i o 6 De difciplinaperieit one
patiatur. In quo nanque corde abeft caritas ffnuidis liUorfacilereperitur.Hac etenim eit antiqua peltis, hic eft deteftabirtsmorbus,qui ab iplodiabolo traxit originem, per quem etiam in hoc exilium aerumnis plenum morsinrroiuit,Mox quippe vtipleantiquus holtis ruit, inuidere coepit homini Itanti ,nec palliis eft eundem afcendere,vnde iple peccandoexpulius fuit, neque fuftinuir, vt grana quam iple amiferat, in humanum diffunderetur genus. Hac de caula primo inuidenshommi ,& tuarumfuccellorem fedium vi- 1 dere.non patiens,; callida machinatus eitarte, vt ipfum tanto priuarer bono.Nec a luo.letali,quod meditatus eft,fraudatus eftdeiiderio.Nam fraudulenter, & verluteluadensfalfum pro vero,hamumq; fub.efca regens, capriuum fibifecithomlnem ,quem fusgloriz.tuturum non ignorabat pofleflorem. Hac autem obtentaviftoriain malitia ad uerlanus roboratus,hoc triumpho in luperbiam euedtus,omni Adte pofteritati, cunctilq; mortalibusfabtus ell inimicus. Singulas enim generationesinlecutus eit, nec fuit ali quando qui illius tyramdem pollet euadere,nullum, que fuitum renrationum permilit elle exortem.In o-mnibus pariter propria intorlit malitia:iacula,qua-tum defuper permitiuseft. Iplum quoque Dei Filium Dominum Iefum luis fuafionibusaggrediveritus non eft, quem quum inluperabilem perfenfiller, ad extin-guendum nominis eius cultores tota le armauir coni flantia. Quum enim difponeret omnes inChriftum credentes abolere ,principum orbis aduerlus fidele« c.ocitauit animos, i pio nihilominus intnnlecus per-fequente.Hinc martyru perfecutiones, carceres, vincula, flagella,tormentorum horrenda genera,&mor tis violenta crudelitas effluxerunt. Ab eo diuerfarum hxrefum perniciofa& caca intelligentia ,cariorum venena innumera, opinionumq;contentiofa loquacitas, ac fchifmatum elata cupiditas haulerunt vires. Abiplolpiritualiacertamina, infeftationes, tenta-. tiones,&deceptiones multa produblartunt, Sed meditata de fidelium perditione diaboli malignitas co-fufaeftaDei verbohumana carne veftito.Deinanq; fapienriamira arreegir, vt debellaretfuperbu. Prius quippe per feipiam eundem prollrauit anriquu ho-lfernindeiertojinxiuitatefancla ,in monteexcellb, in variis peflecurionum & tenrationu generibus, in pafsione, m morte. In cunelis enim intuitibus, fem-pergloriofifsime triumphauit. Parum vero furiiet,li lapientia malitiam,fi creator fuperafletcreaturam. Vbluit.inliiper per fideles luos tunica mortalitatis, cire urnam ictos, immundi fpintus coterere audacia, fuamque magnificare eccleliam, atque vnumquenq; , credentem,& certantem iuxta pugna qualitatem facere, gloriofum. Quis etenim explicare valet verbis cellitudinem martyrum,inclyrolqueillorum triumphos, q.ui proimmaculata: fidei confipfsione, & amore vnici &.veri Dei feflammisdederunt, cruciatibus, & m orti ’ Sanguine nanque lpforum roborata eli ec-clefia, conuerlus mundus, fideles accenli, fides autfta, & decoratu coelum.Impellebat enim diabolus mini ftfosiuos,terrarum principes,vt tormentorum atro- , citate tam ftrenuos profternerer athletas & faceret , illos negare Chriftum, pro cuius confelsione confpi-ciebat eoldem coelosconfcendere. Sed nequaquam praualuit eius truculenta feueritas. Quo enim amplius finiebant perfecutores, eo magis credentium
