LIBER PRIMVS
4
generatio, yel omnino nó generatiotvel fi eft, q> fit idem quod alteratio.Et quauis hoc fit difficile foluere,debem9 tiì tentare foluer e hanc difficultate. Deinde ctim dicit, v at a b , Prmcipium autem horum omnium eft,utrum ea qu<e (ùnt generentur hoc patfo,accrefcant,alterenturq;,&hi fce contrarias fubeant mutationes,magnitudinibus pris tnis nullam diuifionem admittentibus, an nulla fitma? gnitudo indiuilibilis:boc enim intereft quam plurimum. Et rurfumfi magnitudines fìat infettile;, utrum h<e corpo ra fint,ut Democrito placet, atq; Leucippo, an plana,ut in Tihueo fcribiturC’
a nt. Principium autem horum omnium, vtrum fjc generantur,86a Iteratur, augmentant ens tia,86 contraria his patiuntur primis' magnitu* dinibus exiftetibusindiuifìbilibus,autnuHa eft indiuifibilis magnitudo.differtenim hocmub tum.Etrurfus,n magnitudines ipartibiles fint, vtrum,vt Democritus 86 Leucippus,hat corpo rea: funt: vel, vt'in Timaeo,planities.
Procedit ad foluendum praednftam difficultat e:SC pri jno pmittit duas qutcfttones,quae neceffarix funt ad folz uendum praedtftam difficultatem,Secundo eas profequi tur.ibi-f Hòc quidem igitur.}Dicit ergo primo,q> prinz ciptum ad foluendum omniapraedidfa oportet accipere ad hoc q> inquiratur primo, vtrum entia naturalia fic gez nerentur,alterentur,Si augmentent, & contrarfismo tibus moueantur,quòd fint aliqug prima: magnitudines indiuifibiles,vel nullaindiuifibilis:hocenim multum co fert ad propofitum.Secundo aurem oportet inquirere, fi funt aliqux magnitudines indiuifibiles, vtru illae magniz tudines fint corporeae,ficut dixerfit Democritus &C Leu cippus, vel ficut planities, ideft fupficies, ficut Plato fcriz pfitin Timaeo. Deinde ctim dicit.
vat ab .	Hoc igitur ipfum, fieri, inquam, diffolutionem acrpla
na ufq;,cancellos egreditur rationis.id quod,alio quoq; lo co iam diximus.Idcirco magis cófèntaneum rationi fues rit,corpora non pofle diuidt.Verum & hac quoq;, perab
B
C
ant.
Tertio de Coelo.tex.
CÓ.4,
fitrda fynt,fed tamè hifce alter ationemgenerationemq;, uti dittum eft, fitcere, conuerfione & tattu atq; figura' rumuarietate permutando idem, contingit; quod fané Democritus facit.Quadre a,non effe colorem afterit, na resipfasper conuerfionem colore tingi cenfèt. At illis,qui in plana diuifionem faciunt,minime, Nihil enim, planis compofitis,praterquafòlida,fit.quando nulla ex eis qua litas affettusue gigni poteft.
Hoc quide igitur ipfum, vt in alijs diximus, inconueniens vique ad plana dilfoluere.Ideo D magis rationabile corpora indiuifibilia eflè.fed hate quidem multam habet irrationabilitatem, fed tame86his alterationem 86 generationem contingit facere,vtdi<ftum eft, conuerfione, 86 contactu tranfmutates idem, 86 figurarum difi? ferentiistquod fecitDemocritus. Ideo 86 colo rem non inquiunt effeteonuerfione enim colo rari. His autem, qui in plana formas diuidunt non adhuc.nihil enim nt praeter folida excom pofitis.paffionem enim non fufeipiuntgenera ri aliquam ex ipfis.
