VITA BEATI PRAEFATIO DOMINI Alarndtii monachi Clareudllis,& poftea A Icifliodoj / rfnGf epifeopi in uitdm fan&i B er nardi abbatti.
® Sacrando patri.P.dci prouidentia clarcuallis abbati. Fratcr.A.Altiffìodorcnfis ccclcfixhu# mill's quondam faccrdos : xtcrnam in Chrifto
________Jfalutc.^Vitx bcatx rccordatióis Bernardi eia reualh's abbatis uirtutibus & miraculis tam admirandx quàm imòandx,plurcsin deferibendo cXtòcruntaufto# rcsrfumptanimirum materia, qux fccopiofa inquirenti# bus offcrcbat.Qx autem nos ex cadetti narratitene nonnul la omòtcntcs,&' apponcntcs per pauca,brcuterc pcrftrin ximus fchcdulatnó tà pfiimptip-quàm^utcredim^ratio perfuafit. Primoq> fcriptorù Ctamctfiucra fìnt) ph'xitas: oncrofa folct effcìcgcntibus.Dcmdc q> Godefridus uene rabilis lingonicx fedis antiftes, ciufdcm patris Bernardi fm carne (ppinquus,fm fpm in conuerfionc focius,&’in laboribuscoadiutor,quxdain paginaquà breuiandam fufeepimus,minus ucròati cófonadenotabatrutpotequi abinfantiacufanftoillo nutritus,uifamelius quam alius narrata didiccrat.Morteucrò idé uenerabilis faccrdos puentus : qd1 inde cceperat & optaucrat, imperfetti refi# quit.Scd & in ferie ipfa defcriptióis,multiplcx fenfuù re# capòulatio cftrdum plurcs eadéfxpcdixcrunt, d’fialiqn diffimilibus ucrbis. Neenó ctiam fi quis diligétcraducr» tatribidem quedà afpcrainfcrta repcrfuturrucrbigra có# tra ccclcfiafticx & fccularis poteftatis autcnticas fubli# mese^ perfonas. Abfitaùt’utqcquam afpcrù ucl amarum olfuaillafiiauòatcmin domo din frutificans,crga quem# piani reddat:cuius ftudtj femperfuò dum uixit in fcculo, omnes hoics mafuctudinis fux oleo dcmulccre. Sancnar rationisnoftrx ucròasnon inccrtam apud nos obtinct firmòatcxum ctiaplura ex his qux ucl ex cius ore facra# tiflì'mo,ucl fidelf rcligioforu rclatu coperta cognouimus, ficut & miraculoru multòudinem fciéter prxtcrcutcscftu dio brcuòatis duximus fcqucftranda, Siigitur puròatis ucftrxcxamini noftra placucrò abbrcuiatio(fiibtractis nel appofitis,autemédatis qux ucftrx uffa fucrint fanti# tatiìcu dei beneplacito, ucftroq; fauorc(ni fallimuOfinc offcndiculo poterò tranfcribenda exponi. Sinautem no# ftrxhumilòatiscft,idéopufculùpcncs nospotius occul ■ tare quàm prodcremc mimine profutura temere ucllc pan dcrc uidcamur.	Explicit prologus.
INCIPIT VITA.
1ERNAR DV S B V R# Igudfx partibus Fontanis oppido pa tris fui oriundus filò, parenti bus eia# n's fccundù dignòatcmfcculi,fcd di# gnipribus acnobilioribus fccimdum chriftianx rcligionis pictatcm. Pater L	____cius Thefeelinus uir antiqux # legòi#
mx militix fuò,cultor dci,iuftòix tcnax. Euangclicam nàcp fm inftòuta prxcurforis dhi militià agens,ncminem concuticbat,ncminf facicbat calumniam,contcntus fti# pendrjs fuis,quibus ad omnc opus bonum abudabat.Sic confitte & armis feruiebat tcmporalibus dominis fuis,ut ctiam domino dco fuononncligcrct rcddcrc qupd debe# bat.Matcr Alcth,cx caftro cui nome mons barrus, &ipa. in ordine fuo apoftolicam rcgulamtcncns fubdòa uòo, fub co fecundum timoretn dei dommn fuam regebat, ope ri bus mifcricordix infìftcns filios cnutricns in opini difei plina.Scptem quippc liberos gcnuò nò ta uòo fuo quàm dcojfcx mares,feeminà una,marcs omnes monachos futu# ros,fceminam fantìimonialem. Dco naqjCjit diftfi eft)nó fcculo generai]s,fingulos inox ut partu edidcrat, ipfa ma# nibus proprps dno’ offerebat. Propter qupdctià alicnis ubcribus nutiicnd	ómòtere illuftris feemina rcfugic#
bat, quafi eum ’	"orno materni quodàmodo bom
■ BERNARDI.
