Lignum vita:
I o
tanto crudeliustentationes exercet, vt qui fe continuo damnandum confpicit, focios libi multiplicet, ¡cum quibus gehenna:ignibus addicatur, Poltremo ipfa fides ingenti laude efle digna comprobatur pluribus rationibus, videlicet quia excedit omnem rasionem, ficut patet de fide Abraha:,qui Deo quod in ienectute decrepita filium haberet, pollicenti credidit, & Sarra, qua fidei virtutem coceptione feminis accepit, & prater tempus statis, quonia fidelem credidit ?ffe eu qui repromiferat. Quia excedit om- 1 nem comprehenfionem, teftantefcnptura, qua ait, Efa-4f. Vere tu es Deusabfconditus.Et alibi, Deum nemo loanx vidit vnqua.Nam & Deo credit, qui lanctis luis cre-dit,in quibus loquitur Deus.Proptereaqui de credu-litateinuifibilium iolidusnon elt, debet procul dubio maiorum didis fidem p rabere ,eifque per fpiri-tuminuifibiliumexperimentum habentibus crede-re.Nam ilultus eft puer,fi matrem de luce ideo putat mentiri, quiaipfe nihil aliud quam tenebras carce-ris nouit,Quia excedit omnem aliam cognitionem, dum attingit fides,quod no capit intellectus. Et quid elt quod no inueniat fides. Attingit inaccefla, deprehendit ignota,comprehendit immenfa,apprehendit nouifsima, ipsamq; xternitatem fuo vaftifiimo iinu compledtitur. Quia docet rudem coditionem, id eft humanam.O thelaurisomnibus opulentior fides, o virtutibus corporeis omnibus fortior, omnibus medicamentis falubrior,beati qui pofsident te. Notandum autem quod duofunt necelfariaad hoc , vt firmiter credatur.Primum eftilluftratio veritatis animam eleuans, fecundum eft redlificatio autoritaris inftruentis animum,quoru vnutn eft per fidem,alterum perferipturam autenticam, & per Spiritu Sanctum editam, Autoritas ergo prxbet fulcimentum fidei, & fides aflentit autoritati, Vtrunque vero per Chriftum elt, propter quod & fplendor, & verbum dicitur,quia mentem per fidem illuminat,& veritatem perdodtrinam oftendit,
Quanta bona homini augeantur,& quantum proficiat homo ex fidei virtute. cap. v.
«Icutex cibi fumptione nutritur, crefcit, & roboratur corpus,fic ex fidei abundantia , & claritate coalefcit, atque ad perfe-ftionem afeendit fpiritus.Ex qua confide-ratione vt interior homo cocupifcat hanc, & ea Audeat repleri, nunc de ipfius multis vtilitatibus fidei loquendu eft,quia tanto auidius efca fumitur, quan-tovaletudini corpprisvtilioreiledignofcitur.Et quis digne multiplices huiusvirtutis fari poterit vtilita-tes-Nam plurima:funt, nec tamen filentio tegenda:. Fides eft lux fplendens in corde illam polsidente, & eft lux praecedens intelle<ftu,quiaintelle<3:us eft merces fidei. Eft plane mentium illuminatiua, viarum Dei oftenfiua, & dubiorum omnium manifeftatiua, Eftetiamyiua,fida,&:falutaris columna deducens per defertum mundi huius,oftendens ipfum efle plenum malitia,vbi funt omnia vitiofa,omnia lubrica, cunila operta tenebris, & obiefla laqueis, vbi periclitantur animas, & affliguntur corpora, vbi omnia vanitas & afflidlio fpiritus, vbi finis dubius, & exitus eft horribilis. Ipfa quoque fides ficut Sol in Meridie, ita fulget in mente, tribuens ei quad ru pii ce m p ro fi-cuam cognitionem. Confert nanque homini cognitionem, a quo eft, ne fit ingratus de tanto beneficio.
