Si Deus meus^ut quid dereliqutflimeVPcfi. quae verba idem Euangelifta fubdit: Quidam autem illic flantes , <S? dientes, dicebant: Eliam vocat ijle . Certiffimum dicunt, hos ftantes , & audientes , non fuifle Judaeos; ifli enim verborum illorum fenfum, Eli, Eli, Lammafabacthanty utique intellexi/fent; quia Hebraici idiomatis erant verba, quo Judaei loquebantur. Si Judaei non f ie runt, fuerunt procul dubio Gentiles; ac proinde Pilati Lictores , qui infuper Brutii, ex alia ratione, nuper ad-duda , dicendi iiint.
Sed quam longe, qui ita difcurrunt, a veritate aberrent, ex his, quae fubnectimus ad eofdem refellendos, facili negocio Legentibus innorefeit. Tempore , quo Chriftus inter mortales agebat, Judaei non Hebraica pura, fed fyriaca lingua loquebantur. Pura h ebrai-ca deperdita jam fuerat, quando in babilonica captivitate detenti,ex mifcela hebraici fermonis,& chaldai-ci, tertiam linguam , hoc eft fyriacam , Hebraei illi conftituerunt. Eo fere padto, quo fcimus, latinam linguam in ipfomet Latio , ex Barbarorum multitudine, ad latinas oras advenientium, ibique longo tempore commorantium , fuifle deperditam ; ex eo , quod eandem cum barbara lingua mifcentes, tertiam linguam , hoc eft italicam, in Italia Latini generarunt.
Hebraei ergo de vulgo , puram hebraicam linguam non callentes , quid mirum fi in intelledtu verborum illorum errarunt, & Eliam intellexerunt pro uno ex vigintiquatuor Dei nominibus apud Hebraeos, quod dicitur El , & cum affixo facit Eli, hoc eft Deus meus? Non aliter Italis idiotis contigit, vel etiam Gallis , & Hifpairs, quorum linguae pariter ex latinae linguae corruptione , per illius cum Barbarorum lingua admixtionem, natae funt. Hi etenim latinam linguam L	non