i
I
<t®	D. DIONYSII CARTHVSIANI
gans ficut in vtre aquas maris,ponens in thefauris abyflos.[& fignafti terribili Se laudabili nomi ni tuo,3hoc eft,Oceanum pratadio medo determinaci &fpecificafti,ad laudem & gloriam tu-Bcci.i. am,qui es fuper omnia incomparabiliter metuendus & fuperlaudandus. Omnia em propter te-Eccis^' 'P^um °Peratus es domine, & omnia fecifti vt timearis, quia in vniuerfis & lingulis oftendifti & CCCE-3- refplendereiuffiftibonitatero,fapientiam,&omnipotentiam tuam,quatenus h$c pefantes,ve-»pauent ncremur& vereamur te ex tuarum confideratione creaturarum, [quod oes*timent,3i.quidam ex oibus, & omnes bene fenfati te metuunt filiali feu initiali timore. Nihilominus innumerabiles funt,qui non timent te,cum Salamon dicat Eccés 8.Quia non citò profertur iudicium, abf-que vllo timore filij hominum perpetrant mala.[& tremunt à vultu virtutis ttftsj id eft,ex conii deratione intuitus preferiti® omnipotenti® tu®,omnes cum tremore formidat te,iuxta fenfurn pr®taclum,imò cuntìa creata quodammodo creatorem fuum formidant,iuxta illud Eccii6.Ec cè caelum & caeli cadorum,abyflus & vniuerfa terra, & Omnia quae in eis funt, in confpefìuDei commouebuntur,&cùmconfpexeritillaDeus, terrore cbncutientur.Ideò dixitPorphyrius,q> deum deorum polus,tellus,pontusque contremunt,& ipfa numina perhorrefcunt.[& infuften-tabilis ira fuper peccatores commi nationis tuas.lid eft,vitio tu® comminationis,quam facis ini quis,putà ^terna damnatio,eli intolerabilis valdè.[ifhmenfa vero & inueftigabilis mifericordia promiffionis tu®,3id eft,pietas,gratia & gloria, quam bonis, iuftis ac pcenitentibus promififli, eft infinita & imperferutabilis,quia in hac vita.inxftimabilé pietatem & gratiam eis impendis, Efa.69. & ‘n futuro teipfum ac tuijpfius beatificam fruitionem eis retribuis.ideò ait Apoilolus: Oculus j.Cor.s. non vidit,nec auris audiuit,nec in cor hominis affcenderunt,.qu® prsparauitDeus diligétibus Sap.n. fe.[Quoniam tu es dominus Deus altiffimus fuper omnem terram,longanimis3id eft,diu expe-dtans emendationem peccantium, [& multum miferico-$,3 id eft, naturaliter pius, & dementer fubueniens miferistimò tibi proprium eft mifereri& parcere,punire vero eft quafi peregrinum & alienum à te, & propter peccantium prauitates hoc facis. [&posnitens fuper malitias hominum, 3id eft,iniquitatibus hominum pcenitentinm pièindulgés,&eosfacienspcenitere, Vel,per modum pcenitentis feu dolentis,te habens circa iniquos dum pcenitent,quia pcenam quam eis comminatus es,mifericorditer eis relaxas. Hinc per Hiere.18. dominus loquitur:Repétè loquar aduerfus gentem & regnum,vt eradicem &deftruam illud, fi pcenitetiam egerit gens illa,agam 1*9,4. & ego poenitentiam fuper malo quod cogitaui vt facerem cis. lona$quoq;ait:Scio quia tu Deus clemens &mifericors es,patiens &mult®mifericordix,& ignofeens fupér malitia.Infuper di citur Deus p cenites fuper malitias hominum, id eft, per modum dolentis & t ri il an t is fe habens, Sfa'U propter vitia iniquorum,que deteftatur&horrer,propter quod air perEfaia»Eaboraui fuftinés.
EtrurfusEfa. 45. Pr®buifti mihi laborem in iniquitatibus tuis. Vndè & Malach. 5.fàtur: Si affiget homo Deum,quia vos configitis me?Ideò quoque hortatur Apoftolus Ephe.4.Nolite con trillare fpiritumfanctum Dei.[Tu autem domine fecundum boniratem tuam promififti poenitentiam remiffionis peccatorumjid eft,falubrem contritionem promeritorianQelaxationis cui parum,quia frequenter teftatus es in fcriptùriS,quòd hi qui cordialiter dolét de fuis peccatis, in» quantùm funt o'ftnfiua tu® fandtitatis & contra juftitiam, confequantur à te remiifione omnium fuorum excefluum.Siquidem perEzech.i8.idquutuses:Si impius egerit pcenitentiam.omi-um iniquitatum eius non recordabor ampliùs. Sapienti^ quoque ti.diciturDeo:DiffimuIaspec cata hominum propter pcenitétiam.[& tu Deus iuftorum.jDeus,omnium dominus eft iure ere ationisfk vniuerfalisprouidentisduftorum vero fpecialiter dominus eft, per gratiofam eorum gubernationem & fpecialem prouifionem, &per illorum obedientialem fubieitionem ac debitam feruitutem.[non pofuifti poenitentiam iuftis, ]videlicet ipfi [Abraham,& Ifaac,& lacobj ac con(imilibus,[his qui tibi non peccauerunt,3id eft,remedium contritionis feu iàcramétum pcenitenti® talibus non prouidifti, inquantùm funt iufti,nec eis vt talibus,precepifti poenitere. Dicuntur autem hi non peccalfe,non quód fine venialibus vitam hanc peregerunt, fcd quia vel non peccàuerunt mortaliter,aut raro fic peccauerunt,& de fuis peccatis excellenter poenitue-runt,ita quod comparatione aliorum quafi non peccaffe videtur, iuxta quem modum S. Iob 17. loquitur:Neque reprehendit me cor meum in omni vita mea. Et iterum ibidem:Nou pec-Iob.i4- caui. Qui nihilominùs rurfus fatetur: Parce peccatis meis. Et ibidem: Signafti quafi in facculo lob.j.	mea> ltemque:Si iuftificare me voluero, os meum condemnabit me. His itaque pra-
mi ffis,in quibus rex Manaffes excellentiam Dei multiplicem deuotè confefluseft, eius quoque iuftitiam commemorauiqad incutiendum fibi ac alijs falubrem timorem,& etiam diurna; pietà tisimmenfitarem ad excludendum defperationem,atque ad excitandum fpem veni®,cófequen ter fua confitetur ac deflet facinora.[Quoniam peccaui fuper numerum aren® maris,3id eft,innumerabilia mala,&poteft verbum iftud permodum hyperbolic® locutionis intelligi,& vtiqj grauiterft innumerabiliter valdè peccauit vitra omnem ®ftimationcm, non folùm in propria
i gf