populus augebatur, fidei Veritas;pvopalabarnr,& in-uidorum malitia confundebatur. Triumphabat in his omnibus Chriftus,& martyres coronabantur a Chrifto. De fal lis vero dogmatibus, & haereticorum verfutia quam clarufn ventatis.emicuetit lumen,facile dignolcitur. Sandti etenim patres iuperna la-pientixlcienriam habentes,tanquam honoris Dei,& laluris animarum zelatores veri, lnruenres ex dolofa hzreticorum argumetatione fimplicium mentes populorum in errorem trahi ,• disputationibus. & Icri-ptis fe illis oppofucrunt■, euidenrifsimis rationibus eorum conturanres opiniones, deteftandaquefaliilo-quia.Nec- hoc folo contenti fuere. Nam pro futurorum munimentolibrps condiderunt innumeros,per quos irradiata fundatur ecclelia miro fapiehtii Ftrl-gore,&ornataiuauifsimo eloquentia’nectare ,itavt nullum erroris argumentum remanlifle nofcatur, quod nonfacillime conuincatur.Summa verd&rn-Icrutabili Dei prouidentiaa<ftumeft,vtquemadmo7 ) dum malitia: muentor diabolus catholicam fidem 1'ua voluit obtenebrarefallacia, ita Chriftus, qui eft Dei-lapientia , per lanbtos fuos illam dilucidauerir dOitores ,eofqu&'pro'ipiorum remuneratione laborum, veluti fulgentifiimas ftellas, in coeleftibus col-locauit fedibus regnaturos per suum. Nil autem profecillelelciens,ad alia leconuertit nocendi ingenia. Nihil enimfualor malorum in martyres per gen tium reges, nihil per fallos. cernens praualuifie do-¿tores,magnam fe arbitratuseftobrinerevuftoriam, > fi per leipium aduerfus hominesiniret conflictum.
Ignorabat tamen iple homicidamahriaexcaicatus, quod non contra hommes/ed contra Deum haberet certamen.Mento itaque licutin praitadfisinfultibus confuiusfuit,ita&in tertio.Non enim eftfortitudo, nequeconfilium.contra Dominum. Quem iple ial-uaiedecreuerir,nemo poterit fuperare,quem iple elegent infe,nulla tribulatio,nulla hominum perle-cuno, ieu daraonum fraus profternere' poterit in finem. Sed quoniam quos pradertinauerit Deus, igno-o ratdiabolus,cunctos fuisnoncellatfagittis appetere, vt-per mentis conlenfum ad illecebras trahar peccati. Propterea poft varia-errorum dogmata fidelium animos diueriis luggellionum modis, plurimil-que renrationumgeneribusconcufsir,afflixit,& pene proftrauit.Nam pacis tempore facile vincitur ho-ftis.Concupifcentias quippe carnis , & oculorum, necnon&.huiusviti gloris concupilccnriam adeo vehementer concitauit inhominibus, vtfereomne genus,hominum in hac periclitareturpugna. Vnde a aduerfushuiulcemodidamonum machinamenta debilitatas viri Dei luas lenrientes vires »infpiraticce-litusde medio laqueorum innumerabilium ,Sica-nofi leculi fugere decreuerunt. Prudenter nanque cognouerunr,quia letale eft, Scdementiarlignum co-> habitare cum latronibus, & homicidis. Hac de cauli deferta, qua: fplummodo feris fylueftribus habitabilia erant , hominibus repleta fuere , & fqualen-ria loca , inuiaque tanquim Dei ciuiras-,& caftra Domini fabfa extirerunr. In quibusleruoruminnu--o merdis congregationes Dominum Ielum die noctique laudantium commorati lunt. Hoc denique exemploinftitutalunr coenobia, & collegia Chrifto famulantia’5 qui veluti fidelium rutifsima Si munitifsima caftrq orationibus , exhortationibus,
&ex