•ferendattG «oh érft regulatlis,erit peccatum : tunc artem ippetitus eft ir-tcgulatus ; quando infertur uindióta, uel contra eum, qui ale non meretur, Zr* $*«»<*> cuodnafcitur quandoque, aut ex odio, aut dutn illud5 a quo caufatur trilli tia, nociuum apparet,quod in ueritatenon eft, uelquia debitum ordinem in uendicandonon tenet, uel terminos Iuftitia» non feruat,uel finem, quem deberet , non intendit,fcilicet, ut fiat ex bono zelo, & non ex odio. Secundum autem quantiratem, tunc Ira mala erit, quahdo uindióh, uel per de-feótum, uel per fuperabundantiam, peccatum non adequar. Si auté Ira forni- rfa[tttr tur materialiter, fcilicet, prout eli accenfio fanguinis, circa cor, dupliciter quoque fumi potei!,fecundum quod dupliciter le habet ad rationis iudicium. ^ùtlìch-Vno modoantecedenter, idellprarueniendo iudicium rationis, & tunc pallio infurgens potei! effe, cum peccato, & fine.peccato,prout iudicabitur effe uo~ luntaria, uel inuoluntaria. Pro quare eli aduertendum, aliquod effe uolunta-rium,uel inuoluntarium, fiat dupliciter.Primo, uel in fe,uel in fua caufasquo- v'oiUnta- modo hoc contingat, didum eltfupra, cum de ebrietate loquebamur. Secun- rium ~n do aliquid dicitur uoluntarium, & inuoluntarium, uel diredè, uel indireóìè: dirette quidem, quando uoluntas eligit aliquid faciendum ; uel imperat po- ^pi^ * tentijs inferioribus,ut tale, uel tale faciant: indirette autem ; quando potens, f & debenspotentias inferiores impedire, eas non impedit. Hisf iantibus, dico: Ira .qUatt^e quando pallio infurgit ex fèruefcente_ fanguine circa cor, fi talis turbationis impetus totaliter iudicium rationis offufcat, ut iratus, quid dicat, aut faciat, non percipiat, fieli uoluntaria,idefta uohmtate excitata,quidquid ex eama- lra quanti liprouenit ,-ei imputatur, quia dicitur uoluhtarium in fua caufa,ut diximus, n - pe'_ fupra de ebrietate : fiautem non et! excitata, fed uel naturaliter infurgit, ut tum r accidit ijs,qui ex infirmitate infaniunt,uel infurgit ita fortis, ut ratio nonpof- coièt-i(i fa fit motum inftugencem reprimere, quod accidere potet! nobilibus , magna ylt9 infuria affedis ,uel infurgit ita fubitus, ut ratio aduertere non ualeat, ut euc- tHr^ ' nit cqlericis, quandoque uiolenter motis,propter coieram qux inter humores citius mouetur:quar omnia cùm -reddant aótum inuoluntarium, a peccato excufant,ait D.Thom. i. i.qua:ft.77. artic. 7. Si uero paffio infurgens non erit tanta,ut penitus rationis ufum impediar,fed potei! a ratione reprimi, non erit fine peccatotuerumfi dum infurgit,uoluntas ei nó occurrit, quia non ad- primi uertit, erit ueniale : & quamuis dicatur quòd primi motus non fiunt in pote- tus „-g ru~t liate noftra,hoc intelligiturgeneraliter, fcilicet quòd uoluntas facere nequit, tK poteftate. ut nullus infurgat, non tamen potellatem amittit, circa quemlibet lingularem noflraque-rnotum infurgentem, quem impedire tenetur : unde fi inordinate infurgit ra- mo/io intel~ tionepeccati habebit; fedii infurgentem aduertit, & ei non occurrit, di- hpìtur, uertendo mentem, ad aliud cogitandum, ut non fequatur attum uindittae, uel faltem non deliberet uendicari tunc erit mortale, quia attus deliberatus, contraultimum finem, eft peccatum mortale, ait idem autor art. S.eiufdem qu® Ilion is. . Alio modo Ira pro materiali fumitur confequenter, quando fcilicet homo irafcitur, perimperium uoluntacis, & in hoc, fi ratio diiudicauit,& orcina- • Uit modum uinditts , iuris ordine feruato, pallio infurgens circa cor , ad exe-quendam uindittam, non erit peccatum s tunc enim Ira non impedit iudicium rationis,fedpotiusadiuuatur abeo. Exempli gratia Voluntas, quar eftomnium potentiarum domina, cognofcens, per intellettum, malum contra fe illatum,fcilicet iniuriam,uel quodlibet impediens fuum bonum concupitum,-trillatili-, ex illa triftitia mouetur, imperando irafeibili, ut infurgat, per uindittam,ad repellcdum illud malum,excitando illam per motum fanguinis, calore mfiamàtis cor,ut ex illo impetu mouea.tur cétra offendentezqus omnia Prima Pars. F dum