6i	EX SVBIECTO TANTVM DE PREDICA. COMPOSI,
6i
eftiatq^ eo fimplicius adhuc nullus homo eft.lap blatione affirmatiuam pratfinitionem affumamus
nem eundem effe uniuerlìs : Socratem exempli caufa quo; niam eft homo, omne effe rifibile: id autem eft Socratem, omnem effe hominem.Hoc igitur uel ex fuperioribus patet uerbis, in quibus omnis homo omne fdentix capax eft dici non poffe oftendamus.nam &C fcientia: capax cum homine exatquatur.Sed quatnam eft caufa ut ineptum natura prandi catum fit praefinitionis omnis additionem fuftinere:cum nui Ius copulari illi poffe uideatur : An quoniam quod affirma* due pra:dicatur,fi de fubiedo dicatur uniuerfaliter,uult feni per fubiedum fiue ut adxquatum uelutc/i ipfi quadrans,fiue quocp ut excedens completi: & uniuerfam prxterea inui* duorum illorum multitudinem, qus fubiedo comprehen* duntur fuo ipfius confortio eam fibiipfi colligare atqa unire natura aptum eft.Ergo quod affirmatiuc praedicatur fi coge re uel ea ftudet qux natura difcreta funt, ut quod prius ip* fum multo in fua ipfius (implicitate fpedetur, omnis autem uerbum non unum quoddam, fed multitudinem declarat : patet fieri nequaquam poffe ut ea inter fe coniungantur.Nà uerbum omnis ut Cupra differebat Arifto.non uniuerfale ip* fum fignificat,fed uniuerfaliterineffe.Cum autem feiundum id omnino fuerit quodnegatiue de fubiefto, praedicatur, tunc de fubiedo quxcunq; fub praedicatum ueniunt infi* ciari poffumus : atcp, exempli caufa omnis homo nullus la* pis eft dicere. Sed infartam propofitionem inftipatamq, fa? ciemus:cum dicere fimplicius liceat,omnis homo lapis non is: ne in fu*
111.
Contraditiorie igitur oppofitam affirmationem negationi ina quam eam qua uniuerfaliter itti qua non uniuerfaliter eidem in» effe fignificat:ut,omnis Homo albus,no omnis Homo albus: nullus Homo atbus>quidam Homo eft albus. Contraria uero,uniuerfia= lis affirmationem & uniuerfalis negationem:ut,omnis Homo iu= fìat,nullus Homo iufius.Quamobrem ut uer a fimul ha fint fieri nequit : at iis oppofitas licet quando cp in eodem fimul effe ueras :■ ut,non omnis Homo albas,v quidam e fi Homo albus.
Propofitionum praefinitarum oppofitiones hoc loco tra dit nobis Arift. uniuerfas:tum eas qux in defcripta fuperius tabella diametricum angulorum obtinent fitum, tum uniuer falium uniuerfaliter, tum earum etiam uniuerfalium quae ut particulares appellantur. Atqj angulares quidem,quas uni* uerfales uniuerfaliter nominauit, ut qua: propofitionum al teram uniuerfaliter habent uniuerfalem, contradidorie inui cem oppofitas effe ait,hoc eft uerum femper ac falfum diui dere,uniuerfalem inquà affirmatione particulari negationi: negationéq; uniuerfale particulari affirmationi .Ipfas uero uniuerfales uniuerfaliter propofitiones,non etia cótradido rie, fed cótrarie mutuo fefe oppugnare, propterea quod mendaces fimul in materia fint contingente: in qua particu* lares,quas K Subcontrarias uocant,uerum fimul inuicem fa teri neceffeeft. quoniam tunc uera ex iis utraq? eft cum con* tradidorie ipfi repugnans uniuerfalis propofitio mentitur, quo fit ut ha: nullo inter fe modo pratlientur. Hate autem tum ex adiedis à philofopho patent exemplis: tu ex iis qua: prius nos de ipfis prodidimus.Cxterum non illud ignoran dum,pro antiphaticos in Grxco exemplari, ideft contradi* dorie,apophanticos etiam,hoc eft enunciatiue fcriptum in* ueniri: per hoc nimirum lignificante, ut Porphyrius philo* fophus inquit,Ariftotele,qualis affirmationis ad qualem ne* gationem oppofitionem cenfeat fumendam : nempe eius Capiendam effe quat uelutenunciationis eft. Siquidem & fi* nita, ut ait, ùerba affirmationum nomine, infinita negatio* num uocari confueuerunt. ac fufpicari quis potuiffet, nifi aduerbium enunciatiue effet additum, uerba de id genus uo cum oppofitione fieri. At ea qua: fequuntur clarum eft ma* gis priori fcriptura: confonare, hac enim ratione 8C contra* rix dici poterunt enunciatiue obludari:quas ceu modo qua fuperiorum diuerfo oppofitas Ariftote.confeftim adiecit.
IIII.
