A infinita moueret in nó tepore, nó auté fi forma fit feparata à materia,quia forma materialis fi infinito tepore duraret, elfèt infiniti jiigoris gg càm asfignatà,fed non fequitur de forma abita èia à materia,q> fit infinita in uigore,qa forma inquanti! forma habet uigoré,& perfeèìioré finitala ratio formz cófiftit in punito,quia fpés entifi fiint ficut numeri, ficut igitur ratio formalis cuiuslibet format eft limitata, qa illi mxtatio feciìdum Plios eft à materia, fic eri;! eft de réne gfeflionis cuiuslibet forma, unde lucidisfimus Themif.in z.Phyfi.aufcul.in expóne tex.28.ubi Arifformà ipfain ap; pellat exéplar. inquit forma apud Arili, dicitur nónunqua exéplar,nó eo mó,quo hi qui ideas feparatas pofuere fpés quafdà nullo materia: innexu fubfiftétes,fed ppterea quia definita pfcriptaqj eliconi oium forma,quf à natura pue; Replic». niunt.Sed dices hoc nó faluat Auer.Nà in dièta fol’one di; cit,q> ccelli mouetur a duplici motore. Q_uori! unus eli fi; nitx motionis,8£ eli anima eius, 8£ eli motor coniunétus. Alias aut eli infinita motionis,8£ eft uirtus feparata à mate ria,8C eft infinita:,motionis.Manifeftii eft auté cp itti moto; res habét oppofitas difpónes penés finiti!,8è infinitu,nó eli auté dicendii motoré coniunèh! coeli effe finita: motionis in duratione, quia nullus eft motor ibi qui moueat per fini tuni tépus induratione, quia oés coeli motores aeterno té; poremouent. igitur motor coniuèlus eft finita: motionis in uigore, K motor feparatus eft infinita motionis in ui; gore.Et confirmatur, quia Auer.in.? .ca.de Subftàtia orbis, illiì modù loquédi intelligit in fimili prò infinito in uigo; re.inquitenim q> infiniti! duplr dicitur. Q_uort!unus mo; dus eft uirtus infinite aèlionis,K pasfionis in tépore,fed eft finita in fe.f.in uelocitate,8C uigore.Secundus eft uirtus in; finita: aètioras,Si pasfionis in fe.Vbi patet q> per hoc intei ligit infiniti! in uigore.Et illa funt que multos tépore meo deceperunt. Dicimus nos iuxta dottrina Auer.in.1. Coeli, K mii.incó.4i.8C.7i .1 i.Meta.có.44.8C in.z.ca.de Subitaria orbis. 8C clarius in lib. Deftruc.in difpu.3 .m folone.i 8.du; bii.ubi inquit. Dicimus nos qp hoc eli conceflum ab oibus Pliis, cp corpus coelelte eli limile uni alali, 8C finis motus diurnus qui eft cois oibus coelis', fimilis eft uniuerfali mo; tui locali eiufdé aialis, 8C motus particulares coelori! fimi; les funt motibus particularibus mébroni iplius aialis,8C eft Pfiis maiiifefti!,qiio in alali una eft uirtus ex qua fit unu,8C ab eadé oés uirtutes iplius erga unii opus tendiit.f.regimé, 8C cóferuationem ipfius corporis, 8C hatc uirtus colligatur cii uirtute à primo principio influente, unde fi hoc neceffà rii! eli in uno alali.f.cp una habeat uirtuté fpiritalé in oibus fuis partibus extenfam,ex qua uirtus, 8C mébra illius fiunt unu,8Cidé,8C oés eiiis uirtutes fiunt una, 8C eadé,8C opera; tio partili eius admodii fimilis eli operationi partii! aialis ad illud aial.fequitur ergo qp oportet, qp fit una htcc uirtus fpiritàlis ex qua colligantur oés uirtutes fpiritales, 8C cor; pores,8C eft unigeneà,3C extéfa in foto uniuerfo,alioquin nullus ordo fequeretur inhoc miido.Pro quo debes fcire qp_ coelù apud Plios eli, 8C dicitur aiata,K nó gg alia càm, nifi gg appetiti!, 8C moti! in lóco.ut déclarat Cóme .in lib. de Subftantia orbis.Vnde toti! aggregatu dicitur alai ma; gnu, K ad inftar eius alai corruptibile dicit: Microcofmos •i.paruus mudus.unde ficut oés uirtutes, 8C motus particu; lares in nobis depédent ab una principali uirtute, qua: eft in corde:eodé mó oés orbes coeleftes, 8C fui motores de; pendet à motore primo qui mouet primi! orbé motu diur no.unde Auer.i z.Meta.com.44.fcribit dubitando circa id quod ditta eft dicés.Sed qugret aliquis,qm fi motus oium orbiti intédant eadé aftioné, 8C eundé ordiné cóem oibus, necelfe eft, ut habeant eandé forma intelleéla extrinfecà à formis quas intendit unufquifq? g fe.f.formis propriis.Erit igitur forma quafi finis addita fuper forma propria, erga qua mouetur unufquifcp orbis allori! orbium,8C foluendo dicit.dicamus ergo qp nulla forma eft quafi finis, 8è cóis,8C uniuerfalis nifi illa ex eis qua: habet attioné cóem, 8è hxc eft difpofirio fornite mouentis prima coelfi motu diurno, difpofitio enim entiu in iuuaméto corporu coeleftii! adin; uicé in creàdo entia qug funt hic, K cóferuàdo ea,eft ficut
B
Solatio.
