1/
Di/put. XXX. Quid Deus fit.'
XXXIX. Accedit alia notanda differétia inter velle crea tii & increaruina velle creatu eft rotti natura fua ordinarii ad obiettù.à quo fumit fpém, & ió no pòt effe talis attus in potétia quin attu inclinet ad tale obiettu,& non per modum potentia?,fed per modum attus, & ideò neceffariò Conftituit volentem, vel nolentem tale obiettumivelle autem increatum nullam fpém fumit ab obiettis creatis,neq; habet reale habitudinem ad illa, fed eminétiflìmo, & abfolutiflimo modo illa attingit,qn Deus illa vult:& ideò, licet illud velle sm tota fui entitaté neceffariò fit»non tn neceffariò attingit talia exrrinfeca,feti fecùdaria obietta, & cu ea libere attingit,nò eft neceffe aliquid rei illi addere,fed feipfoeft volitioeotu libere volen do,& fedeterminado.Et hac réne dicùt àutores, hoc quod eft Deù attingere per fuurn velle talia obietta,tm addere attui diuinorelationem ratio nisjnò quia Deus Conftituattir attu volens talia obietta per relationem rationis j fed quia in ipfo Deo nullam addit habitudinem realem,nec prq dicamentalem,nec tranfcendentàlem,fed emine fiori modo illaartingitjquem modum nos expl-i care non poffumus nifi per relationem rauonisi 1 XL. Tandem hoc confirmari, & declarari pòt. ex Comparatione inter libertatem creata,& increa:-tam.Libertas.n.creataeft potentialistincreata ve rò eftfummè attualis;& ideò illa eft penmòdù potentiae attìnse fimul &recepriuq:haec vètàeft per modum puriflìmi attnstex quo nafcitur ini ter eas proportionalis quaedam conuenientià,qù abfoluta, & fumma quadam diffimilitudine ac differentia.Próportio confi Hit in hoc, ficùt libera facultas creata,qua? attiua éft,vt fe determi-netad hunc attfi potius qua ad alium agcdu,nó indiget alio deterininante'attiuè, (èd ipfà attutò accomodar fuà vini ad htinc -attum potius qua ad allibita libera facultas leu potius attualltaS increata,nò indiget alio formahter determina e,& quali attuate vt fé fe quali flettat ( vt fic loquar.) ad hoc obiettimi potmsqua ad aliud, fed le ipfa id prxftat.Eft tamen differentia mamfeftaicp.facultas creata in qua eft formalis libertas, qu a eft tatù in potétia feu atto primo, indiget aliquo ad dito per modum attus lècùdi,quo formalirer.de termineturjentitas ante libera Dei,quia nò eft po lentia, lèd attus purus, nò itìdigei addito aliquo reali vt ad obittu terminetur,(ed le ipfa formali-ter id prxftat.Ratio afit huius differétiae non eft alia,nifi fumma attualitas diuim velie,& infinita eius perfettio, iòne cuius in fe prie habet quid quid ad oém attualitaté volédi neceffat ium effe pót. Vndeuxaillaperfettio, quzaddi fingnur per illud liberti ac reale addilli,m iplamet infini taperfettione attualiiiimè continenti, feclufa ta mé quada imperfettione’na illud additu qtiod fingitur,tale eft vt neceffitate quadà còiùgat voluntate diuinà obietto creato,poftquà,f. ìntelli-gitur illi voluntati adiunóhim effeiiludadditu; At vero infinita illa perfettiodiuini attus nulli obietto creato neceffariò còiùgitur, fed ad illud feipfa terminari pòtcu quadà indifferétia, & do minio non fupra fe ipfum, led fupra obiettum.