Hsc ignorantiaperniciofaeft,adducens lecumin-gratitudinis morbum , qua: ingratitudo eft inimica anima:,exinanitio meritorum, virtutum difperfio, beneficiorum perditio,ventus vrens,ficcansfontem pietatis,rorem milericordia,& fluttagratia:.Quan-to enim maiora beneficia homini conferuntur,tanto grauiora ingrato fupplicia tribuentur, quia nihil miierabilius eo,cui collatadona finegratiaru actio-nea memoria excidunt. T ribuit quoque fides homini cognitionem lub quo eft,id eft Dei, ne lir inutilis, &fciatDeum glorificare,quia ipfefumme potens eft,&fummeiuftus.Magnus(inquitDauid)Domi- PCd.144 nus, & magna virtus eius, & magnitudinis eius non eft finis, quam notitiam per fidem meretur homo. Donat etiam fides cognitionem, ad quod ut homo, vtfeiatadus dirigere. Qui enim ignoratieperegri- Pial.41. nari a Domino,fide caret, & qui hanc peregrinationem pro patria diligit, profeflo inter dolores dole-reneicit. Sed & fides inexercitata cito langueicit ,& 20 crebris tentaturincomodis. Remiflas excubias callidus infidiatorirrumpit. Afluetum aurem bello virum hefterna virtus inftruit, Scglonole prouehit ad palmam viftoris.Fidefquehominis,vitam militiam efle fuper terra certa dilfinitione docet.Ingerit prx-terea fides notitiam fupra quid eft homo, vt fciat inferiora ordinate amare. Qui enim fide caret,omnia terrena vt propria poisidet.Sed profecto terrena: di-uitis noftra: nonfunt, ideo no in iplis ponamus cor, quoniam teftefcriptura,quum interierithomo,non fumet omnia,neque defeendet cum eo gloria domus eius. Tunc autem veraciterlocuples diuitiasfuas fecum terret, fi ad petentis vocem quum viueret, erogaret. Nam terrena omnia qusferuado amittit, lar-gieao cuftodit.Fides etiam eft lucerna hominis, ftel-la matutina,& corona radiofa,de qua quinque radij luminis viuifluuntfuperintelledlum,fcilicet timoris, coniilij, prudentis, intelledlus, deficientis. Ipfa eft caufa amoris,quia opus fidei amor eft,quem fides concipit, fpes parturit, Spiritus Sandtus format & 1 viuificat,ladlat ledtio,meditatio pafcit,& oratio confortat, & illuminat. Hsc finita fides atriplici morte liberat fcilicet cui ps, de qua dicitur, Per mi--fericordiam & fidem purgantur peccata. Temporali,quia tantam gratiamDeusprsftitit fidei, vt mors, qua: conftat vitselle contraria,inftrumentum fieret,per quod tranfiretur ad vitam. Et sterna, de qua dicitur, Omnis qui vi ui t & credit in me,non morie- roan.n. tur in a:ternum. Fundamentum eft omnium bono- Rom.14. rum fides, quoniam omne quod non eft ex fide, peccatum eft.Propterea videtur ruinam qusrere, qui fine fide vult aedificare, nec liare poterit aedificium, quod abfque fide fuerit fundatum.Hominem quoque fides facit Dei Filium. Nemo enim fine fide ad filiorum Dei poteft peruenire numerum. Cunila bona ante fidem inania funt, fed & bonum opus intentio facit, intentionem fides dirigit. Tale quippe eft, vt fine fide vera quis velit Deo placere, quale fi-quistandens ad patriam, ad quamfcitfe optate venturum , relinquat itineris reilitudinem ,& impro-
> uidus feitetur errorem, quo non ad beatam vitam perueniat,fed in praecipitium cadat, vt non gaudium peruenienti detur, fed cadenti interitus. Vincit fides mundum,& omnia qua: in mundo fiinr, fcilicet delicias,dum oftendit corpus noftrum morti
IO
3°
4o
f°
60