c
QJ» calò «animata, fcnngnuin UUUI,
THEOREMATA.	44
difpó regéntium bonorii qui iuuant fé adinuicé in regédo D bona ciuitaté,qm oés attiones eoriì funt erga attiones pri mi principis ponunt enim a «itiones fuas feruientes,8J cófe; quétes aétióné primi principis, quéadmodu igitur primus princeps in ciuitatibus necefTe eli,ut habeat aftionemfpro; priam,qute eft nobilisfima aflionu,8C fi nó elTet ociofus, q attioné intédunt g fuà attioné oés qui funt fub primo prin cipe.quéadmodii igitur necelfe eli in illis principatibus, ut primus principatus fit,ficut eft necelfe in attionibus princi pum,ut prima attio fit,8t fic accidit in artificiis qute iuuant fe adinuicé erga uni! artificiale, 8C funt illa quori! quodam funt pnncipatia aliis, 8C oia reducatur ad uni! artificiu.uer. gra.qm plura artificia feruiunt artificiis equitandi.ficigitur eft intelligendu de illis corporibus cit fuis formis à quibus mouétur,K de illis formis adinuicé, multa enim asfimilan tur artificiis,qùx feruiunt (ibi adinuicé, & qux intelligunt adinuicé funt principia eoru ex quibus accipiunt intellettu <pprium,uer.gra. quia artificii! frenificàdi accipit fua princi pia ab artifice artis equitadi,8C fimiliter alia artificia feruié;
tia huic artificio. Differétia auté inter ifta,8C artificialia eft, Sòma em-quìa fornix artificiales mouentesartifices funt in materia, nlum’ illa:autem nó.Ex quibus auttoritatibus clarisfime elicitur per tria exépla clara,quf licet nó ufitétur in dottrina demo ftrariua,tamen in rebus qux nó intelligiitur nili cu difficul; tate,Si per fimilitudinéad alterum adduci poffunt, ut dicit Auer-3.de Aia.có.i 4.8C imi .Phyfi.có.81 .q? coelu eft unum alai (empitemi! cóftas ex pluribus orbibus, 8è ex pluribus E motoribus, 8C primus orbis eft ficut cor in aialibus, quod eli mébru principale à quo oia alia mébra depédent, 8C pri mus motor qui mouet primi! orbem eft ficut aia cordis, à qua pfluuntoés uirtutes particulares in reliqua mébra. fi; ficut igitur oia mébra habent colligàtia cu corde, 8C moué tura motu,qui pfluit à corde tanqiià à fonte ois motus,8C principali principio,ut tenuit folertisfimus natur g rimator Arif.in.z.de Partibus aiali 1! .8C in lib.de Senfu 8£ fenfato.fic oés orbes habét elfentialé, 8C neceffarià depédentià à pri; mo orbe, & ultra motu ppriu mouentur motu diurno ad mòti! primi mobilis, & fic motores mouentes alios orbes inferiores infequuntur,& intédunt primi! motu primi mo toris,8£ dicuntur ab Auer.in.8.Phyfi.có.p. motores moti per accidens,nó quia mouétur ad motum fui fubieèli,ficut funt motores materiales, qui funt forhia in materia cóftitu ta in elle per fubieflu, fed prò quàto accidit,fuu mobile mouet ab alio motore.f.à primo motore mouente primi! mobile,fed ilio mó folus primus motor dr effe motor g fe nullo mó motus,nec g fe,necg accidés.unde inquit.8è de; bet intelligi ex hoc,q> mouétia qua: funt hic, funt illa quae mouétur ex fe,8C ex aliis g accidés.f.ex motu fui fubiefti.f. primi moti ab eisfé hoc eft,quia motor cóftituitur per pri mum motu ab ipfo.f.quia motor eft in eo forma, moti! materia,Si eft acceptu in diffóne forma: fecfidi! <3? materie: accipiutur in diffonibus formari!, 8C hoc eft id quod dicif moueri g accidens in rei ueritate,motus aut in corporibus coeleftibus nó cóftituitur g fubieéh! ipfius, K ideo nó mo;
uetur per moti! fubieéti moti ab ipfo hoc mó accidentali, i^nfg&ix quod aut eori! habet fubieétu, quod mouetur ex alio mo; pterprima. •tore ,pprio df, qp ille motor .pprius mouetur gaccidens.f. funtrao?Q-ex hoc qp fui! fubieclum mouetur ab alio, quia accidit ei.f. motori ppno quidà modus mouendi,8C eft, quia fubieèti! eius mouetur ab alio,non quia ipfe mouetur per motu fui fubiefli,ficut eft difpó in motoribus qui funt hic,Si ideo di citur in eis motor petaccns,aequiuoce.f.de ilio quod mo; uetur per fubieflum acceptu in fua diffinitione,Si per fub; ieélum,quod non habet introiti! in fua diffinitione. Secun; dum mentem igitur Auer.folus primus motor dicitur effe motor per fe, 8i nullo modo dicitur moueri per accidens, nec quia moueatur ad motum fui mobilis, nec quia fuuni mobile moueatur ab alio motore, 8i dicif effe motor qui eft purus aflus in quo nulla prorfus eft potentia, Sf dicitur motor feparatus,quia nullus eft adeo eleuatus à potentia, nullufqj eft independens in mouendo,ficut ipfe,8C quia eft tefpeflu oium alioru motorfi,ficut forma,8f finis quimo;
Theorema,	H ii
F
AuguRi.
Q_aoiliae