Frane. Hotomani.
Competit t autem de feruitute adio domino x-ditìcij,neganti feruitutem le vicino debere.Nam hoc loco luftimanus admonet,femper aientibus verbis eam libertatem effe vindicandam. Ni altius tollendi habeam,fi pateret illum ius habe-rc.Qijae quanque ita fe habeant, illud tamen in primis intclligendum eft, difsimilcm effe illius aidionis,qua libertas vjndicatur,& fuperiorum, quibus feruitus petitur,rationem.Nam in fupe-xioribus qui ad iudicium prouocabat,idem lpo-fionemfaciebar.Veluti,G me contendam habere ius fundo tuo fruédi,neque tamen mc vtifrui linas vocabo te in ius,dicamque apud Pritorem, ius vtendi tuo fundo meum effe,fponfioncmque faciam,nimeumfit.At in hoc negotio li altius tollere inftituam,in ius me ad Prxtorem vocabis, tuumque erit negàtibus verbisita dicere,Aio tibi non effe ius propter feruitutem quam ha-beo:de qua feruituteplanum Prxrori fiet fum-matim.Tummeum erit remiffam effe feruitutem contendere,Iponlioncmque in ea verba facere,Ni meum ius fif.Praitor autemiudiciu cp-cipiet,fi pateret Semproni, iuseffe,
9	Pro/piciendt've.PtoCpiccte t €ft aduerfum
videre, inquit Nonius. Itaque profpedus feruitutem debere dicitur,cui non licet id facere, quod alterius gratiorem & liberiorem profpe.-dum impediat l.inter feruitutes, 15 .D.deferuir., vrb.Formula igitur hzc erit,fi paterit Sempronio ius effe profpiciendi,inulto Titio,neque Titius eum profpicere patiatur.
Proliciendi aliquid , vel immittendi. Inter 10 tpxoiedum&immiffum hoc intereffe Labeo a\t quod pioiedum effet id quod ita prouehere-tur,vc nufquam requie(ceret:qualia Mteujana & fuggrunda effent.lmmiffum autem quod ita fieret,vt aliquo loco requie(ceret,veluti tigna, tra-besqm requiefeerent l.malum, 14a.de verb.fi-gmfi.
Centra quoque de v/ufrutlu. Sequitur iij. JC Adiot in rem etiam ad perfonalem aut rea-X lem feruitutem alteri denegandam concedirur.l. i.D.fi feruitu.yind. Nam deperfonali quidem, exemplum in vfufrudu traditur , quo pertinet totus tradatus.fi vfusfrud.petat.vel ad aliquem pertinere negaturipraffettim autem 1. f .ibid. vbi Vlp.aitrNegatiuam adionem competere domino,aduerfus fruduarium, nimirum vt fic dicat, Nego tibi effe ius meo fundo vtendi fruendi in-uito me. Quod tamen mirum alicui videbitur: j 11 nam cum omnia prardia exiftimentur libera, nili feruitus probetur,fi quis fundo meo vti vo-let,quamobrem agentem aduerfus eum, non ci effe ius vtendi fundi fundo meoinuito me?quod eodem modo de reliquis fere omnibus infra feri-ptis feruitutibusintelligendum eft. Refponde-mus autem,iftiufmodi adtones locum non habere,nifi cum omnino prxfumitur.ac iudicatur fubeffe feruitus. Vclut in l.fiis, 1 r. §. vftif-fiuft.Ddepignorib.vbi cum reuera vfusfrudus debereturfruduario,querebatur tamen, an inulto proprietario creditor,cui pignori datus e-rat,vtifrui poffct.vt facile apparear, illas adio-nesnontam adferuiturem.quàm ad libertatem vindicandam pertinere.
Jtem altius toUendi.Qs\ folus cafus hic enume-ratur,in quo negatoria aflio ad feruitutem vin-' dicanda pertineat. Cu enim intendo ius non efle vicino iltiustollendi.hoc lignifico,eius xdes mi
hi feruitutem illam debere. Atque hoc eli quod ait Vlpianusin fine I.4.D. ii leruit. vind. Si cui omnino alnus tollere non licear, aduerlus eum ledè agetur,ius ei nonctle tollere.