Corollaria ex precedenti-refolutione. pXquointelligiturjaJiterdici liberumamorù -^Dei quàm dicatur amor creatura ; hic enun . ? ■
A dicijur liber qnantutn ad effe, non vero quanta ad terminari tali modo aditale obiettum(loqtior de amore, non vt cogitatione abftrahitur in cól, bic .n.indifferens eft vt ad hoc. ve] il lud.obiettù terminetur, quae magis eft indifferentia generis;, qua libertatis,fed loquor de aftu amoris,vt reali-ter exiflente.m particulari) hic ergo dicitur liber quoad effe,quia itàìeftà fua cà, vt ex vi eins pof-fet non effe,non eli autem liber quoad terminari, quia fi eft,neceffariò termi natur ad taleobie-ttum,tali emirati attus adaequatu.At vero ditti— bus amor eft liber non quoad efferlèd quoad ter minari refpettu creaturam . Nam iIle amor sin fuam tota entitàtem & perfettionem,neceffariò cft,neq;in hocpoteft habere indiffèrétiam,quia .eflèt magna imperfectio, tn in terminari habet indifferentiam ,non quidem refpeftu primari i •.obietti,quod eft ipfemet (eu diurna eflétia, quia rieceffeeft vt ad aliquod obiettu neceffariò ter-mineiur,ad tllud fcihcet cum quo habet intima, & neceffariamconiui.ttìonem, vel ponus vinta temjfed indifferentia habet relpcttu fecondano- , * * rum obiettornm,ctim quibùs non habet néccffa
B na connexione ,; neqj ab rllis v Ilo modo pendeh II t 1 Secundò int,eUigitiif ex dittasi qua fit eminés &.excellens modusdibenatis diuina-^quàmq^ab ■oi imperfettionefe motus,- vt vél obliane fbìani cau ( a m lue -m odùs fentiend i de diurna vo limiate praeferendus fit cialii;.etiam fi humanum-captu ?excedat,Ste .n.optiin.è.intel]igiturrljlud,ptopter qupd tota bec difputatio hoc loco in feria eft,quo tnó occatione libertatis nulla fit m Deo mutatio non folu-ft fitte smrealem duranonem i verum etiamneqj late smffiuerfa ligna rationis in iplo nunc aeternitatis.rQtria licet in primo frgno ratio nis intelligatur diurnum velle vnnditieiensad ■ hocvel ilkidobiettù creatum,in alio vero ligno 'yt terminatum ad hoc obiettami, tn nulla.io hot eft ym.bra mutationis, quia nullum eft veftigiu realisaddit on;s-, fed, foimalis im terminationis per fe jplum, nouo tm icfpc-ttu tatiorus inde redi fante. Deinde inrclligiturop’iniequo modini na libertas fit abfq; vlla potentiaiiraie. Vndectur» dr Deus poffe velle, & non velie, illud pofleuo :	.dicit potentiam attuta, vel palli uà, fed dicit iòlù
> D indifferentia eitifdtmattusvt ad hoc obiettum -termmeturjvtt non i er minet tir.Quod iuxta Iccii dam filiam vix explicari poteft fi nepote nnaka-re palli ua, & attiua i.n feipfam,vtfupra explicatum eli.Neccfieeft.n.fateantur voluntatem duri nam per modum attus pomicile indifferentem ad perfectionem libcramivel ergo determinatur ad habendam ilia efficiédo illa, & hoc eft abitir d ilimu,vel formahter per le ;psà,& fi ita dicant in eaipdem fere difficultateincidut, quare id nos • meliusdcimtisrelpettu ipfiusobictti ,cui im-rnedia e talisattusl.io modo coniungiiur per (e ipfum formahter abfque ilio imperfetto addito. «nt . d,cci^nN>tntclljgimr optime in libertate diurna ciiftmttio, & qppofitfo attuimi sm iònem, fine vlla reali conrranetate,vel d ftinttione.quia nimnuidem eft orno attus sm rem qui.fincvl-la additione ad varia ternfinatnr 5 & fic ranone dift:nguitur:& prout terminatur ad hoc vt aliqua res fit, dicitur amor aut volitio; prout veto terminatur ad non effe talis rei, dicitur nolitio enjldemici,& metaphorice odium, non inimi-
citix,