f
veneratarais,is qui cum tibi affinitas ,locietas, omnes denique nccelsitudines intercedebant: il-licóve ad Piatorem ite conuenit?Neque lane mi hi difsimtlc veri videretur , fi quis diceret, vadimonia eo loco tum obiti folita, cùm illud fieret de quo loquitur Vlpianus in 1. i. D. de edendo 27 Nimirum T cum ìsquiaduniseli,producitad-uerlarium imi ad Pritoris album,& formulam a dionis,qua vti ftatuit, demonffrat. Id enim antequam in ius iretur, fieri folitum , vel ex ipfa re exiihmare licet, vel ex eo quòd i Ile tradarus de edendo,tradat um depoftulando antecedit. Sed hac de re plus fatis.Nùnp, vtad propofitam qua ftionem reuertamur, nen difficile effe arbitror, cuiuisintelligere,quid inter vadimonium,&con 18 didionem interbt.tVadimoniu enim prima de-nu ntiatio eli,futura & nondum exortae contro-uerfixt&anteiudicium acceptum,litémque con-teflatam fiebat.
Condidio vero denuntiatio efl committendi iudicij, & poli acceptum iudicium litémque conteftatam fiebat.p^nique vadari eli qtiafi bellum per Feciales indicere:condicere vero, diem prxhj committendi conftituere.
Nulla entra hoc tewpare.Sequitur iij.Iuftiniani tempore folennes ad iudicium denuntiationes obfoleuerant.
ARGVMENTVM.
Atflfonum tertia diuifio ; vt alia: rem, a-lix poenam,aliae vtrunqueperfequantur.res autem per eas petatur, quae vel in rem funt, vel in per fonam ex contractu natae : nifi for-tèob id quod tumultus,incendii,ruina:,nau« fragij caufa depofitum efì, in duplum agatur lege tricefìma prima, De oblig.lcge pri-ma,c.depo£
Sequens illa diuifio efl, quod quadam affiones reiperfequendtgratia comparata funt,quadampoe n<tperjequenda, quadam mixta funt. Rei perfi-quenda caufa comparate, funt omnes in rem a-ffiones. Earum •vero aff tonum, que inperfenam funt,e a quidem,qua ex cotraffu nafcuntur.fere om nes reiperfequende caufa comparata •videntur, velati quibus mutuam pecuniam, velinfliptdatum deduffam petit affor : item cammodati, depofiti, mandati,pro focio,exempto, vendite,locato,conda-ffo.Planefi depofiti agetur eo nomme,quodtumul-lus,incendi},ruina,noufragipcauja depofitumfit,in duplum afftoem P retor reddit ,ft modo cum ipfo, apud quem depofitum fit,aut cum haredeetus de dolo ipfius ageturiquo cafu mixta efl affio.
S V M M A R I A.
3
4
z
2
3
4
S
^clictium alia rem, dliapoentm ,<tlì<e ytrunque perfcqtfuntur.
^Abe/Je quomodo intelligafur.
Poenam Interdum perfequimnrper aditone in rem.
Ex contratta adiones fere omnes dantur rei per fequenddepvdtict.
^Xdio in duplum in rum qui infic'tatus ejl depofi# tum datum propter Incendium naufragium, ■vel ruinam &c.
Ratio duplex pretori s cdiffiin condamnandis in-T.de adion.
Inftit.dea&ionibus.
fdatoribus depofiti.
7 Formula Iudicij contra in fetator es depoftl.
4^9
I
P»
2
.Eiperfèquenda caufa.Enutiatio j.Adio-nura T aliae rei,alix poena:, ahx vtriuf-1 }ue perlèquendx caufa cpparatx iunt. iw veto nomine continctjir hoc loco quicquid eli extra poenam legitimam:idcft,iure aliquo,vel ciudi, vel praetorio definitam,atque conltisutam: poena: vero nomine,eam duntaxar,qux iure conditura eit. ltaquefi pcena quxin ftipulationem deduda eli,petatur, voluti lì aliter fiat ceptum dabis?De quo agitur in 1.4J.D.de verbo.obhgat. vel fi die fuprà /cripta non foluas,tunc poena: nomine intra dies jo.dcnarios fingulos dabis?qux formumula commemoratur in l.leda>4O.D.de * reb.cred.Rei nomine poma illa cóuétionabs hoc loco continetur.At cù lex mbet,vtfur dupli dam netur, duplum illud non.rei,fed poena: nomine comprehenditur.
(Jrnr.esmremaffiones.Sequitur ij. Nulla: m remadioncs,paenx:omnes, rei foliusperfequen-dxcaufa comparata: funt.l.in honorariis, 3 y.D. de obligat. & ad . Vbi Paulus ait: illas adiones rei perlccutionem continere, quibus perfequi-mur,quod ex patrimonionobis abeft.AbelTetau tem illud mrelligrtur, non modo quod olim fuit, & hoc tempore abe(l,fed etiam illud omne quod aduerfary culpa ad nos non perucnir. Itaque cùm id quod interell perfequimur f quod xqua in luf ro amiffo, ac damno illato verfatur. I. pri-ma.C.de lenten. qua: pro eo quod int. ; rem qux patrimonio nofiro, propier aduerlarq culpam deeil,perièqui dicimus.poenam tautcm.per adio nem in rem ideo nonnunquam perfequimur, quia nunquam nifi ob delidi caulàm debetur. Exdelidisautem adiones, omnes iunt perfona les, reales vero nulla:, quemadmodum luperius demonilratum eft.
ffuf ex contraffa nafcuntur. Sequitur iij.
Omnes T ferè ex cótradu adiones rei lolius per-lequedxcaula dantur. Namfvt ait Vlpianus in 1. adionum 2 j.p.de obiigat.& ad.)Ex còntradu adio eli,quoties quis fui lucri caufa, cum aliquo conirahitveluti emendo,vendendpjocàdo, conducendo, & exteris fimilibus. Itaque fiue re,fnic verbis,fiue literis, fiue nudo conienfu contrada obligatio iìtquxcunque ex ea datur adio,rei cu-iuscàufa obligatio contrada eft,perfequédx caufa coceditur.Quid igitur fi poenam qux nobis ex ilipulatione debetur,perfcquamurfveluti fi ftipu lati fumus denanps fingulos,fingulis Ka!endis,v-furx nomine?Sed lupcnus docuimus hanc perna Rei nomine contineri:& iolam hoc loco pernam appellari eam,qui legibus conilituta eli.Quid ta me dicemus de dupla,aut tripla,quam is quirem emit,ficieuida,ideft,iudicio adempta res eli,ab emptore pofluIatrNam etfi in ilipulationcm deducatur,& mfiUipulata fit,no debeatur,I.60.D. de euid. Tamen cum edidoAZdilm inditura fir, videri pollet ad alterum poenx genus pertinere. Sed cùm foliuslpgis vi,ac fine ilipulatione non debeatur,exiftimarem rei nomine pernam illam compledendam elle. Ex quibus inrelligi debet» perna: nomine eam demum accipiendam ede, qui folius legis,vi, & fine vlla fiipulationis ope- -ra, debetur.
M mm j Fere
6