CAPVT IX.
37
populo.Quantum adcamales veròfupra.S.innuit % Jum J1QC tempUS Veniam,& erit Sare eoru & tai acceperuntIpintumferuituttsin timore. Aliudvero	f	>	«
beneficiumponitquodrefpicir futurumcùm dicit, Et fillUS.Non lolum aute llla,led & Re- Xfilios
beneficium poni: quod refpictc futurumcùm dicit, Et gloria, f.fìlioruin dei ds repromiflà.In cuius fignum le gitur Exod. viti J^uòd gloria domini impleuit taber* naculù. (EDemdeponit alia beneficia figuralia,quorù triafuntfigura praefentis lpiritualis benefici). Et ho* rum primumelt teftamenrum.i.pactum circuncifio* nisAhrahxdatum,vtdidtur Gen.iy.Quanuis hoc pofiìtreferri ad teftamentum nouum quod primo Iu daas eft predicatimi. Vnde & dominus dicebat Matt. ij.Non fum miffusnifi ad oues quxperierunt domus Ifrael.EtHiere.ji.dicitur^Feriam domui Ifraelfoedus nouum.Secùdum eft lex data Moyfi. Vnde Se fubdit, J_egifiati0.EccI.z4. Legemmandauit nobis Moyfes. Tertium eft cultusdiuinus,cùdicit,Etobfequium quo [cilicet deo feruiebàt,oìb9 alijs gétibus feruiétib9 idolis. Efa.44.Emuc feiueme9 Iacob reftiffìrr. e quem elegi. CDeindeponit id quod pertinet ad futuram gloriam, cùm dicit,( Etpromiffa.jPromiffiones enim feda: in veteriteftamentoimpletfper christvm,Iridasis precipue faéìf videntur. Vnde dicitur infra. 15. Dico 1Esvm christvm miniftrumfuiffecircuncfio riisadconfirmandas &c.Fuerunt autem eismulre miffionesfaftasdebonis terrenis,vtpatet Leui.zó. & Deut.i 8. Sed per illa temporalia bona fpiritualia figura tur. Tertìò autem defcribit dignitatem Iudasorum ex origine,cù m dicit,( Quorum patres.^quia.f.fccundum carnem funt progeniti abillis patnbus quifuerunt ma ximè deo accepti.Deut.4,Dilexi parrcs tuos & degl fcmé eorum.O&f.9.Quafi prima pomaficulnesed9 •vidi patreseorum. Quarto oftendit dignitatem coni ex prole,cù dicit,Ex quibus& chri st vs eftgeni tus fecundum camem.ficut ipfe dicit Ioan. 4. Salus ex Iudsiseft.Etnehocparum videaturoftendit chr i* sti dignitatem,diccns,Quieftluperomniadeus bei nediftus in fzcula, Amena. Ioan.vlt.Hic eft verus de9 Quatuor & vjta sterna.In quibus verbis quatuor hyrefes deftru hfrefes de* untur.Primòquidem Manichei qui dicebat c hru ftruuntur. $ t vm habuifiè corpus phantafticum & non verum quodremouet per hoc quòd dicit,fecundum cameni. Habet enim veram carnem, fecundum illud Lue. viti. Spirituscamem & offa non habet,ficut me videtisha* bere. Secfidò hgrefìs valentini quidicit christvm. non de mafia humani generis,fed decerlo corpus attu liflè.Quod quidem excluditin hocquòd dicit, chri stvm exludatis fecundumcarnem effe,fecundum illud. Matth. i.Liber generar ionis iesv?christi filijDauid.TertiohgrefisNeftorij quipofuitaliù eflè filium hominis,alium dencontra quem Apoftolus hic dicit,quòd file eft ex patribus fecundum carnem quieft deus fuper omnia. Quarto excluditur hfrefìs Arrij qui dicebat chris t v meflèminoremparie, & quòd eftcreatusexnihilo.Cótraqriorù primumdicit quòd eft fuper omnia. Contra fecundum quòd eft benedifì9 per omnia fgcula. Hoc enim defolo deo dicendum eft Oft'dif - ^òdehisbcnitasduret inocula. CLefbo 11. teseflèaffS	On autem quòd exciderit ver
ptasad di* N fc>u dei. Non. enim omnes qui iXorum ex circuncifione funt Ifrael, hi &eos effe funt ilraelitse, ncque quifemen funt ffitfihjùiu Abrahae omnes filii. Sedin Ifaac vo-^"fifi * cak*tur femen, id eft non qui filii Abraham* carnis hi filii dei:fed qui filii funt,pro-£lìnCt°b& mhlìones gftirnantur in femine. Pro-imitàtfidé miftionis enim verbum hoc eft. Secu-

■	becca ex vno concubitu habens Ifaac dei-.hmccg i gatris noftri. Cùm enim nódum nati fola ’ fuiflent,aut aliquid boni egifient antifone
: mali vt fecundum eletìionempropo- eu ‘ fitu dei maneret, non ex operibus fed ì ex vocante ditìum eft ei, quia maior ’ feruiet minori, ficut fcriptum eft, Ia-. cob dilexi,Efau autem odio habui.