Sed w^w«<e.Sequitur iiij.Per in rem adiones négatiuè conceptas,&lèruitutem ,& libertatem J3 vindicarepoffumus,teiquc tamen negatiux appellancur.d.l. j .fi vfusfru.pet. appellantur e-nam plerunque^Negatoriae.Formula igitur hzc «nt.Ncgo tibi ius clic vti fruì,inulto me. Ni ius ubi non fit vtifrui.Sipateret Titio ius non elle vtendi ftuendi,
Proditum non e/.Sequitur v.In rerum corpo ralium controuerfiis.in rem adiones nunquam negantibus verbis concipiuntur. Ratio manife-fla eft:quoniam nullus earum vfus ellet, quippe cum nihiladori profir,rem poflcfforis non elle. Nam fi Seruilius domum aliquam pofsideat,Titius autem fi agar,Nego illam domum tuam ef-feietiam fi conmueat domum Seruilij non elle, damnccqucSeruilium, non tamen idcirco do_ *4 mum obtinebit:propter t regulam qux ait in pari iure meliorem elfecaufam pollellori 1.5, D.fi vfusfra pet.vbi preclare Vlpianusinquir,de duo,non de alieno iure quenque agereoportere.
Nam in his is agit,qui nonpojsidet. Sequitur vj. In rem corporalem adio,femper ab coqui non pofsider,inftituitur;Vehementer aurem dubitare me fateor,quid hoc loco J ullinianus ligni-ficetmam communis quidem ratiocinandi con-fuetudo, cogit nos hoc fubaudire: Negatoria 1 f t vero femper pofleffori datur,vthxc fic argu-mentatio:Negatoriafemper datur poffeffori. in ccnrrouerfiisrerum corporaliumfemper agir is qui non polsider. Quare in illis controùerfiis a 6 non elt prodira adio negatoria. Attilla propolirio falfaefhtam enim ei qui non pofsidet , quàm ei qui pofsidet,negatoria concediturquod aperte traditur, in 1. fexta §. primo.!, odaua §.tertio. D.fiferwit.vind.item l.,$.§.vltimo. D.fi vfusfru. petat.Sc aliis locis innumeris: velini proiedutn quem habet vicinus meus in measxdes ,ac pro-pterea poffeffor eli,Ego tamen qui poffeflor non ium agere negatoria debeo 1. quemadmodum, 2p.§ j.D.ad leg.Aquil.Pero igitur ab eruditioribus,vc hanc lullin.ratiocinationem,ad eam argumentationis formam,fi pofsint .rcuocent , ex qua melior & certior alisjua fententia eliciatur: nam quod ad me attinet,tentaui frpe, alios cria artifices meliores adhibui, fed nihil remedij. Quod autem adeonfeffonam attinet,reperir» c-tiam illam aequepofleflbri, vt non poffeffori, dari,d.l.ficut,8.§.3.D.G fer.vindd.fi pnufquam j f.D.deoper«nou.nunciat.
Si quipo[fidet.Yloc loco duo funt, qux concoquerefacile non poffunrprius eft, quo monemur, poffelforimon dari adionem,quali vero a-nus vlla tam excors inueniri pofsit.quxhac de re dubitet-.aut nonfuriofusiudicareturis, qui qui rem pofsideret,ea de re aduerfu; obtrectatorem aliquem,adionem pollularennam cuiu« tadein rci,autqur in verba iudicium poftularet. Itaque prarclarè Vlp.l. j. D.vtipofsidet. Adio, inquit, nunquam poffeffori deturmam ei fufficit, quod pofsidet. Alterum eft quod nominarim tr.idnur. Aduerfus adorem.aitioné non dari, quo hu»d fcio an abfurdius quicquam dici pofsir.Dum hic hxreo,Du o mihi in mente venerimi: quorum alterum