In Trimumlib. Sententiarum^.
^iEàfdfem rónes tangit Bonatientura, & addit: In Bonauen. peo	. beatituitoyergd 1'umma bonitas,lum-
ina charitas,& fumma-iucunditàs.I-gif réne fumimi bonitatiscópctitDeofefiimmèc6icafe,producen-. do squalem fibl perfoná, & cú charitas Dei non fit ■ amO'Vprfiiacus', ìéd dilefitio propria ad aliò, requi1 ' 1 .rit>plùìsfaat&, Ite-indi fummaiucúditas,ci'i nullius, bt5nifin6Íft¿i®d& ìueufi'ddpoffesliò, efgoàdfutìS ma iudiinditaté requiriB-it ;iocietas,8¿ ita pluralitas. UsoBbhaueritUPOtl-oifnbteiiiloquibfilo ait: Fides ciilit principili cultus Dèi, & funàamétù doitrmx, .Timo.«, q impiotate Cdnfiftftp&di'âatdè Déo fenrien'dùiri eflealtisfirfiè,ntq; pisfìfflè.'non ¿útfentiret de Deo, altisiìmèsfinon credefàf, tpDeils'poffetfefùmmèì cókai’e.ifttìc-fentiret de’if>fbpijfimè,‘ fi crederet, pofìetj & iiollet. Ideo utpijsfimè, & altisfimè féiiu tiat,' dï'cif 'Éfëurtï fe fiuntnè cefemunicare sternali-ter faben'dò Hile<ftum-,i&;cbn dileétum, ita quòd in Deo 'eft mens gene?anSfyefblitWriafCefis,& amor utruhqtifêmeûens. Hsc idem'. ‘	; ‘	-	£
Aegidius. . ^prsterea 'circa lise fcribit Aegidius: Ratio diffi cultatis,'qualiter in De-o ciivnitàté èllentis ftet fup-" polito.riipluralitasteftiffi videndo qualiterplurificà "ìììr ti,f fuppófi»a,8c tamen non numeraturnatura.Ideo fuppofiu, aduertendüm,q> natura,q imtnediatè refpicit pi tira falúa vni- htatemfuppofitorUni, v:eli naturaIpcciei,deleiii-ute natu- ner£tat^oil habet, lèd per accidens, ut cum recipi' turiti diuerfis fuppofitis, velili diuerfis materijs.In omnibus ante naturis creatis éflè differt a natura.
Axiftot. Vnde dicitur 3.de anima, non eft idem magnitudo,&nlagnitudinis èffe: &aqua,& aqus elle. Hinc' elle quod habet natura creata,non eft effe luumjed eft eflè,quod acquirit in fuppofito. Hinc fi in telliga tur-a fuppofitis abftràfta,non competit ei tale èlle .-Idcirco lecundú aliud, & aliud ïuppofitunï, natura habet aliud, & aliud effe. & qudniânumeratufip-futii effe,oportet, q> numeretur hatú-rá cui acquiri-' tur tale effe, ex quo fequitiir, q> iîippofitunïfittynûi forphyn’ VB1I1:at£;addita. Hic dura confider-atur homo quieft-iii-humanis fuppofitis,;prster èffe a<ftuale;& cóiifi-i deratur fectindù efleftis nafufs, omniafuppdfit’ìì' humana fünt ÿntïs homó.di èrgo plurificatur humai na natura, hoc eft £ m eflejquód in luppofitis iiabct: ' ergo fi effet in homine idem effe àftiiale,&elle natu re; per idem effet aliquis homo,& hic homomeC dif ferret coiifiderare humanam naturam, fm fe inab-ftraÿiioné,&fecundum eflb^iiódhabét ih íüppofi-’ tis. Sicq; ficut per participatione fpeciei omnes hó-mines funt vnus hónafó, itafm realem exiftentiam in omnibus fuppofitis humanis effet una natura nó ■ numerata. Cumquem Deo fit idem effe,& natura, nec ditiina,natura acqiiirit efleex hoc,quod ilifuppofitis eftudeo quodlibet fuppofitù eodé eft Deus, qùo'hicDens. Vnde non lolumiècundùrati.onem-1 fiippofita diuina luntwfius DéuìSj-fed etiam fm rèi, i veritatem', & aftualem exiftentiam, eft vna natura' íiOnjiitmérata 111 omnibus diuinis fiippofitis.-Hinc jxttet. deceptio Commentatoris,plìtantisfemper1 ad pliurificat-ionemfuppiifitórumfequeretur 11111^6' râtio fiatutç.-Propter qwd feftimaiiit,q> fi effentplui ra fiippofitain ditiinis, quòd' natura diuina numera Antaois. retiti-in eis. Ait nanque jzi Metaphyfics:Putauerùt'’ ^<pbt- antiqui trinitate efle in Deo, & voluerunt euadere, * dicendo, qi lunt tres,ÓV vnus : & nefeierunt euadere,quii cimi fuMrantia fuerit numerata, congrega-ttteerit vn'itm pefintentiónein. HscAegidius.
