207 Difp-V.Partitl.deNaturâ Motus. 208
Aduerte motum accipi tripliciter ; Trimo, uro omni mutatione , quâ fe res habet aliter, quàm priùs, qua in confideratione motus ad omnia,pertinet praedicamenta -, nam in re cuiuf.
libet praedicamenti poteft fieri quædam muta-tío ; omnia enim creata flint mutabilia. Secun-cto fumitur motus pro acquilitione aliqua, flue fiat in inflanti, fiueflicceffiuè,quo patto etiam ad fubftantiam erit motus, quia per generatio-nem, quæ eft motus inftantaneus, acquiritur flibftantia. Tertio fumitur pro acquifitione fue-cefliua alicuius rei, in qua fumptione proptie motus dicitur motus, & vt fic eft fucceffiuus, motus autem inftantaneus non folet dici abfo-Iute motus, fed cum addito, nempe motus in-ftantaneus, de quo non eft fermo in l'hyfica.
Probatur vero fecundo Refponfio : llludeft de effentia,quo fublato tollitur effentia: fed fub-lata fucceffione iam motus propriediftus in in-ftantaneum tranfit, ergo fucceffio eft de effentia
motùs propriè diài.	-י־־-	.
.	Refpondeo ad fecundum, Continuitatem ¡l^ntio : Motus reducitur ad eam catego.
continuìtat tantùm videri proprietatem motus propriè di-	riam, in qua eius terminus> feu forma י quæ
♦»“■״*׳״ ai.eftenim maxjma differentia inter fucceffio- acquiritur per talem motum, ponitur. Sedan. S״׳״ nem, & continuitatem ; nam fucceffiuum dici- tequam probetur refolutio, aduerte dupliciter
tur , quod non eft permanens, at continuum illud eft, quod non eft interruptum : vnde ali-qua res fucceffiua poteft effe non continua, v. g. effundatur vas aquæ fupra teâum domûs , & poftea guttatim decidat illa aqua, ita vt guttæ à fe inuicem feparatas cadant, illud vas aquæ effufæ dicetur decidiffe fucceffiuè,non tamen continue -, quantitas vero v. g. bipedalis eft quidem continua,non tamen fucceffiua,fed per-manens.
Ex quo probatur Refponfio: Illud non eft de effentia, fine quo poteft concipi effentia ali-cuius rei: fed fine continuitate poffumus con-cipere raotum ipfum fucceffiuum, vt patet in al. Sato exemplo aquæ effufæ, diximus tamen con. tinuitatem effe proprietatem motùs 5 quia ordi-nariè motus fucceffiuus fit continue potius, quàm diferetè.
Controuertunt hicPhyfici, an allata defi. niño motûs conueniat etiam motui inflama-neo ? OThomas tertio Phyf leblionefiptimà vu\t quod fic , at Scotus tertio Phyfic. quoji, 1, tenet quod son.
Refpondeo, Si attendamus ad meatem A. r׳ftotelis,non definiuit hic motum,nifi fucceffi. 1M> ¡!m- uum, poteft tamen applicari diâa definitio eti.
am ad motum »nftantaneum. Probatur prima »«»«,	pars ; quia definiuit Ariftoteles motum,in quan.
tum eft proprietas corporis naturalis, ergo vt
quid fucceffiuum, & non inftantaueum, cùm «erfiscategorijs collocata quæ acquirentur nef enim corpus Phyficumfit quantum,dum mo- •י	י״״א״יי *
uetur, debet moueri motu quanto, ergo non in.
ftantaneo. Secundo: Multi dubitant,an Arifto-teles cognouerit creationem ? ex eo quòd crea-tio fit motus inftantaneus ex nullo præfuppofî. tofubieâo. Tertio, ad fenfum experimur mo-tum, antequam fit in termino ad quem debere priùs fuifle in terminò a quo, ergo in eo reperì-tur fucceffio, quia vbi eft prius, & pofterius, ibi eft fucceffio.
Dixi tamen, quòdpoflìt accommodari ad motum ¡nftantaneum, in quantum motus in-
ftantaneus prior natura eft aâus entis, quàm fit in potentia ; dicitur enim aâus, quia fluit àmo-nente, & dicitur in potentia refpeâu formae ac-quirendae.
Quære$,an etiam conueniat motui cæie-fti,& circulari > Refpondendum affirmatiuè, quia motus caelorum, & omnia circularia flint aâus entis in potentia, id eft per eum acquiritur locus à parte ad partem.
Tertium in titulo intentum eft,in quonam reponatur praedicamento motus? pro cuius rei determinatione flint quot capita tot fenfus} Alij enim collocaut motum in praedicamento aâionis. Alij in praedicamento paffionis. Alij in vtroque : Alij volunt effe genus quoddam ad aâionem, & paffionem ; Alij collocant in præ-dicamento fui mobilis: Alij reducunt ad cate-goriam fui termini : omiffis varijs illis, & inani-bus opinionibus iuxta veriorem doârinam fit.
Decisio.
ln ך ft 0 nam gradìcamen. tO'Teponitur ta otiti,
Nam. 6. Determina¡ aathor mt• i um reduc¿ ad. catego-riam /iti ter¿ tniui.
motum confiderà» poffe ; Primo, vt eft forma fluens V. g. in motu alterationis albedo, quate-nusacquiritur, eftformaflueas. ; Secundo, non pro ipfa forma fluente,fed pro ipfo fluxu : fic poffumus confiderare aquam è tedio cadentem, nempe ipfam aquam fimul cum fluxu, feucafu, deinde ipiiimmet tantummodo praecise fluxum aquae, & ita poteft dici de motu, dum autem in praefenti dicimus motum reuocari ad fuum ter-minum, fermo eft de ipfo fluxu,nam certum eft, quòd forma fluens reducatur ad categoriam forroæ quietæ.
Probatur verò fic Refolutio : Omne in. completum reducitur ad categoriam fui cora-pleti j fed motus eft quid incompletum refpeâu formæacquif1bilis,ergo ponitur in prædicamen. to forma acqui fi bilis ; quare motus localis, fea motus ad vbi reducetur ad praedicamentum vbi ¡ motus ad calorem reducetur ad prædicamen-tum qualitatis, cuius fpecies eft calor.
Ex quo argumento habetur, quòd motus, cùm fit quid incompletum, non ponatur direâè in categoria; quia folùm ens completum poni, tur direâè in categoria, quòd verò motus fit aliquid incompletum, fatentur omnes, motus enim eft via, & fluxus, via autem, & fluxus re. fpedu termini, & rei permanentis eft quid in. completum, reducitur ergo motus ad tot diuer-fa prædicamenta.quotfuncdiuerfæformæin di,
motum.
Vnde probatur fecundo refolutio : Omnis viareauciturad prædicamentum termini, cuius eft via; fed motus eft via ad formam acquifibi-lem, ergo motus ponitur in categoria eius for. mæ acq nifi bilis, cuius eft via, maior, & minor lunt fatis euidentes.
Probatur tertio ex reiezione aliarum opi-nionum : Trimo quidem contra eos, qui affé-runt poni 1n predicamento aâionis, & pallio-ms, nam fi poneretur in predicamento aâionis, omnis motus effet aâio, ficutquod ponitur in
prædi-
Tirili.