Prop5,3j,
Alia funi pricipiac» gnitionis,
Dignitates tripliciter.
H
Boethius.
Nota quo principia di tieriìs modis innotcfcunt. ADDI. * Et talia reti us domian tur paslióes . qua dignità tes: ut notat loan.Gra.i l.Pofctio.
I
THE OR
G ditas humettat.# in eodé loco dicit,conuerfio ad infrigù dandù eft leuis,# cóuerfio ad humettandu non eft tam fa cilis.unde facilius eft calefattii infrigidare, qua exiccatum humettare. Et fimiliter facilius eft repletu inanire, qua in# anitum replere, # facilius eft pingue macrum facere , qua tilacini efficere pingué.Similiter caute cótrarte funt córra# rioruni! effettui! .uera eft «ppofitio de caufis immediatis,# proximis,fallit in caufis mediatis,# remotis.unde indige# dio eft caufa tenuitatis,# grosfitiei in urina,ut dicunt Me# dici,quia eft caufa remota,# cóis. Amplius autem motus coeli,# lumen,funt caufa omnium qug funt hic,nà.8.Phy. motus coeli eft tauquam uita omnium natura conftàtium. de lumine # motu fimul, uide in.i.C oeli in coni.42. # in Tecundo cap.de Subftantia orbis.
Principia funt tanquà locus latina: in domo,qua nullus ignorat. PR O P O SITIO ifta in ppna forma elicitur ex.2. Prilli® phi® per Auer.in có.t .ubi etià tex. aperte di ------,	cit,in foribus enim quis delinquit : Ammaduerte,<p tìoms&<•?. a'*a *"unt principia cognitionis, alia autéfunt principialo# ’ gnitionis# effe,ficut colligitur ex mente Cómé,in.t.Phy. có.8.,ppofitio igitur loci! habet de princip:is cognitionis, ficut funt maxim®,feti dignitates,# cóes animi conceptio nes. Aduerte tamé huiufmodi dignitates funt in triplici differentia,qu®da enim funt cóisfim®,ficut de quolibet di citur effe,uel non effe: #,non contingit idem fimul effe,# non effe.#dicuntur à Thefh.i .Pofte.ca.y.uag®,quia om# nibus fciétiis funt cóes aliqu? uero funt cóes pluribus fcié# tiis,fed non omnibus, ficut in Mathematicis, qu® funt de quantitate,ut eft ifta,omne totu eft maius fua parte,# fi ab squalibus ®qualia demas,qu® remanent funt xqualia. ta# les enim funt cóes Geometri®,qu® eft de quantitate coti# nua,# Arithmetic®,qu® eft de quantitate difcreta:qu®da uero funt uni feienti® propri®,ficut moti! effe,# ficut diffi nitio Natura in fcientia naturali. Aduerte etià quod ut in# quit diuinus Boet.in lib.de Hebdomadibus, cóis animi co ceptio,eft enunciano, qua quiq? pbat audita,# harum du# plex eft modus, eft nanq? una ita cóis,ut omnifi fit hoium, ueluti fi hanc ^ponas,fi ab squalibus ®qualia demas,qu? remanent funt ®qualia,alia eft Dotto!#- tante,ut,que incorporea funt,in loco nó effe,talis enim nó nifi a Sapientibus cócediturJià.4.Phy.inprinc.habetur, q> Antiqui afferebat quod omnia entia funt in loco, quia nó entia nufquà funt. Propofita igitur ^pofitio, loci! habet de principiis cóisfi# mis,nani principia aliqua in aliqua fciétia.* {Propria,qu® non funt tant® erudenti®,qiiqj indigent aliqua fuadela. nà aliqua principia alicuius fcientie fpecialis inductione inno tefcunt,aliqua uero cófuetudine,aliqua uero fenfu, aliqua uero per alias uias,ut feribit Arift.r .Ethi.cap.r o.ubi Auer. per confuetudinem,exponit experimenti!,# per alias uias exponit interpretationé fermonum exponentium,# uiam diuifionis, # qu® fimilantur illi,ficut eft uia exépli,ficut eft fyllogifmus hypotheticus, per naturà,ficut eft cóis hoium confenfus.rette enimdubitauit Plato,utriià principiis,uel à principia uia fit,ut dicit Arift.i .Ethi.ca.y. nó enim omnia principia feientiaru eadem uia innotefcunt,quxdam enim experimento,ficut funt principia feientiaru naturalium, # ficut funt principia artium, utffunt principia Medicin®, nà Arif.6.Ethi.inquit.<j> iuuenes quidem # Geometri;,# Ma ibernatici fiunt, # Sapientes in huiufmodi feientiis, at pru dentes fieri non poffunt. caufa autem huius eft,quod in fin gularibus prudentia fit,per ea qu® experientiam nobis in# notefcunt,iuuenis autem nó eft expertus: longitudo enim teporis experientià facit.nà # de illo quis dubitabit,quare fit quod puer Marhematicus quidem fieri poteft, Sapiens auté,uel Phyficus non poteft.h®c Arift.ubi fupra ca.9. ubi clare colligitur feienti® Mathematica principia nó inno# tefcere experimento,feienti® auté naturalis principia,indi gere experimento.unde Arif.in.i .de Genera.# corruptio, in tex.có.7.adducendo caufam erroris Platonis in natura# libus inquit.caufa autem quare minus poffunt confetta ui# dere,ea experientia eft.ideo quicuriqj magis infudariit na#
E MATA.