x 1 ^At vero AntifiodoréfisitìprimaparteSumma Antisód. fuæcii'rcahçcloqiiitiirïSicUtadfiimmamauaritiam pcrtihet,ñihil de litis bonis’ velle cóicareific ad Ium
79
mam bonitatem, liberalitatemq; pertinet,omnia bo na ina velle communicare. fed pater ab sterno eft fumme bonus,ac liberalis,ergo ab sterno voluit ali cui communicare Ius plenitudine màieftatis,quod eft genus futim dare, & squalem libi filium generare. Si enim aliquid libi foli referuaret, noneffetin eoliberalitas fiamma. Quod autem hocpotuit, fic probatur: quiahomó infirmus hocpoteft, utpotè squalem fibifiliumgencrare,& hoc eft in eonatu-raiis perfeftionis indicium. Ergo multo fortius orh nipotens Deus ab sterno hoc potuit. Et hoc eft qd per Iiaiam ait: Si ego qui csteris generationem tri- I£ài. is. buo, fterilis remanebo ? quali dicat, hoc mirum el-let,frego,qui csteris prsftogeneràndi poreftatem, permaneo fterilis in-meipfty. Foecunditas etenim re rumfummamipfius oftendit foecunditatem .Pro-pterea oportet pluralitatem perfonarum efleindei tate. Hinc beatus Dionyfius in libro de diuinis, ait D*ony^’* nominibus: In omniferè theologica aitione thear-chiam,ideft principalem deitatem videmus laudatam, vt monadem, propter fimplicitatem, & vnita-tem fus impartibilitatis luperhaturalis, & ut trinitatem propter iuftentantem fupereffentialis fecun ditatis expresfionem. Infuper, copolior eftpoten-tia, qua aliquis poteft dare, & deluo, & de alieno, quàm illa, qua, quis non po teft dare nili de alieno. l'ed potentia Dei copiófisfima eft, ergo ab sterno, potuit dare alicui de fuo, ideftluamefientiam, fua deitatem, fuam lcientiam. Hoc autem eft generare filium fibisqualem, & voluit ficut probatum eft.
Amplius, inter omnes emanationes perféftisfima eftgeneratio, quoniam ipfaasfimilat,penitusque, Sdsquat generatum luo generatori, quod alis ema nationes non faciunt. cum ergo fons bonitatis co-piolislìmè atque plenisfimè uiuat, fequitur q> emanatio copiofisfima, ac plenislima,fcilicetgeneratio, iit ab iplo.Sicq-Lie genuit filium libi squalem,& per confequeris conlubftantialem, ac coaeternum. •^Simili modo oftehditur procesfio fpirituffaniti, quemadmodum enini emanatio,quàm aliquid ema liatab alio p inodugerietationis, eftperfeètisfima : fic emanatio, qua aliquid emanat ab alioper modii benignitatis, ac liberalitatis, eftiucundisfimayatq,-gratislima. Ideo licii tiliam, ita & iftam necefle eft fonti totius bomtatis, &iucwn ditatis, acliberalita-tis competere. Ethsc eft produftio lpirituflanéli, quiper modum doni emanat, utinfra magis patebit. .HscAntifiodo’refilis.
• Prsterea circa hòc fcrìbit-Albertus: Quaeritur, Albertus. ciirin alijs entibus ad nnmeruhypoftalium lequi-ttfr numerus naturs, & non iti diuinis. Relponden-d’um,q> hoc eft propter identitatem naturs,& hypo ftalisin diuinis .hvpoftafisnanque,feu quod eft,m-ueniEiir, quatuor modis m entibus. In quibuldam ri etenim diftert hvpoftafis a natura, feti quod efta run« quo eft,ita tamen, q> natura leu,quo eft,cómunica-ì".
bilis eft pluribus, &aitu còni umeatur per diiiifio-né ipfiu.s quod eft, fme Hvpoftafis per actu genera tionis, ficutin omnibus generabilibus, & corruptibilibus, Inquibuldavero natura,feuquo eft,com-municabilis e:& differt a quod eft leu iuppofito,vel hypoftafi : fed aéiualiternon cóicatur, eo totam luam materiam habeatintra le, in qua poshbile eft ipfumpfie,&nihil de ea eft extra ipium,nec aétu,ne que potentia, ut in Iole,luna,& ftellis,in quibuslpe-cies làluatur in vno. QuOnia hoc eft generale principium apud naturales, quod omnium quorum nó fit materia tota intra formam terminata, eftaéìus, generationis , per quemdiuifo fuppofito, forma multiplici-
Numerus diuifjorü -fuppo/iEo-
;:guit natu-
ra: nume-
Hypofta-faon cpia-duplcx difiere tia.