Profequitur praemiffas qugftiones.Si primo profequi tur fecundam,quam brcuius pertranfit: Secundo profez quiturprimam.ibi-fHabet autem quacftionem,}-Circa
primam duo facit.primo offendit cóuenientius pofu/ffe (quantum ad ea quat confyderantur in Sctetia Naturali) Democritum cp PlatonemiSecundocaufam huius affiz gnat.ibi-f Caufa autem. J- Dicit ergo primo, q> ficut m Terno de Coelo dictum eft,inconueniens eft hoc ipfum, Tex.có.t. etiam fecundum fecofyderatum,q> corpora naturalia re &>zo-foluantur vfcp ad fuperffcies:Siideo magis eftranonabi le q> fint aliquae magnitudines indiuifibiles, ex quib9 cor pora naturalia componuntur:Si q> huiufmodi magnituz dines indiuifibiles fint corpora,quam q> fint fuperficies. quamuisSi hoc ipfum multam irrationabilitate habeat, fcilicet q> fint aliqua corpora indiuifibilia, ex quibus cor poranaturaliacomponuntur,ficut parrim oftenfum eft T.c.7». Ii. in Libro de Coelo.Sed tamen ideo eft magis rationabile ponerecorporatndiuifibilia quam fuperficies:quiahis,q ert°pricipia ponunt corpora indiuifibilia effe principia corporum na ponere cor turaliu, conuenitaffignare caufam generationis Si altez pora indiui rattonistquae quidem alterano,ficut didfum eft,tranfmu libili» : vt tatvnum Si aliud per quandam conuerfionem corporii Democ. indiutfibilium,Si peraltum modum contacftus fecundu esJVt diuerfum fitum Si ordmem:&etiam fecundum differen * tiam figurarum,ficut ponebar Democritus afftgnas cau fam akerationts.VndeDemocrtd’ponebatquod color
Si alta: huiufmodi qualitates naturales,nó fit aliquid haz Arabilia», bens effe fixum in natura:fed quòd videtur aliquid coloz ratum perquandam conuerfionem, ideftper aliqua vaz riarionemcorporumindiutfibilium fecundum ordinem Sifitum. Manifeftum eft enim q> quaedam nobisappaz rent,quorum apparentia caufatur ex aliquo modo reflex xipnis fecundum ordinem firus : ficut forma quae appaz retinfpeculo,Sificutcoloresyridts,Sihuiufmodi. taUa ergo exifttmabat effe Democritus omnes formas Si qua litates rerum naturalium. Si fecundiihoc,fuppoliris fufs principijs, ex diuerfitate pofitionisSi ordinis caufabac omnem dtuerfitatéalteracionis.SedPlatonici, quirefolz platonico? uebant corpora in fuperficies,non poterat affigliare cau rum intolc fam alicuius tranfmutationis formalis:quiaex fuperffcie rabilius, bus, quando componuntur adinuicem,nihil eft rationaz bile fieri nifi folida. Cum enim punifta, linea:, Si fuperfiz cies purae fint res mathematicae, non poffunr caufare ex fetpfis aliquam paffionem naturalem, vnde, ficut ex pun Ztisnop fit nifi linea, Si ex lineisnon fit nifi fuperficies, ;ta ex fuperficigbus non poteft caufari nifi corpus. Sed nec ìpfi Platoniciconanturad hoc, quod ex miftione fuz perficierii affignenc paulàm a'ÀCUius pafiionis naturalis.
Deoide ctim dicit.
. Sedaurparumudleantqudcon/èntaneafùntpcrflris vatab. cere,cau fam habet ipfa experientia uacuitas. Quam ob rem quotquot diutius circa rerum naturalium /fecula-ìionem uerfatifunt,ij ciufdc principia, qu<e inter Ce coh<e reant confèntiantq; quarr.plurimu,fupponcre magispof funt. At qui è multis rationibus quotam uer<e fint haud quaquam expendereconfiteuerunt, paucis inftiettisfaci le pronunciane. Porro ex hifce perpendere etiam quis poteft,^ inter eos interfit,qui naturaliter, quiq; uia ratio nali quapiam exercent confyderatione.Nade eoquod eft magnitudines effe indiuifibiles,nónulli quide inquiut,qd ipfejdealisq; triangulus,plures erit. At Democritus,toni bus proprias,natur<eq; accommodatis perfttafus effeproft Ito uidebif.Quod aut dicimus in jpgreffueuadet apertis.
Caufa autem,quare non potuerunt confef?
fa videre,inexperientia fuit.Ideocp quicunque	"peneri
magis infudauerunt naturalibus, magis pofs tia Platoni? funt fupponere talia principiaiquibus multa cosaccufat poliunt complicare ♦ Qui autem ex multili .fermonibus indocti exiftentium intuentesj
Tho.de gen.	A iiij ad