^6 Qsæft-Xini. Art.XIII. Difp.XVIII. Mcmb.III.
JVâ» ergo cafus ruentium,nec malignitatem ini- / quorum, nec cupiditates peccantium pradeslina-tio Dei, aut excitavit, aut fuajit, aut impulit : fed plane pr&deslinauit iudtciumfuum,quo vni ■ cuique retributurus eft prout gefstt fiue bonum Jtue malum.
mfinitio Quod.adartiones humanas fecundi generis qnç necet attinet,adhibeamus exemplum infupernaturali pernetura ac difficillima,nempe in confeflione fidei in tories autdifH mentis vfq; ad finem vitæ,quç martyrem efficit, cilesaftio- ponamusq; eam elici ab infideli,qui per eam instes bonas» ftificetur.Sanèadeiufmodi artionem non Colu 1 neceffari« funt omnes Dei prçfinitiones,de quibus ad præcedentem actionem indifferentem, autmoraliter bonam dirtum eft, fed etiam requi ritur praefinitio vocandi, adiuuandi, & confortandi illum tunc egregijs gratiç præuenientis & cooperantis auxilijs, fine quibus arbitrium hominis illius id præftare non poteft.Hæ tamen Sc praecedentes præfinitiones,atque auxilia, integrum illi relinquuntin initanti,in quo conuerti_ tur,non folùm non conuerti,fed etiam à fide dii fentire,eamq; negare, & pofteà, dum tormenta ( vfq; ad finem vitae perfeuerant, fuccumbere, fidemque negare. Nec dubitamus, iuxta ea, qua; membro praecedente, ac alibi dicta funt,hoc ef-fedefide; alioquin talis conuerfio ad fidem, & perfeuerantia in confeflione meritoria nonef-fentjimo neque effent artus bonus moralis : eo quod fine libertate,vel contrarietatis,vel contra diitionis ad oppofitum,nec meritum, nec mora lis bonitas in vllo artu effe poffint. Quia vero Deus, prseuidens pro libertate hominis illius fu turam eam confeffionem & perfeuerantiam vfq; . ad finem vitae ex hypothefi, quod praefinire vellet eo parto illum adiuuare ; fané praefinitione ipfa,ordinevè fux prouidentiç,quç per eam prç finitionem comparatione illius effertus comple tur,auxilijsqueipfis intendit in particulari, vtef fet ea confeffio,&perfeuerantia,beneplacitique voluntate ipfam voluit, complacendo quod eo parto fimul ex fuis donis,& libera arbitrij uolun tare effet futura, eaque ratione prædeftinaffe,& prxfiniuiffe illam dicitur, vt fuprà circa artioné bonam moraliter dirtum eft. Quod de eiufmodi fupernaturali ac difficillima noltri arbitrij operatione dirtum eft,intelligendum eft de cçteris, ad quas particulare Dei auxilium requiritur: prç finitio namque conferendi tale auxilium nequa quam libertatem ab arbitrio aufert, non eliciendi eam artionem , aut etiam ab illa diffentiendi, vt Concilium Tridentinum feff.6. cap. f. &ca-tlo.4.definit.
