157DifpIV’.Part.IV.anDe5cocur:cucauí• fec. 1j8
non tenentis in omni effedu produdo agens in. creatum habereadionemelicitam ; fedficutge-nerans graue dando fibi formam,fiue adum pri. mum, dat adum fecundum! non quòd ipfum eliciat: ita & in propofi to agens primum dat in-telligentiæeffe ,& potentiam tnouendi caelum, quâ habita ipfa intelligentia mouet caelum per fe, præfuppofitâ manutentiâ ipfiusà Deo. De iftis tribus opinionibus eligatur probabilior. Vides ergo, quomodo non folus Durandus־ & Aureolus fi'nt huius opinionis¿ habet enim alios famofos,& antiquos Theologos,vtpote Praepo-ficiuum, Varonem,aliófque plures, quos præ pe-nuria antiquorum librorum citare non licet : futficit nobis fuiffe multo tempore folemnem opinionem in fcholis Theologorum, vt faltem non reputetur pro haeretica, item eam approbat ex recentioribus (vt vidimus ) ipfe Aquila.
Sed erto opinio admittens illum concur-fum fuerit communis inter Theologos tempore Authorum à R. Patre Raynaudo citatorum, & hoc propter authoritatem praftantiffimorum Theologorum: attamen non eft infallibile indi-cium, quòd fie magis vera ; ordinariae enim opi-niones fequuntur in fcholis curfura commu-nem, qui introdudus eft propter authoritatem aliquorum potiùs Dodorum,quàm ob aliquam firmam rationem ; quanto enim tempore re-cepia eft apud Scholafticos, vt magis vera opi-nio D Thomæ, de Conceptione B, Virginis, at-tamen nunc, nequidem vnus Thoirfifta eam do-cere auderet: quantis clamoribus contra erudi-!¡(limum Molinam,quoad fuam de gratia effica. ci fcientiáque media fententiam adum eft? Ita vt res ad Sedis Apoftolicæ iudicium bis fuerit delata, terte Leffio in dedicatione opufculi de gratia efficaci. His tamen non obftantibus, al-tas iecit radices Moliniftica opinio, Thomiftica vero predeterminado iam dormitat etiam in eorum fcholis.
Ita etiam nunc prillino fplendori reftitui poteft dodrina Sequani Theologi defua imme-diati concursûs diuini negatione , nunquam enim difceffit ab aula Scholarticorum, liquidem remanfit penes Prepofitiuum, virum dodum, &pi11m ante tempora D. Thomæ : erátque fo-lemnis arate Magiftri fententiarum : floruit apud Varonem. aliófque non infimi nominis Theologos: nec ergo noua,nec hadenusà fcho-la excluía eft. Cur ergo ignobilem obtineret locum, feu potiùs priftinutn recuperare non poffet?
Ad fecundam refpondebitur plerofque fan-dos Patres loqui de adiutorio Dei ad adiones fupernaturales ; aut loqui de adiutorio Dei præ-fuppofitiuo, aut mediato, autiure creationis: id eft quod ideò adio, quam elicio dependeat à Deo, non quart Deus immediate in eam influat, fed quia mihi dedit facultatem, & vim eam eli-ciendi : aut dicitur dependere à Deo, quia enti-tas potentiæ faltem primordialiter, non modo eft à Deo, fed etiam femper conferuaturà Deo¡ nunquid enim omnes ftrenuæ adiones militis ad bellum à Rege miffi,qui ftipendio Regis con-feruatur, & militat, dicuntur dependere à Re-ge, & tamen non immediate influit in eas Rex ipfe?
Magis euidens eft locus ifte , quem affert Reu PaterRaynaudus ex S.Hieronymo agente contra Pelagium his verbis fequentibus, Audite, quafe, audite [dcrilegum! fi inquit voluero curuare digitum, monere manum! [edere, fiare, ambular e, dificurrere,fiuta tacere, duobus digitis narium pur-gamenta decutere, releuarealuum, urinam dige-rere ,fiemper mihi auxilium Det necefidnum erit ? Ad quæ dida Pelagij inftac fie S. Hieron: Au-di ingrate ,audi[acrilege Apofiolum pradicantem, fiue manducatis, fiue bibitis,fiiue aliud quid agitis, omnia in nomine Domini agite.
Refponderi tamen poterit fandos Patres agentes contra hæreticos fæpe ita fe gerere,ac 11. Ium, qui vult curuam virgulam,redam efficere¡ ex altera enim parte ita eam incuruat, vt poftea refiliens ftet reda : ita dicetur, quòd agens fan-dus Hieronymus contra Pelagium non modo non admittentem concurfum ad adiones na. turalis ordinis , fed etiam ad adiones fuper. naturales, incuruarit S. Hieronymus illam do-drinam ex vna parte, nimirum non modo no. nendo adiutorium adualeDei ad adiones fuper. naturales, fed etiam ad naturales, vt porte? fai-tem reda ftaret -, nimirum td concedendo pro aóìionibusfupernaturalis ordinis, cùm illæex-cedant vires naturæ. Et cené huius refponfio-nis maximum eft indicium, eò quòd concilia congregata contra Pelagiam , nunquam eum damnarmt de negatione çoncursûs immediati ad adiones naturalis ordinis. Vnde portet fieri euidens inflantia ad hominem contra Ray-naudum : Per te fandi Patres djfputabant coti, tra Pelagium , eúmque arguebant , quòd non modo non admitteret adiutorium Deiadadio. nes fupernaturales, fed quòd neque ad natura-les : at in concilijs contra ipfumicongregatis, damnatus folùm luit pro negatione adiutori¡ ad adiones fupernaturales j ergo euidens eft, quòd abnegare immediatum concurfum ad adiones naturales non fit incidere in Pelagianifmura, quoad id, in quo fuit ab Ecclefia condemnatus Pelagius 5 non enim omnis haereticorum dodri-na haeretica eft , loquens enimS.Auguftinusde quibufdam haereticis ait, quod in multis erant fecum: adde quod nec Caluinus, necLutherus damnantur in eo quod afferant Deum effe v. num, & trinum : permifit igitur Ecclefia in al-terutram partem de concurfu immediato ad adiones naturales difputare, fi enim alterutra pars ita effet, vt volunt aduerfarij,cùm propoli-
ta fuerit in ipfis concilijs, certe eam determinai! fent concilia, qùod cùm hadenus non fit fa-dum, liberum erit vniciiiqiie, quam volet par-tem fequi. .Vnde non exiftimo eo deueniffe dû dam Durandi fententiam, vt iam in fummo te-meritatis vertice fita fit, vt putat Pater Raynau. dus.
Adtertiam : Ad Arittotelera quidem dici-tur potiùs eile verifimile ipfutn negarte imme. diatum Dei concurfum , vt notat Guilieímus l’arifienfis lib. z devniuerfe cap. 26. Henricus de Gandauo quodlib. S.qnefi.!)■ &alij : ex eius verá teftimonio exMetaphyfíca allato tantùm colli, gere eft, quòd res habuerint à principio effe à Deo, &hoc per creationem, hócq¡ modo omne ens eft à Deo j immediate quidem per creatio-
G 4	nem,
4