' (LPoftquam apoftolus pofuit dignitatem Iudxorum, nunc oftédit quòd ifta dignitas non pertinet ad ecs qui camaliter proceflèrunt ab antiquis patribus, fed ad fpi« rituale femenquodeft ideo eleftum.Et primò often*
‘ dit quòdhuiufinodi dignitasproreniat ex elezione di ’ uina.Secundò oftendit quod Ireceleéti'o communiter pertinet ad Iudceos & ad gentileschi,( Qu os etiam va» cauitpon folùm &c.) Circa primum duofacit. Prima oftenditquomodo ex elezione diuina homines (piti« tualem dignitatem confequutur. Secundò mouet qua: ftionem de iufficia diuina: eleftionis,ibi,(Quid ergo di cemusf) CCirca primum duo facit. Primò proponit quod intendit.Secundò oftendit propofitum, ibi, (Sed in Iiàac &c.(XECirca primum duo facit. Primò ponit firmitatem diuinxeleftionis.Secundò oftendit in qui* bus impleatur,ibi,(Non enim omnes & c.)(L Dicit ero go primò,ita dfeium eft quòd eorum funt pi omiffa & adòptio filiorum,& gloria,prò quorumcafueft mihi magna ttiffitia & continuus dolor.Non autem eft hoc (le intelligendum quòd verbum dei exciderit.i. fruftra fìt,quia & fi non habet lacum in quibufdam qui excide runt,habet lccum in alijs.Eià.yy.Verburn quod egredi tur e^re meononreuertetur ad me vacuum &c.Pfal» Infftcrnum domine permaner verbum tuum. (EDdridccùm dicit, (Non enim &c.)cftenditquomo do dite quibus verbum dei exciderit. Circa quòd con* fidenmd um eft g> i udaei de duobus precipue gloriaba -pir,videlicet de Abraham qui primò accepit pacturn rircuncifionis à domino, vtdicitur Gene.iy. Et de la* cob fiue Ifrael cuius tota pofteritas in populodei con* numerabatur. Non autem ita fuit de llàac. Nam p offe ritasfilijeius Efauad populum deinó pertinebat. Vri* de apoftolus oftendit propofitum.Primò quidem per comparationéadIacob,diccns,Nonenim omnes qui funt ex Ifrael. i. ex Iacob fecundum carnem progeniti hi funt veri Ifraelitc,ad quospertinentdei promiffa,fed illi qui funt redi & videntesdeum per fidem.Efa. 44. Reftiffime quem elegi.Vnde & dominus dicit Natila naelt.Io.i.Ecce verus Ifraelita inquo dolus non eft«Hoc autem nomen Ifrael impofìtumfiiit Iacob ab angelo, vt patet Gene.jz.Secundò oftenditidem propter com parationem ad Abraham dicens,Necj omnes qui funt camales,femè Abrahte funt fp irituales. Abraham fili j qui bus deus benediétionem repromifìt,fedfolum illi qui eius fi lem & opera imitantur. Ioan.8. Si fili) Abrah» eftis opera Abrahaffacite.
CDeinde cùm dicit,(Sed in Ifaac &c.)manifeftat prò pofìtum. Et primo quantum ad Abraham. Secundò quantum ad Iacob ,ibi,(Nó folùm autem fila & c.;Cir ca primum tria facit. Primo proponitauthoritatéferi* prura?,dicens,( Sed inlfaac vocabitur tibifemen. )Hoc
■	dominusdixit Abrahae,vthabetur Gene. zi. Vbiage* , baturdeexpulfioneHyfrnaelis.QuafìdfeatiNonom
nesquinatifunt carnalità ab Abrahà pertinet ad illud
■	femcncuifàda eft repromiflìojfecudùm illud Galat.j.