ïrxfinirio Denique quod attinet ad peccaminofas artio peccanUno nes ^umanas, de quarum numero fuit trina Pe-fasafliones trlnegatio,rertèautores, cum quibus difputa-scceflatia.. mus, affirmant, eas non fuiffe praefinitas à Deo. Eius tamen rei non ea eft reddenda ratio, quam ipfi reddunt, nempe, quia Deus non applicat, & determinat arbitrium ad eas artiones concur fu efficaci, quali ad bonas efficaci concurfu illud determinet: fed quia, dum Deus arbitrium, fuumquecôcurfum generalem & caetera ad eas eliciendas neceffaria conferre peccatori ftatuit, non eas intendit, fed ad longé diuerfum finem eaomnia conferredecreuit : peccator vero ipfe eft, qui fua libertate illis omnibus ad eas exercendas abutitur . Licet autem dicendum non fit, Deum prxdeftinaffe aut præfiniuiffe artio-n« malas, affirmandum tamen eft neceffarias
fuiffealiquas Dei praefinitiones,vt illa? per creatum arbitrium in rerum natura effe poffent. Quare, fi de trina Petri negatione fit fermo,neceffaria; fuerunt prxfinitianes omnes, quas fu-pia diximus neceffarias effe ad artionem indifferentem in illo eodem initanti eliciendam , in quoChriftum negauit, fub quibus comprehendo praefinitionem non denegandi,feu conferendi illi fuum concurfu m generalem. Pretereá neceffaria fuit praefinitio permittendi illi ad optimum finem,quem Deus ipfe, ea permiffione intendebat,artionem illam malam,quam fub illis circumftantijs pro libertate arbitrij Petri futuram pramidebaq, hoc eft, non uariandi circumflandas,conferendivé illi alia fubfidia,cum quibus pro eadem arbitrij libertate in eam negatio nem non incideret.
Ecceexplicauimus omnes praefinitiones ne- D¡fCI¡meil cellarias ad omnia vniuerfim futura contingen- internos!; tiapofitiua. Nunc paucis accipe radicem totam aurores a. difcriminis inter nos & autores cum quibus di- ““ fputamus. Illi cél'ent praefinitiones Del gternas, & concurfus, quibus pereas flatuit concurrere in tempore ctu quocumque arbitrio creato ad omnem aitum non malum, ita determinare arbitrium ad eum artum,vt integrum illi non maneat eum non elicere, quia cenfent omnem talem concurfum effe exfc efficacem,neq; efficaciam illius ab arbitrio vilo parto pendere. Vnde confequenter cenfent,certitudinem totam prx-fcientite Dei, qua eos omnes artus futuros ab-folutécognouit, pendere afolis praefinitionibus, ex quibus nonfolum infallibiliter,fed etiá » ineuitabiliter per arbitrium creatum actus illi elicientur. Inde etiam confequenter negant,ad-? mittendam effe ullam mediam fciétiam in Deo Comparatione eorumdem artuum ut u.eré iuxta ea fundamenta eft neganda: quia fcientia,qua a Deo ante liberum fuj uoluntatis artum futuri pracognofcerentur ex hypothefi earum praefini tionum,effet omnino naturalis in Deo, utfupra dirtum eft . Atque ea ratione fcientiam , qua Deus futura contingentia códitionata agnouit* . vt quod futura fuiffet poenitentia Tyriorum, Sc ’ Sidoniorum ex hypothefi,quod apud illos facte fuiffent virtutes,qua: Corozain & Bethfaidae fartae funt, meré naturalem effe volunt in praefinitione, quae tunc fuiffet. Nos vero cenfentes er-	*
rorem effe in 'fide tales conftituere Dei prxfi- u¡n¡c ciica nitiones & concurfus, qui integrum non re- futura coa linquant,arbitrio in initanti, in quo elicit artum nonmalumij illum non elicere, imo & diffen- nl¿ tire, fi velit,confequenterdicimus, certitudinem totam diuinae lcientia? , quaartus, tam bo-, nos quam malos, arbitrij creati abfoluté futuros effe prxnofcit, non prouenireex iolisprx-finitionibus conferendi auxilia & concurfus; quoniam eis nihil impedientibus ■, poteft arbi? trium flerterefe in partem contrariam,fed prouenireex fcientia media, quá ante omnem artu fux voluntatis cognouit, in quam partem arbitrium pro fua libertate fe effet flexurum ex hypothefi, quod ea auxilia & concurfus vellet illi conferre, fciturus contrarium fi in partem contrariam pro eadem libertate arbitri um fe'effet flexurum: per eamq; fcientiam dicimus Deum certo cognofcere futura omnia , qux autores contrariae fententix conditioaata appellant. Certitudinem vero fcientia illius medix pro-uenire dicimus ex altitudine, illimitataque per-tertione