turalibus,magis poffunt fupponèré talia principia, quibus 'r poiTunt multa complicare, qui auté ex multis (èrmonibus eorum qui exiftunt, indotti funt1, # ad pauca refpicientes facilius enunciane.# Alber.cognomento magnus in.7.Pri A&et.w m®pfite.tratt.t.ca.6.asfignàscaufamquareinMathema# ' ' ticis procedimus à notioribus natura, # nobis aliter qua in aliis feientiis,inquit hoc euenire, quia illa non ab expe# rientia fumiit generationem .licet de hocdiuiis Tho.aliter fentiat,de quo modo nolo loqui.infcietiis etiam fattiuis clarum eft,ficut eft Medicina,quomodo principia eius ex’/ perimento funt pro maiori fui parte cognitaiunde Arifto, in prò oemio Prima: pii ice inquit, experientia facit artem; fed in experientia cafum.Poffumus etiam dicere, q princt pia aliquaru feientiaru,nota fiunt confuetudine, non expo nendo confuetudine pio experimento: fed prò confuetu# dine uera,qua confueuimus aliquid agere,# hoc lodi ha# bet de principiis feientiaru afliuarum,ficut funt pro maiori parte principia legum,# feientiarum legaliiimnde de iftis loquitur Arift.in.i.Prim® pfiiat.tex.có.i 4. ubi habet quan tam autem uim habeat cófuetudo,leges oftendunt;in qui# bus fabularia,# puerilia,magis quidem ualent cognitione de eis,propter confuetudine.Sunt etiam qu®dà principia, # propónis immediate cognita: perfenfum.unde Them. t .pofte.ca.y.inquit funtnónullf propónes immediate quf exffenfilibus nettuntur, nà tunica effe candida, propó im# L mediata eft,fimiliter Auer.in._r .Coeli # minili có.t 5 .inquit propónes aliqu® funt quibus nullus fenfus,neqj ratio con tradite.# ùte funt de quibus dixit Albumazar,<p nó indù cunt ad prima: certitudinis ordine,tales auté funt feciidum ipfum propónes de ineffe (impliciter, ut omnis coruus eft niger,# omnis nix eft alba : # differentia eft inter iftàs, 8C ,ppónes neceffarias, ut inquit ipfe in p Priori! in digresfio ne ultima,in mixtione cótingentis,# ineffe,quia in talibus poteft cogitari oppofitti in futuro tepore,fed in necelfariis nequaquam hoc uenire poteft. *{ Aduerte etiani ut dicit * ADD ' Boet, in fecuda editione lib.Periher. in propóne necef# faria requiritur q? predicata femper infit fubietto,# fub iettum fit fempitemu,} # ideo ifta,ignis eft calidus,nó eft * neceffaria,propterea quia fubftantia ignis extinguipoteft, fed ifta,coelù mouetur, eft neceffaria, quia ibi utraqj ratio concurrit.Sic igitur aliqua principia immediata innotefefit fenfu,# aliqua confuetudine,# propter hoc Arif.i -Topi, dixit.cap.4.qui dubitane,utrii Deos uenerari oporteat, uel parentes amare,uel non,poena indigent qui uero,unii nix fit alba,aut nó,indigent fenfu.'cultus enim Dei,’# amor pa rentum, funt principia in lege,roborata confuetudine, # ideo à legislatoribus, pofita eft poena corporis afflifliua. niuem autem candida effe,cognitum eft fenfu, # motum effè.etiam patet ad fenfum.unde Arifto.8.Phyfic®aufcul. tex.có.12. contra Zenonem negàtem motti inquit, omnia M igitur quiefeere,# huius ratione quatrere,dimittentes fen# fum,infirmitas'quedà eft intellettus.Aduerte igitur,<31 pnn Nou* cipia cóisfima qu® habent euidemià ex terminis, S printi W\r51f pia cognita perfenfum, per rationé intrinfecà,negari non poffunt,fed folti ore,ut dicit Arif.4-Meta.tex.có.9.alia ta#f men principia minus cóia, # qua: non funt per fenfurn co gnita,à multis hominibus nó recipiuntur, # hoc ut inquit Có.i .Coeli,# mun.có.i2.cótingit,aut propter diniinutio# nem contingente in natura, aut propter paucitate exercita tionis,aut propter pesfimà confuetudine,qua: radicata el in eis confimile dicit in.z.Phiy.có.6.#a.Meta.tex.com.!> J. Prima caufa prouenit ex impediméto natur®,quix aliqui C&n habét cogitatine praue difpofità, qua: eft miniftra Intel e/ ttus,fine qua nihil intelligit anima, ut dicit Arili.? .de Aia, tex.có.10.# ideo nó eft uera ex tota fnia Seneca: dicent. s. fi pulcher es,lauda naturate diues es,lauda fortunam:li a/ piens es,lauda teipfum.immo fi fapiés es,principaliter a da naturam: nani ut inquit V ittorinus, natura facithaoi , ars facilem,uftts nero potentem.#.r .Ethi.ca.y.auttonta Hefiodi,funt tria genera hominu, quidam enim externp ràtia cóplexionis omnia ex feipfis nofeere poffuntiaiu 1 ro non ex fe,fed ab aliis, nonnulli uero funt à Deo W >