infundcs cis naturam. Cum antem crcufflent, quàdiu fub marni cius crant,crctnomagfs quàmeurix nutriebat,nò paticns dclicatiorcs affucfccrc cibos, fed grofliotìbus & cplbus pafccs,&' de cos prxparàs & inftòuens dno infpi# rantCjquafi cótórno ad crcmum tranfmòtédos.Hxc cù in ordine Shorn ter tiu Bernards haberet in utero, foinniu uidit prxfagiii futurorum,catelln fcih'cct totù càdidum, in dorfo fubrufum,&' latràntem in utero fe habere. Super quo turritaiiehemcntcr,cu rcligiofum quendaunir ,1 có# fuluiflct, continuo illèfpiritum prophetix concipiés quo Dauid de fancìis prxdicatoribus dno dicit.Lingua canti tuórum ex inimicis:trcpidanti & anxix refpondit. Ne ti# mcàs:Optimi cattili mater cris, qui domus dei cuftos fu# turns, magnos pro cacontra inimicos fidcicdituriis eft latratus.Eiitcnimcgrcgius prxdicator, &'tanquam bo# nus cants, gratta lingux mcdicinalis,in multis multos morbos curaturus eft animarum.Quo rcfpófo mulier pia &fidclis quafi à dco fufccpto,lxta cfficitur, & iam tune in amorem nondumnati tota transfunditur,cogitanscum facris litcris crudicndum tradcrc f m modutn uifioms & l'ntcrpretationis qua ci de ilio tam fublimia promitteban tur.Qiiòd & factum cft.Mox cnim ut tedici partu edidit, non modo obtulftcum dco ficut de alrjs agcrc confucue> rat,fed ficut legit de fanfta Anna matre Samuclis, qux pc titum à dno & acccptum filiu. in tabcrnaculo cius deftina uit perpetuo fcruiturum: fic & ipfa eum in ccclcfia dei ac# ccptabilc obtulitmunus.Vndc&' quànicitius potuftin ccclcfia caftcllionis qux poftmodum ipfius Bernardiope raàfcculari conucrfatione in ordinati rcgularium cano# nicorum promota cognofcitur magiftris litcrarum tra# dens crudicndum,egit quicquid potuit ut in cis proficc# rct.Pucr autem & gratia plcnus, &ingcnio naturali poi# lensrcitoin hoc defiderium matris implcuò. Nani in lite# rarum quidem ftudio fupra xtatem prx coxtancis fufs pro6cicbat,fcd inrebus fcciilan'bus iam mortiScattenem futurx perfections uelut naturalitcr inchoabat. Erat quip pc (ìmpliciflìmus in fccularibus,amanshabitarc fccum, publicum fugitans,mirc cogftatiuus,parcntibus obe# dicns & fubditps,omnibus benignus & gratus,domi fimplex & quietus, ten's rams: & ultra quam credi poi# fet uerccundus, nufquam multumloqui amans,dco de# liotusjut puram fìbi pucritiam fuam confcruarct. Lite# rarum ctiam ftudio deditus, per quas in fcriptiiris v (uin difccret & cognpfccret,
adhucpucrulusgrauicapitis dolorcucxa t eÌIrI rctlirjdcciditinlcftum,Addiictaautcmadcum l wRm eft mulicrcula quafi dolorcm mòigatura carmi ghMiLaSlmbus. Quam cum lite appropinquantejn fen# tirct eum carminalibus inftrumcntis.-quibus hominibus de uulgoilludere confucucrat ciiindignatiócmagnacx# clamàs Afe reputò#abiccit.AdcratnàqjfpFnò fflanox natiuitatis dominicx,# ad folcnncs uigilias onmes ut moris eft parabantur.Cumq? cclcbrandi notturni offì# ctj hora aliquantifpcr protelaretur,contigli fedentem ex# pccìantcmc^ Bcrnardum eum cxtcris inclinato capite paululum foporari. Affilò lìtico puerp fuo fe tcuclaiis pucrilcfu fanfta natiuòas, tenere fide! fuggerens incrc menta, & diuinxin co inchoàs myftcria contemplata nis.Apparuò enim uelut denuo proccdcns fponfus e ri lamo fuo. Apparirò ci quafi iterimi ante oculos fuos1 feens ex utero matris uirginis ucrbum infans,fpccò forma prxfilrjshominum,# pucrillifanttiin fe rapò minime iam pucrilcs afteftus, Pcrfuafum autem effe a> mo fuo fatcri folcbat :	cam crcdat nunc horam fui
donu'nfcx natiuitatis.Sed# facileeft aducrtcrchis q cius adiutorium frcqucntaucrunt,in quantaeum bene, tìionc ca hora prxucncròdonn'nus,cum in his qux ac lud pertinent facramentum,# fenfus ci profundior,# mo copiofior fuppcti e uidcltur. Vnde & poftmo in laudem ciufdcmgcn.irTcis # geniti,# fanflxcii tiuòatis infigne edidit opufculum inter initia op aa i]