R V F F I N I A P O L O G I A.	227
A nequaquam criminofi uidcrentur,neq; fimpliciores quofque ab eius Ic&ione deterrerent. Deniq; quida ex ipfis qui fe uelut euangelizandi neceflitate per omnes gentes & per oes linguas habere putat,de Origene male loquensrfex millia librorum eius fe legiife,quamplu rima fratrum multitudine audiente confeffuseft.Qui fi utiq; ut ipfe dicere foler,pro cogno fcendis malis eius ipfos legebat,fufficere poterant ei decem libri ad cognofcendum,aut ui ginti certe,uel quamplurimum triginta . Sex millia autem libros legere, non iam uelle co-gnofeere efhfcd totam pene uitam fuam difciplinis eius, & ftudiis dedere. Quomodo ergo merito ifte audiendus eft, cum eos culpat, qui inftrudionis fus cauia perpauca eius, falua fidei regula atque integra pietate, legerunt ? Sufficere hsc ad offendendum qualiter de Origenis libris fentiendum fit puto : quod omnis qui non contentionis, fed ueritatis ftudium gerit, facile his tam euidentibus affertionibus acquiefcat. Quod fi quis in conten tione fua permaneat, nos talem confuetudinem non habemus. Definitum enim eft apud nos, fi quando eum legimus,'fecundum fandti apoftoli commonitionem tenere qus bona funt :fi quid autem inuentum fuerit in his,quod cum fide catholica non confonat, hoc & ab haereticis fufpicamur infertum : & tam ab illius fenfu quam a noftra fide dicimus alienum. In quo etiam fi fallimur; nihil,ut opinor,periculi huiufmodi errore incurrimus. Nam & ipfi deo iuuante permanemus illaefi, uitando ea quas fufpcdta habemus & improbamus: & accufatores fratrum non inueniemur apud deum , quia diaboli proprium efle hoc opus dicitur accufandi fratres. Vnde & diabolus a criminando nomen accepit. Simul & maledicorum fententiam,qus a regno dei feparat eos qui tales funt, declinamus.
PROLOGVS RVFFINI IN PERI ARCHON
Origenis ad Macarium.
01.1 O f'O 1 □ i f	’ 'i': •’3
Cio quam plurimos fratru (cientisferipturarum defiderio prouocatos,popof-cifferab aliquantis eruditis uiris & Grscaru literaru peritis, ut Origene Romanum facerent, & latinis auribus condonarent. Inter quos etia frater & collega nofterHieronymus ab epifeopo Damafo deprecatus,cu homilias duas de can tico canticoru inlatinu tranftuliffet ex Grsco,ita in illo opere ornate magni-
ficeq; profatus eft:ut cuiuis legendi Origenq, & auidiffime perquiredi defideriu commoue ret,dicens illius anima: conpenirefquod didlurn eft. Introduxit me rex in cubiculum fuum: Cant.3. afferens quod cu in csteris libris Qmpes uincaqin canticis canticoru etia ipfe fe uicerit.Pol licetur fane inipfa pr^fatione fe&ipfositicantica canticoru libros & alios quam plurimos Origenis Romanis auribus largiturum. Sed-ille,ut uideo,in ftilo proprio placens,re maioris gloriae fequitur,ut pater uerbi fit potius quam interpres. Nos ergo rem ab illo quidem coe ptamfequimur & probatam xfpd. non aequis eloquentiae uiribus tanti uiri ornare poffumus didta. Vnde uereor ne uitio meo illud.accadat,ut is uir que ille alteru poft apoftolos cccle fis dodtore fcientis ac Capientis merito coprobauit, inopia Termonis noftri longe efle inferior uideatur. Quod ego fspius confidepins reticebatnec deprecantibus me frequenter in hoc fratribus,annueba. Sed tua uis,fidehffime frater Macari,tanta eft,cui obfiftere ne im peritia quidem poteft. Propter quod ne te ultra tam grauem pateret exadtore , etia contra propofitum m'e,u;m ceffitea tamen legeatq; ordjne,ut quantu fieri poteft interpretando fe-quar regulam prsdeee-fforum,& eius praecipue uiri,cuius fuperius fecimus mentionem,qui cum ultra feptuaginta libellos Origenis, quos homiliaticos appellauit,aliquantos etiam de Tomis in Apoftolum feriptis tranftuliffet in latinumrin quibus cum aliquanta offendicula inueniantur in Grsco,itaelimauit omnia interpretando atq; purgauit.ut nihil in illis quod a fide noftra diferepet, latinus ledtor inueniat. Hunc ergo nos etiam, licet non eloquentis uiribus,difciplins tame regulis inquantu poffumus fequimur.-obferuates fcilicet,ne ea qus in libris Origenis a feipfo diferepantia inueniuntur atqscontraria proferamus. Cuius diuer fitatis caufam,plenius tibi in Apologetico, quem Pamphilus pro libris ipfius Origenis feri pfit,edidimus:breuiffimo libello fuperaddito, in quo euidentibus ut arbitror probamentis corruptos efle in quamplurimis ab hsreticis & maliuolis libros eius oftedimus.-& prccipuc iftos,quos nuc exigis ut interpreter,idefbPeri archon.-quod uel de principiis, uel poteftati bus dici poteft: qui funt reuera alias & obfcuriflimi& difficillimi.De rebus enim ibi talibus difputat: