Sedi. V11. Au Dei immenfìcas poflìt demonftrari. 71 Qnpd declaratur retorquédo rationé in huc mo i dum,nà (ì caufa efficiens vt fic nò poftulat hanc cùniunttionem cum effetti! feu attione fna ex eò quod caufa efficiens eft,fed quia finita eft; ergo fi fingamus effe catifam infinita» virtutis in de finito Ioco,illa poffet immediate agere in diftas, mhil agendo in propinquu, quia nihileft quod obfter. Imo eadé iòne ppffet agere ad qnamcun que-diftantià in infinitù, quia virtus influirà non debet habere limitata fphaerà,& aliundefuppo-nitur,exrònecaufae efficietis nò effe neceffaria illà immediationé feu propinquitatem, ergo ob candendone feruata proportione agens finitu, cum habeat certam fphteram extenfam vfque ad certam diftantià,poterit intra illa immediate age re in diftans,quauis non agat in propinquum. XXXII. Quanta ergo euidentia aut certitudine ex his qua» experimur in agétibus naturalibus, colligimus omnia fi bi determinare hunc modii agen -di,tanta certe colligendum eft illa neceffitaté nò prouemre ex limitatione virtutis, fed exipfamet rène agétis.Nam ficut forma vt forma eft, requi ritad fuù effettuar formalé,vnioné& inftantià ] Cii materia,nec poffet forma aliqua,quanuis fingeretur infinita,dare finì effettu fine illa propinquitate,vel ficut caufa finalis ad fuà caufalitatem requirit propinquitate per cognitione,nec potali .renila exercere.ét fi maxime infinita fit,ita agés Vt agens requirit ad agendù propinquitate & ìm mediatione cu paffo vel effetti,fine qua nò po-reftagereétfi infinitum fit. Addo multò minus id poffe cóuenire agenti infinitae virtutis,quia a-gete in diftans eftò in aliquo agente poliìt videri perfeftio,nòtnpoteft effe perfectio (impliciter, fed fuppofita imperfettione,abfolurè lamé miti tòmeiius eft effeommnoindiftas à fuo effètto, vt non‘foli'1 ex virtute agend i,,fed ét ex modo, de difpofirione ièu propinquitate babeat fummam perfettioné in agendo, fummumq; dominiu in effettuai. Vnde valde errauit autor illius libri de Mundo ad Alex.exiftimàs ad perfettionem gù bernatoris pertinere vt in vno tifi loco exifiat, & efficaciafua ét in diftaotia locamfliiatthoc enim pertinet ad quandà perfettioné hominu, fiippo-fita eorum imperfettioneiabfoluiè tamen nòeft perfectio,tnultoqtie meliuseft per feipfum adef fe omnibus ftiiseffettibus,fi id poliìt fine diftra i ttione,autdiminutionefux virtutis. Ex hisergo fufficienter loluta eft fecùndaobiettio. An in Spirituali agente localis ptafentia antecedat attionem. xxnir. TN Prima ver° i^*l,scòfirmatione tagiturob-Scotm in ». I lettioquam Scotus facit contra D.Thomam, ' q? vel petat principiò in fua jpbòne, fi fuppo-nat Deueffein rebus per operationem tanquam per rationem formalé exiftédi in illis, vt de fpiri Mponfio tualibus rebus in vr.iuerfum D.Thomas opinai, "luoia. ve| nptobet,nifi admittar alia prsefentia Dei in rebus priorem operatione. Adljuod indent ThomiftiE, Dcum qujdem nulla habereprjlen-tiam in rebus priore operatione, & nihilominus non peri principium in ditta iòne,quìa jpeedit, vela caufa formali ad fuu eftettù, vel a fundamento ad relatione, vt fi probemus aliquod cor pus effe in loco, quia eft qtiàtum, aut effe Amile quia eft album.Contra hanc vero refponfionem proceditdifficultastatta in ditta confirmatione, nam in naturalibus agentibus ex attione concili ditur & demonftratur praffentia vel propinqui-tas agentis tanquam quid prius & praffuppofitu ad attionem: ergocumilla ratio fumpta fit ex proportione ad agentia naturalia, & ex his qua; nos in iJlis experimur,vel concludere debet prae fentiam Dei vt priorem & praerequifitam ad attionem,vel nihil certe concludit. Quare ahi refpòdcnt & concedunt Scoto ne- xv< ceffanam effe aliqua przfentià priore attione , Alierum re illam vero non effe pratentia ad res ipfas,nà cu fP0nf10' res non fint nifi per attioné Dei,mtelligi nò póc pratentia ad res ante attionem, fed effe prafen-tjaad (patiti in quo sutres,quas Deus efficit. Vn de in hac còditione prerequifita intercedit quidé differentia inter Deù & alia agentia naturalia, ha?c prarequirunt reale pratentia ad paffum ad feu mobile, q Deus non requirit,quia nullù paffuta neceffario fupponit ad attioné lua feruatur aut proportio, quia ficut agens naturate requirit prafentià ad pafsu m quo operatum eft,ita Deus praereqnirit praefehtia ad fpatiu in quo eft creatu rus . Sed huic refponfioni obliare vf,quia illud fpatiu nihileft,fed folu à nobis imaginatione fin gitur,& ideò fpatiu ét imaginarium illud vocamus , quo ergo fingi pòt q> Deus ante creatione rerum fit pratens huic fpatio? alioqtii erit ét pra fens ipfis rebus, etia.fi nthil fint, quia tà mhil eft illud fpattum.Deinde,qux eft neceffitas huius p fcntiq ad fpatiu imaginario,in naruraltbus.n.agé tibusrette intelligitiirq? propinquitas ad mobile poliìt effe neceffaria conditio ad ngendu,qtiia & fila propinquitas aliqtìid reale eft,& ptereàagés operatum eft ex paffo,educendo forma de poté-tia eiustat vero pratentia ad fpatiu imaginarium nihil reale eé pòt, fed folii aliquid tà imaginanù. ficut ipfurn 1 patiti-,neque Deus operaturus eft ex fpatio,educendo effettum de potentia illius. Refpòdetur, difficultaté hàcfde qua plura fta xvT. tim dicemusjmagis viderifumpta ex mò loqué- ^‘“tisrefo di noftro,& verbis,q ex re ipfa.Nam de re dice- ludo, dum eft anteattionem Deiprafupponi neceffa rio ex parte Dei talem modum exiftendi feu tale difpofitiònéfvt mò noftro loquamur) fubftatire fuse, vt ex parte (iia ita exiftat, vt fine fui mutatio ne poflìt intime & realiter effe in quacunq;re,fi illa velit creare,& hunc modù effendi hét Deus ex vi lux imméfitatis. Quia vero nos non poffu mus hàcdifpofitioné in lubftantia fpirituali cò. ciperenifi per ordine ad fpatiu, eoq. Deus ex vi praditta? difpofitionis de fe aptus eft ad exiften-du in quibufeunq; corporalib. fpariis,ét fi in infi finii protendatur,io nò poffumus il là diuin^ fub flantia; difpofitioné,& immenfitatécòcipere ni fi per modum cuiufdà extenfionis,q neceffario explicamus per ordiné ad corpora, & qn vel re jpfa,vel m éte re alia corpora feparamus, neceflà nò apprehendimus veluti quodda fpatiii aprii re pleri corporib.cui tota dtuina lùbftàtia fit pfens, & tota inroto,& tota in fingulis partibus eius, p quam prafentiam nihil aliud fignificamus qua pradittam diuinae fubftantra difpofitionem. Hinc ergo ad priotéobiettionédicitur,q, licet, fpatium nihil reale fit, tamen eius apprehenfio Tom.z. E 4 aut