Qua ergo uniuerfalium contraditiiones, uniuerfaliter fiunt,
A earum ueram effe alteram aut falfam neceffe efi. Et qua in fin* gularibus habentur : ut, albus Socrates efi-, Socrates non efi ala bus. Qua uero in uniuerfiali bus,non autem uniuerfaliter,non ue ra femper altera, falfa altera efi. quippe fimul uerum eft dicere, Hominem efie album,er album Hominem non efie: er Hominem efie firmofum,cr firmofum non effe Hominem. Nam fi deformis, eft etiam non firmofus : & fiquid fit,non eft quoque. videri au» tem ittico propterea pofiit abfurdum, quod hac,non eft albus Ho mo, fimul atque illa fignificare,nullus Homo efi albus, appareat, hac autem neque idem fi gnificat,neque fimul eft necefiario.
Propofitionum odo illarum ex diuifione fubiedi ema* nantium qua: contradidorie (ibi obftent inuicem, qux con* tradicere uideantur,nec tamen contradicant,per hatc nobis Philofophus tradit, dicitqj angulares inter fe diametricas, quas uniuerfales uniuerfaliter nuncupat,quoniam uniuerfa* lem uniuerfaliter alteram obtinent propofitionum, nempe B omnis affirmationem cum non omnis negatione, 8C nega* tionem nullus cum affirmatione aliquis contradidorie depu gnare.SC prxterea lingulares, ut Socrates eft albus, cum hac Socrates albus non eft . Impratfinitas uero ait, quas S£ hic uniuerfales non uniuerfaliter uocauit,non fibi mutuo contra dicere:cum nec uerum femper faffumq; diuidant,fed in ma* teria contingente cum particularibus eandem uim obtinen* tes,effe ueri dicas:in qua uerum 8t illae afferete comperieba* tur. Q_uippe ueras fimul effe K eft albus homo imprxfini* tam affirmationem, fi in Scytha quopiam uerbi gratia fuma* tur: K homo albus non eft impratfinitam negationem, fi iri quoquam Aethiope. eft homo formofus in Achille, uel Nireo 8C formofus homo non eft in Therfite. Hate itaqj fic pronunciarne Arift. reclamantibusqjlli claris ujris acnnhi ueneratione profequendis, par utiq, fuerit nos qui ueritaté rebus eundis amiciorem fimul ac magis uerendam duxi* mus,id quod uel ipfi facere nobis fuadéqtheorema nó ficco utàiunt, pede prxterireded tum Arift. fententiam ferutari, qua impratfinitas fimul ueras effe prop ofitienes cenfet:tum C qua: ab iis commemorantur qui contra atque ille de ipfis ftatuunt, SC ad hatc quoqj naturam ipfam rerum, St harum ipfarum per fe propofitionum facultatem infpicere, ut ubi contrarias cognouerimus rationes, eascp res de quibus fer* mo eft,ipfas per fe contemplauerimus,acritatem de iis exa* dius diiudicare ualeamus.Ariftoteles igiturq? K prius dice* bamus, idem fonare cum particularibus impratfinitas arbi* tratur, affirmationem affirmationi : negationem negationi. idem nancp homo aft albus dicentem, quidam homo albus eft proferenti indicate. qui non eft albus homo illi qui ho mo quidam non eft albus uel non omnis homo albus eft enunciare. eaq; de re particulares qua in materia fimul ue* rum deferunt, deferunt autem in contingente, impratfinitas quocpinhac mutuo conuenire. An uero propofitionibus re uera de quibus agimus uis hatc conftet cófideremus, atqp à notione quapiam de iis communi dijudicationis exordiu fumamus.Impratfinitas propofitiones materia: rationemad prxfinitas habere omnes confitemur, hat fiquidem acceptis praefinitionibus,qua: formis proportione refpondent,prx* D finita ceu quiddam ex utroqj conficiunt. Q_uoniam igitur materia, ut qua: eft in formis formam adeptis inferior om* nibus eft, ad eorumq, deteriora nec dum expreffam diftin* dam^, formam obtinentia,uelutobfcuriore ui pratdita,neqp ipfam effentia multum fuperantia propius accedit,patet im* pratfinitas neccffe quocp effe propofitiones tantundem prp finitarum deterioribus ualereritaqj contemplemur qua: de* teriores effe ex pratfinitis propofitionibus dicenda:, atque idem fonare iis imprxhnitas affirmabimus.Praefinitarum af* firmationum particularis uniuerfali dubio procul inferior eft,propterea iniprxfinitam affirmationem particulariaffir* mationi uiribus exxquari eft neceffe. De negationibus uero mutuo digladiantur interpretes .ac qui Anfto. fequuntur, particularem uniuerfali deteriorem effe aiunr.quippe in op politione ea propofitionii quae per quantitatem fit, dignius uniuerfale effe particulari : ut affirmatiuum negatiuo in ea
Ammon.inPeriher.	C ii ii